O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi narziyeva nargiza norkuziyevna

qiziqish, moyillik, did, ko‘rsatma, e'tiqod, istak kiradiki, ular yig‘indisi «motivatsiya 

doirasi»ni, shaxsning «yo‘nalganligi»ni hosil qiladi. 

Shaxs voqyelikka bo‘lgan obektiv va subektiv munosabatlarni ifoda qiladi. Shaxs 

bir  butun  holdagi  ichki  shart-sharoitlar  yig‘indisi  bo‘lib,  uning  vositasida  tashqi 

ta'sirlarning inikosi yuz beradi. 

Shaxsning  rivojlanishi  uning  faoliyatida  amalga  oshiriladi.  Bu  rivojlanish 

---

 

281 

 

shaxsga xos va uning uchun muhim hisoblangan motivlar tizimi bilan boshqariladi. 

Shaxsni  harakatga  keltiruvchi  kuch  tobora  ko‘payib  boradigan  yehtiyojlar  va 

ularni  qanoatlantiradigan  real  imkoniyatlar  orasidagi  ichki  ziddiyatlar  hisoblanadi. 

Ehtiyojlar esa shaxs rivojlanishining omillari va natijasi sifatida namoyon bo‘ladi. 

A.

 

V.Petrovskiyning  tadqiqotlarida  ko‘rsatilishicha,  inson 

shaxsining xarakterli tomonlaridan bid uning individualligidir. A. V. Petrovskiy shaxs 

tuzilmasida  unga  xos  bo‘lgan  xarakter,  temperament,  psixik  jarayonlarning  kechish 

xususiyatlari,  faoliyatning  kuchli  hissiyotlari  va  motivlari  yig‘indisi,  shakllangan 

qobiliyatlari zahirasidagi bilim va ko‘nikmalarining betakror uyg‘unligi qayd qilinadi. 

Inson  individ  sifatida  jismoniy  va  psixik  mazmun  kasb  yetadi.  Tadqiqotlarning 

ko‘rsatishicha, inson psixikasi emotsiya va ongga bo‘linadi. 

Ong  insonni  dunyoni  miyasida  aks  yettirishi  bilan  uni  hayvondan  farqlaydi. 

Onggina shaxsning o‘zligini tashkil etadi.