O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul‘teti



Download 1,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/293
Sana24.08.2021
Hajmi1,63 Mb.
#155158
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   293
Bog'liq
sotsiologiya fanidan izohli lugat

Markuze  (Marcuse)  Gerbert  –  (19.07.1898  -  29.07.1979)  —  asli 
germaniyalik  bo‗lgan  Amerika  faylasufi  va  sotsiologi.  Adorno  va 
Xorkxaymer  b-n  birgalikda  Frankfurt  ijtimoiy  tadqiqotlar  i-n.ini  va 
―jamiyatning  tanqidiy  naz-yasi‖ga  asos  solgan.  M.  dunyoqarashining 
shakllanishiga  Gegel  va  Freyd,  shuningdek,  Xaydegger  fal.si  kuchli  ta‘sir 
o‗tkazgan. M. ayni  paytda Marks fal.si b-n muntazam qiziqib borgan va bu 
fal-iy tizimning qator kategoriya va tushunchalarini Frankfurt maktabi ruhida 
tahlil qilishga uringan. M.ning fikriga ko‗ra fan va texnika taraqqiyoti hozirgi 
kapitalistik jamiyatdagi hukmron sinflarga ehtiyojlar murvati orqali ijtimoiy-
tanqidiy  munosabatlari  so‗ndirilgan  ―bir  o‗lchamli  odam‖larni  yaratish 
imkonini  beradi.  o‗z  ongiga  singdirilgan  soxta  ehtiyojlar  ta‘sirida  ishchilar 
sinfi  iste‘molchilar  poygasiga  qo‗shiladi  va  o‗zining  inqlobchilik  rolini 
yo‗qotadi.  Bunday  sharoitda  inqlobiy  tashabbus  jamiyatdagi  ―autsayder‖lar, 
ya‘ni,  lyumpenlar,  mayda  millatlar,  ishsizlar  va  boshqalar  qo‗liga  o‗tib 
ketadi,  shuningdek,  radikal  yoshlar,  talabalar  va  gumanitar  ziyolilar  ham  bu 
tashabbusni  o‗z  qo‗llariga  olishi  mumkin.  M.  fikricha,  jahon  miqyosida 
inqilobiy  tashabbusni  kambag‗al  mamlakatlarning  qashshoq  aholisi  ham 
qo‗lga olishi va rivojlangan mamlakatlarga qarshi kurash boshlashi mumkin. 
Rivojlangan  mamlakatlar  safiga  M.  sotsialistik  davlatlarni  ham  kiritgan  edi. 
M.ga  munosabat  turli  tizimga  oid  mamlakatlarda  turlicha  bo‗lgan.  Sanoati 
rivojlangan  G‗arb  mamlakatlarida  uni  so‗l  inqilobchilikda  ayblashsa, 
sotsialistik  davlatlar  va  kommunistik  yo‗nalishdagi  partiyalarning  vakillari 
uni  opportunizm  va  revizionizmda  ayblangan  edilar.  M.ning  eng  mashhur 
asarlari:  ―Gegel  ontalogiyasi‖  (1931),  ―Aql  va  inqlob‖  (1940),  ―Eros  va 
tamaddun‖ (1955). 


 
111 

Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   293




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish