O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul‘teti



Download 1,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet219/293
Sana24.08.2021
Hajmi1,63 Mb.
#155158
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   293
Bog'liq
sotsiologiya fanidan izohli lugat

 

 
Sababiyat  (causation)  —  bir  omil  yoki  o‗zgaruvchanlikning  boshqa-
siga  ta‘siri.  Sabab-oqibat  munosabatlari  bir  hodisa  yoki  holat  bosh-qasi 
tomonidan  keltirib  chikarilganda  maydonga  keladi.  Sotsiologiyada  sababiy 
omillar  individ  xatti-harakatlari  asosida  yotgan  hodi-salar,  shuningdek, 
bunday xulq-atvorni belgilaydigan ko‗plab tashki omillarni kamrab oladi. 
Savdo 
shaxobchalari 
  iqtisodiy  ayriboshlash  jarayonida 
mamlakatlar va kompaniyalar o‗rtasida vujudga keladigan aloqalar. 
Savodxonlik — individning o‗qish va yozishni bilishi. 
Sanksiya  —  rag‗batlantirish  yoki  jazolash  turlari  bo‗lib,  ular 
yordamida ijtimoiy maqbul bo‗lgan xulq-atvor me‘yorlari mustahkamlanadi. 
Safarbarlik — guruhni jamoaviy harakatlarga ―tayyorlash‖. 
Segmentasiya — davlat yoki jamiyatda muayyan darajadagi qatlam va 
guruhlarning  yuzaga  kelishi,  ularning  biror  konsensusga  kelmasdan  o‗rtada 
konfliktlarning tobora avj olishi. 
Segregatsiya  (lot.  segregacio  –  ajratish,  chetlatish)  —  irqiy 
kamsitishning  bir  turi  bo‗lib,  biron  irq  yoki  etnik  guruhni  chegaralangan 
hududga  majburlab  yoki  ixtiyoriy  yo‗l  b-n  ko‗chirish  yohud  alohida 
maktablar,  transport  vositalari,  xizmat  ko‗rsatish  korxonalari  tashkil  etish 
yoki  bo‗lmasa,  boshqa  diskriminatsiya  choralari  orqali  ajratib  qo‗yish.  S.  - 
diskriminatsiyaning alohida ko‗rinishidir. Tarixda qonunlashtirilgan S. hollari 
bo‗lgan.  CHunonchi,  S.  AQSH  janubida  XIX  asr  2-yarmining  boshida 
negrlar  ozod  qilingandan  so‗ng  XX  asrda  ham  uzoq  vaqt  saqlanib  turdi. 
JARda  XX  asrning 90-y.lari boshigacha  S.ning  eng  yomon  shakli  -  aparteid 


 
153 
mavjud  edi.  Irqiy  kamsitishning  har  qanday  shaklini  tugatish  to‗g‗risidagi 
1965  y.gi  xalqaro  konvensiyaga  muvofiq,  unda  ishtirokchi  davlatlar  irqiy  S. 
va  aparteidni  qoralash b-n  birga  o‗z xududlarida bunday  tusdagi har qanday 
harakatga  yo‗l  qo‗ymaslik,  taqiqlash  va  yo‗qotish  majburiyatini  oldilar. 
Tarixda yahudiylar, negrlarga nisbatan s. faol qo‗llangan. 
Seksizm  —  bir  jins  vakillariga  muayyan  sifatlar  yolg‗ondan  tirkaladi 
yoki inkor qilinadi, bu o‗z navbatida jinsiy tengsizlikka olib keladi. 

Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   293




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish