O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

11-jadval 
Aroqning organoleptik ko’rsatkichlari 
Sifat ko’rsatkichlari 
Organoleptik tavsifi 
Tiniqligi
Rangsiz, 
begona 
qo’shimchalari 
bo’lmagan, 
yaltirab 
qo’rinadigan tiniq suyuqlik. 
Rangi 
Rangsiz, tiniq, lekin shaffof emas 
Loyqa yoki rangli suyuqlik 
Hidi (xubo’yligi) 
Tekshirilayotgan vodka turiga mos, aniq seziluvchan, begona 
hidlarsiz 
Tekshirilayotgan vodka turiga mos, kuchli seziluvchan 
Tekshirilayotgan vodka turiga mos, kuchsiz seziluvchan 
Tekshirilayotgan vodka turiga mos emas, begona hidga ega 
Ta’mi 
Shu turga mos, toza, mayin, begona ta’mlarsiz. 
Shu turga mos, lekin mayin emas. 
Shu turga mos, achchiqroq. 
Shu turga mos emas, begona ta’mga ega. 
Keyin esa aroqning hidi aniqlanishi kerak. Buning uchun bokalning pastki qismini qo’l 
kafti bilan isitib va bir vaqtning o’zida aromatik moddalarining uchib chiqishini ta’minlash 
uchun bokal ichida suyuqlik aylantiriladi. Shu asosda olingan natija qayd etiladi. 
Aroqning xushbo’yligi aniqlangandan keyin, uning ta’mi aniqlanadi. Buning uchun 
kamroq miqdordagi vodka og’izga olinib, uni ma’lum muddat og’iz bo’shlig’ining oldingi 
qismida ushlanib, keyin esa boshni ozroq orqaga egib, butun og’iz bo’shlig’i namlanadi. So’ngra 
sezilgan ta’m darajasi qayd etiladi. 
Aroqlarning ta’mi va hidi yoqimli, o’ziga xos, begona hidlariz va ta’mlarsiz bo’lishi 
kerak. Ularda kerosin, rezina kabi hidlar va idishdan o’tadigan metall ta’mlari kabi begona 
ta’mlarning bo’lishiga yo’l qo’yilmaydi. 
Yana shuni ham esda tutish kerakki, bir vaqtning o’zida bittadan ortiq vodka degustastiya 
qilish tavsiya etilmaydi. Bu erda avvalo eng yuqori sifatga ega bo’lgan vodkadan boshlab 
degustastiya o’tkaziladi. Har bir namunani degustastiya qilgandan keyin ozroq muddat tanaffus 
qilinadi. 
Aroqlarning sifat tahlilini o’tkazishda ularning organoleptik ko’rsatkichlaridan tashqari 
fizik-kimyoviy ko’rsatkichlari ham aniqlanadi. Ana shunday ko’rsatkichlardan eng asosiysi 
aroqda etil spirtining miqdori muhim hisoblanadi. 
Aroqning tarkibida spirt miqdorini aniqlashda namuna uchun olingan 20 butilka aroq 
aralashtiriladi. Keyin esa ana shu aralashmadan olinib, spirt miqdori tekshiriladi. Hamma aroqlar 
uchun ham ishqorlilik ko’rsatkich 100 ml da 5,5 ml dan oshmasligi kerakligi belgilab qo’yilgan. 
Aldegidlar miqdori sirka aldegidiga hisoblaganda 1 l suvsiz spirt tarkibida 8 mg dan 
oshmasligi standart talabi bo’yicha o’rnatilgan ko’rsatkich hisoblanadi. Sivush moylarining 
miqdori 1 l suvsiz spirtda 4 mg dan, efir miqdori (sirka etil efiriga hisoblanganda) 30 mg dan 
ko’p bo’lmasligi ko’rsatib o’tilgan. 
Aroq ko’p darajada qalbakilashtiriladigan mahsulotlar qatoriga kiradi. Shu sababli araqlar 
qanday qalbakilashtirilishi to’g’risida ma’lumotlarni keltiraiz.