O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va geografiya fakultet

Darsning boshlanish: 

Tashkiliy qism 

O'qituvchi  o'quvchilar  bilan  salomlashib,  sinf  ozodaligi  va  davomat 

tekshiriladi.  O'quvchilar  3  ta  guruhga  bo'linadi.  O'qituvchi  o'tilgan  mavzuni 

mustahkamlash  maqsadida  “Xotira”  mashqidan  foydalanadi.  Bunda    o’qituvchi 

o’tgan mavzular ayta boshlaydi. O’quvchilar aytgan mavzusini to’ldiradilar. 

Masalan;  O’qituvchi  aytadi “ Moddalarning xossalari. Fizik va kimyoviy 

o’zgarishlar” o’quvchilar davom ettiradi.  

1-o’quvchi;  Tabiat  doimo  o’zgarishda  bo’lib,  har  bir  o'zgarish    bu  –

hodisadur. 

2-o’quvchi;  Moddalarning o’zgarishi 2 xil bo’ladi . 

                                   a) Fizik o’zgarish 

                                   b) Kimyoviy o’zgarish  

---

 

43 

3-o’quvchi;  Kimyoviy  o’zgarish  –deb,  bir  moddaning  boshqa  modda  yoki 

moddalarga aylanish  xodisasiga aytiladi.  Shu tariqa o’tilgan  mavzular takrorlanib 

olinadi. tarqatmalar tarqatadi va 3 daqiqa vaqt belgilaydi. Darsga kam qatnashgan 

guruhlarga  yana  bir  imkoniyat  beriladi.  Doskada  daraxt  yasalib,  mevalaridagi 

savollarni  uzib  (qog'ozdan  yasalgan,  oldi  meva,  orqasi  savol)  javob  beradilar  va 

shu tariqa o’quvchilar baxolanadi. 

Endi o'quvchilar bilan birgalikda  "Kim chaqqon?" o'yini o'ynaladi. Bunda 

o'qituvchi  har  bir  guruh  sardoriga  atom-molekula  sharlarini  tarqatadi  va  o'zi 

oldindan  tayyorlab  kelgan  (parta  soniga  qarab)  moddalar  formulasi  yozilgan 

qog'ozlarni  tarqatadi  va  3  daqiqa  vaqt  belgilab,  shu  formula  asosida  atom 

sharlarida moddalarning struktura tuzilishini yasashni aytadi va o'quvchilar modda 

nomi  va  birikmadagi  elementlarning  valentligini  ham  aytishi  zarur.  Qaysi  guruh 

chaqqonlik  bilan  birinchi  bo'lib  topshiriqni  bajarsa, shu  guruh sardori  yana  5  ball 

olish imkoniyati ya'ni rag'batga ega bo'ladi. Buning uchun u magnit doskada turgan 

10 ta element nomini aytib, kamida 3 ta formula tuzilishi kerak [21].