O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o `zbekiston respublikasi qishloq xo`jaligi vazirligi

Nazorat savollar:
1. Nima uchun induktiv o’lchash o’zgartargichlari tokda ishlatish uchun 4foydalanilmaydi.
2. Birorta induktiv datchik ishlanishini ayting.
3. Elektrodli sath datchik tuziiishi va ishlashini ayting.
4. Ish bo’yicha hisobotda: Ishning maqsadi, kerakli jihozlar, Elektr yoritish, nurlantirish va qizdirish ning vazifasi, tuzilishi, ishlash jarayoni va ularni ishga tayyorlash hamda (Yuqoridagi rasmlarga asoslangan holda amalga oshiriladi) ish jarayoni ko’rsatiladi.


Laboratoriya mashg‘ulotlar mavzulari
1-Laboratoriya
Ozuqalarni tayyorlash qurilmalari.
Ishning maqsadi: Ozuqalarni tayyorlash qurilmalari tuzilishi va ishlash jarayonini o’rganish.
Kerakli jihozlar: Ozuqa sex va ozuqalarni tayyorlash qurilmalari yoki uning maketi,ko’rgazmali qurollar, o’quv filmlari, adabiyotlar.


Ozuqa sexlarining turlari va tavsifnomasi. Ozuqa sexlari ozuqalarni qabul qilish, saqlash, ishlov berish, omuxta ozuqa tayyorlash va harakatlanuvchi yoki doimiy o’rnatiladigan (ko’chmas) ozuqa tarqatgichlarga tayyor omuxta ozuqani yetkazib berishga xizmat qiladi.
Tayyorlangan omuxta xususiyatlariga qarab ozuqa sexlari ikki katta guruhga bo’linadi.
Chorvachilik korxonalari uchun ozuqa sexlarini texnologik loyihalash me’erlari Qishloq xo’jalik hayvonlarining turlari, oziqlantirish turlari va sutkalik ish hajmiga qarab ozuqa sexlarini loyihalash va qurilishini nazarda tutadi.
Koramolchilik ferma va komplekslarida nam sochiluvchan omuxta ozuqalarni tayyorlashda issiqlik bilan yoki kimyoviy ishlov berilgan hamda ishlov berilmagan somondan foydalanish imqonini beradigan sexlar qo’llaniladi. Ular qo’ychilikda ham ishlatilishi mumkin.
Ozuqa sexlari uskunalarining komplektlari
400...800 qoramolli sut ishlab chiqarishga mo’ljallangan komplekslar uchun ozuqa sexi texnologik jarayonining sxemasi 3.4-rasmda keltirilgan.

3.4.rasm. 400...800 qoramolga mo’ljallangan sutchilik fermalari uchun ozuqa tayyorlash sexi texnologik jarayonining sxemasi: 1-PSK-5 silos va dag’al ozuqalarni maydalagich-yuklagich; 2,4,9-KTU-10A traktorli universal-ozuqa tarqatgich; 3,7-transportyorlar;
5-DSK-30 poyali ozuqalarni qadoqlagich; 6-SM-1,7 melassa aralashtirgich; 8-TS-40M kurakli transportyor; 10-maydalagich-qirqgich DIS-1M; 11-D2-TL-65 tasmali transportyor; 13-elektromagnit; 14-DS-15 Shirali ozuqa qadoqlagich; 15-IKM-5 yuvish-maydalash-toshtutgich;16-UP-350 chang tozalash tsikloni; 17-VTSP-Z (P6-46 № 3) Shamollatgich ; 18-TK-5B ildiz-tuganak meva transportyori; 19-ildiz-tuganak meva yuklagich; 20-ZSK-10 quruq ozuqalar yuklagich; 21-BSK-10 quruq ozuqalar bunkeri; 22-DK-10 kontsentrat ozuqalarni qadoqlagich.
Sexda mashinalar tizimi qo’yidagi yo’nalishlarni tashkil qiladi: silos, senaj, dag’al ozuqalar va ko’k massani qabul qilish va qadoqlab uzatish; ildiz-tuganak mevalarni qabul qilish, yuvish, maydalash va qadoqlab uzatish; kontsentrat ozuqalarni qabul qilish va qadoqlab uza­tish; boyitish eritmalarini tayyorlash va qadoqlab uzatish; aralashtirish; maydalash va tayyor mahsulotni uzatish.
Birinchi yo’nalish ikkiga KTU-10A ozuqa tarkatgich, ikkita DSK-30 poyali ozuqalar qadoqlagich, TL-65 tasmali yig’ish transportyoridan tashkil topgan. Silos, senaj va dag’al ozuqalar PSK-5 poyali ozuqalar yuklagachi yoki FN-1,2 furajiri bilan saqlash joylaridan olinib KTU-10A ozuqa tarqatgichlarga yuklanadi va ular yordamida ozuqa sexiga olib kelinadi. Bu yerda ozuqa tarqatgichlar ko’ndalang transportyorlar qadoqlagichlar qabul kamerasi ustida turadigan holatda to’xtatiladi. Ular to’xtab turgan holatda ko’ndalang transportyorlar elektr dvigatelidan harakat olib ishlashi mumkin. Shuning uchun traktordan foydalanishga hojat qolmaydi. Ozuqa tarqatgichdan qadoqlagichga tushayotgan ozuqa qadoqlanib transportyorga uzatiladi. Ko’k massa ham xuddi shu yo’sinda olib kelinadi. Bu yo’nalishda ozuqalarni saqlash joylaridan ozuqa sexigacha doimiy o’rnatiladigan transportyorlar bilan ham yetkazish mumkin.
Ildiz-tuganak mevalar saqlagichdan yuklagich yordamida olinib transport vositasiga yuklanadi va TK-5B ildiz-tuganak mevalar trans­portyori bunkeriga tashlanadi. Yuklagich sifatida PE-0,8B, transport vositasi sifatida esa KTU-10A ozuqa tarqatgichdan foydalaniladi. TK-5B transportyori ildiz-tuganak mevalarni IKM-5 yuvish-maydalash-toshtutgichiga uzatadi.Yuvilgan, toshlari ajratilgan va maydalangan ozuqa DS-15 qadoqlagichga tushadi, undan qadoqlanib TL-65 tasmali yig’ish transportyoriga uzatiladi. Ildiz-tuganak mevalar TK-5B ga doimiy o’rnatilgan transportyor bilan ham yetkazilishi mumkin.
Qontsentrat ozuqalarni qabul qilish va qadoqlab uzatish yo’nalishi karbamid va melassa aralashmasidan foydalanishni ko’zda tutadi. Melas­sa va karbamid eritmasi SM-1,7 aralashtirgichida tayyorlanadi. Bundan tashqari, nasos, melassa uchun sig’im, fil’trlar ham yo’nalish tarkibiga kiradi. Aralashtirgichga 80...90°S suv qo’yiladi. Melassa nasos bilan uzatiladi, karbamid esa qo’lda sepiladi. Tayyor eritma aralashtirgichdan nasos bilan maydalagichga haydaladi.Qadoqlab uzatish qo’yidagi sxemada amalga oshiriladi: aralashtirgich fil’tr-nasos qadoqlagich ND-1600/10 forsunkalar—maydalagich. Eritma tayyor bo’lgandan keyin melassa quvurlari issiq suv bilan yuvilishi kerak, chunki melassa qotib, tiqilib qolishi kuzatiladi.
Ozuqa komponentlari TL-65 transportyoriga qatlam-qatlam bo’lib tushadi va shu holda DI-1M maydalagach-qirqgichga yuklanadi. Transportyor ustida yassi magnit o’rnatilgan va metall qo’shimchalarni ushlab qoladi. Maydalagichda aralashtirilib, maydalanib, tayyor bo’lgan mahsulot TS-40M transportyori bilan KTU-10A yoki doimiy o’rnatiladigan tarqatgichga yuklanadi va tarqatiladi.