O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan viloyati Kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi


Shuning uchun bularni alohida-alohida o'rganiladi.I turlanish otlari



Download 3,57 Mb.
bet15/76
Sana01.07.2022
Hajmi3,57 Mb.
#722177
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   76
Bog'liq
Eng yangi Nargiza Asqarova

Shuning uchun bularni alohida-alohida o'rganiladi.I turlanish otlari
Otlarning birinchi turlanishiga casus Nominativus Singularisda -"a" qo'shimchasiga ega bo'lgan otlar kirib ular casus Genetivus singularisda - "ae” bilan tugaydigan femininum rodidagi otlardir. I- turlanish otlarni lug'at shakli quyidagichadir:
Masalan: tinctura, ae, f- nastoyka (tindirma); lingua, ae, f - til va hokozo.
Birinchi turlanish otlarini kelishik qo'shimchalari quyidagilardan iboratdir.

Casus

Singularis

pluralis

Nom.

-a

-ae

Gen.

-ae

-arum

Dat.

-ae

-is

Acc.

-am

-as

Abl.

-a

-is



Turlanish namunasi quyidagichadir:

Casus

Singularis

Pluralis

Nom.

Lingua

linguae

Gen.

Linguae

linquarum

Dat.

Linquae

linquis

Acc.

Linguam

linguas

Abl.

Linguae

Unguis








Dori moddalarini nomi doimo casus Nominativusda yoziladi. Otlarning I turlanishida ishlatiladigan so'z yasovchi qo'shimchalar quyidagilardan iboratdir.
1. so'z yasovchi "ur" qo'shimchasi harakat natijasini bildiradi.
Masalan: fractura – sinish; signetura -belgilash
2. "-ul", " cul" qo'shimchalari - kichraytirish ma'nosini bildiradi.
Masalan: giandula – bezcha; tuberculum - do'mboqcha
3. "-in” - so'z yasovchi qo'shimchasi soxa, kasallik, moddaning ma'nosini bildiradi.
Masalan: medicina – tibbiyot; gelatina - yelimshak (jelatina)
Birinchi guruhda turlanuvchi quyidagi yunon atamalarida jenskiy rodda Nom. Sing - da "es" qo'shimchalari qo'shiladi. Bularni faqat lug'at shaklini bilish kerak.
Masalan: chol, es, f- jigar o'ti
Lotin tilida 2 xil aniqlovchi qo'llaniladi: moslashgan va moslashmagan.
Moslashgan aniqlovchi - sifat bilan, moslashmagan aniqlovchi esa Genetivusda turlangan ot bilan ifodalanadi.
Masalan: aqua Menthae - yalpizning suvi; Aqua -suv (ot) Mentae - yalpizning (sifat)
Moslashmagan aniqlovchi bilan aniqlanuvchi atamani kelishiklar bo'yicha turlanganda faqat aniqlovchi so'z o'zgarib moslashmagan aniqlanuvchi esa o'zgarmasdan qoladi.
Masalan: caput fibulae - kichik boldir suyagining boshi bunda caput - aniqlanuvchi
corpus linguae - til tanasi bunda corpus - aniqlanuvchi bu so'zlarda fibula va lingua so'zlari moslashmagan aniqlanuvchi bo'lib kelmoqda.
Turlanish namunasi

Casus

Singularis

Pluralis

Nom.

Tinctura Valerianae

Tincturam Valerianae

Gen.

Tincturae Valerianae

Tincturarum Valeriana

Dat.

Tincturae Valerianae

Tincturis Valerianae

Acc.

Tlncturam Valerianae

Tincturas Valerianae

Abl.

Tinctura Valerianae

Tincturis Valerianae



Quyidagi birinchi turlanish otlarini yod oling!
1. aorta, ae, f
2. arteria, ae, f
3. bursa, ae, f
4. clavicula, ae,f
5. costa, ae, f
5. costa, ae, f- qovurg'a
6. fascia, ae, f- mushuk pardasi
7. fibula, ae, f- kichik boldir suyagi
8. fossa, ae, f- chuqurcha
9. fracture, ae, f - sinish
10. glandula, ae, f-bezcha
11. lingua, ae, f- til
12. mamma, ae, f - sut bezi
13. mandibula, ae, f-pastki jag1
14. maxIIIa, ae, f- yuqori jag'
15. pleura, ae, f- o'pka pardasi
16. scapula, ae, f- kurak suyagi
17. tibia, ae, f- katta boldir suyagi
18. tonsIIIa, ae, f- bodomsimon bez
19. trachea, ae, f- kekirdak
20. urethra, ae, f- siydik chiqarish yo'li
21. urina, ae, f- siydik
22. vagina, ae, f- qin
23. vena, ae, f- ko'k qon tomiri
24. vertebra, ae, f-umurtqa
25. vesica, ae, f - pufak
26. cellula, ae, f—xujayracha
27. gingiva, ae, f — milk
28. incisura, ae, f- ko'krak so'r'ichi, emchak uchi
29. medulla, ae, f - miya moddasi
30. orbita, ae, f - ko'z kosasi
31. pulpa, ae, f- go'sht
32. suture, ae, f- chok
33. vulva, ae, f- ayollar tashqi jinsiy a'zosi
34. Althaea, ae, f- gulxayri
35. ampula, ae, f- 1) ichiga dori solib og'zi kovsharlangan shisha idishi ; naychali a'zoning kengaygan qismi
36. aqua, ae, f- suv
37. Belladonna, ae, f- belladonna o'simlik
38. Calendula, ae, f- timoqgul
39. Camphora, ae, f- kamfora
40. ChamomIIIa, ae, f- moychechak
41. Convallaria, ae, f- marvaridgul
42. Mentha, ae, f- yalpiz
43. natura, ae, f- tabiat
44. rosa, ae, f- atirgul
45. Cucurbita, ae, f- oshqovoq, kadi
46. Ephedra, ae, f - efedra - igna bargli daraxt
47. officina, ae, f- dorixona
48. oryza, ae, f- gurunch (sholi)
49. pharmaceuta, ae, f- dorishunos
50. thea, ae, f- choy
51. Betula, ae, f- qayin daraxti
52. Amygdala, ae, f- bodom
53. gravida, ae, f- xomilador

Download 3,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   76




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish