O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti jismoniy madaniyat kaferdrasi «tasdiqlayman»

Jismoniy madaniyat tizimining xususiyatlari.
Ular uning xalqchilligi, 
ilmiyligi va amaliyligidir. Qayd qilingan xususiyatlaridan biri uning xalqchilligidir. 
Mamlakatimiz ko’p millatli xalq. Ular yoshi, jinsi, jismoniy tayyorgarligidan 
qatьiy nazar tizimimiz tarkibidagi jismoniy tarbiya vositalarining barcha turlaridan 
foydalanish xuquqiga ega.
Xalq o’yinlari, milliy sport turlaridan ommaviy foydalanishda ularning 

---

65 
millati, irqi, dini va boshqa etnik kelib chiqishidek jihatlari e’tiborga olinmasligi 
konstittsiyamizda qayd qilingan. 
Ommalashtirilayotgan, ular opasida keng tarqalayotgan jismoniy mashqlar, 
milliy sport turlari, ommaviy sport, olimpiadalar dasturidan o’rin olgan “katta 
sport”ning turlari bilan ko’p millatli respublikamiz xalqlarining shug’ullanishi 
uchun barchaga bir hil imkoniyatlarni yuzaga keltirish davlatimiz siyosatiga 
aylangan. 
Jismoniy tarbiyaning xalqchilligi,
birinchidan, 
uning maqsadlari xalqning hayotiy manfaatlariga, mehnatga va 
Vatan mudofaasiga tayyorgarlik manfaatlariga mos kelishidan,
ikkinchidan,
bolalarni yoshligidan boshlab gimnastika mashg’ulotlariga, 
o’yinlarga, sportga, turizmga muntazam ravishda izchillik bilan ommaviy jalb 
etishdan; jismoniy madaniyat va sportning har bir kishi turmushiga singib 
borishidan;
uchinchidan,
jismoniy mashqlarning ko’pchilik orasida keng tarqalgan, xalq-
milliy sport turlari va o’yinlari bilan bir qatorda jismoniy tarbiya vositalaridan 
keng foydalanishidan iboratdir. 
Mamlakat jismoniy tarbiya tizimining xususiyatlaridan yana biri uning 
ilmiyligidir. Jismoniy tarbiya sohasi bo’yicha ilmiy tadqiqot ishlarining ko’lamini 
kengligi va uni amaliyot bilan bog’lab olib borilayogganligi, jismoniy tarbiya 
tizimining yetakchi fani - jismoniy madaniyat nazariyasi va amaliyotining ilmiy 
fanlari pedagogika, psixologiya, anatomiya, fiziologiya, biomexanika, sport 
metrologiyasi, sport tibbiyoti, jismoniy madaniyat orqali davolash, sport 
pedagogikasi fanlari - gimnastika, yengil atletika, sport o’yinlari, suzish, yakka 
kurashlar va boshqa fanlarga tayanganligi, ularning ilmiy yutuqlari xalqimiz 
hayotiy extiyojini qondirishga yo’naltirilgan. 
Sohaga oid tizimlarning (amaliyligi) eng amaliyrog’i biz o’rganayoggan 
jismoniy tarbiya tizimi bo’lib, sohaga oid yangi amaliy texnologiyalar to’g’ridan-
to’g’ri ta’lim yoki sport trenirovkasi jarayoniga, ilmiy tadqiqotlarning natijapari 
esa amaliyotga, soha mutaxassislarining faoliyatida qo’llash uchun tavsiya qilinadi. 
Yanga ilg’or tajribalar, ilmiy izlanishlarning tavsiyalari o’zining qo’llanish vaqtini 
kutib yotmaydi. 
Shunday qilib, jismoniy madaniyatning maqsadi jamiyat madaniyatining bir 
qismi sifatida, kishilarning jamiyat qurilishida faol ishtirok etishi, uning talablarini 
qondiruvchi jismoniy qobiliyatlarini har tomonlama rivojlantirishning ob'ektiv 
zarurati bo’lib hisoblanadi. 
Jismoniy madaniyatning shu maqsadi respublikada jismoniy madaniyatni 
amalga oshiradigan barcha muassasalar va tashkilotlarga tegishlidir. 
Bu maqsadni amalga oshirishda shaxsni har tomonlama kamol toptirish 
tamoyilining amaliy va sog’lomlashtirish yo’nalishi muhim ahamiyat kasb etadi.