130
vositasi, ollox yulida jon berish mukaddas tillagimiz. 2
kilich kesilgan joyda
Kurxon rasmi bor.
"Al-ixvon al-muslimin" bu taxlimotlar asosida islom dini tarkalgan
mamakatlarda kurxon va shariatda ifodalangan koidalarga tulik rioya kiluvchi
"islomiy adolat" printsiplari urnatilgan jamiyat kurish uchun siyosiy kurashni
boshlab yubordilar. 1928-1936 yillardagi davrni xayriya va maxrifatchilik etapi
deb atasa buladi. Keyingi yillarda u kurash uslubi
sifatida terrorni kullash
darajasiga etgan siyosiy tashkilot sifatida maydonga chikadi, jamiyat murakkab va
rivojlangan tashkiliy strukturaga ega. Uning tarkibida xarbiylashgan guruxlar, chet
el shaxobchalari mavjud, jamiyat asosan barcha arab mamlakatlarida faol xarakat
kiladi.
Boshka
mamlakalarda
ularning
faoliyati
kuzatilgan.
Aksariyat
mamlakatlarda uning faoliyati rasman taxkiklangan.
Raxbariyat garbiy Evropa mamlakatlaridagi makazlardan turib boshkaruv
ishlarini amalga oshiradi. Al-ixvon al-muslimin goyalari 3 narsaga asoslanadi.
1.
Islom nuktai nazaridan muslmonlar bir millatni tashkil kiladilar.
Geografik va extikod buyicha birodardirlar, geografik muxitni tan olishmaydi.
2.
Islom nafakat din, balki turmush tarzi unda iktisodiy, ijtimoiy, siyosiy va
dunyoviy masalalar karor topgan.
3.
Islom xamma xalklarni tabakalarini birodarlikka chakiradi. Yagona
raxbar xalifa bulishi kerak.
1944-45 yillarda Xasan al-Banna maxfiy organi Misr
vazirlariga duk-pupisa kila
boshlaydi. Taxlim vaziriga aytadi: dunyoviy fanlarni olib tashlab diniy fanlarni
kuyasan deydi. Bosh vazir uni tergaydi, unga suikasd uyushtiradilar. Xasan al-
Banna kamokka olinadi.
1948 yilga kelib Xasan al-Banna uldiriladi. 1952 yil 26 iyunda Misrda
revolyutsiya bulib, davlat tepasiga Jamol Abdil Nosir boshchiligidagi xur ofitserlar
guruxi keladi. 1956-58 yillarda AS-Suvon tugoni
kurilgandan sung SSSR bilan
munosabatlarni yaxshilaydi. Bu xolat ixvon al muslimin tashkilotiga yokmaydi va
1956 yilda Abdil Nosirga suikasd uyushtiriladi. J.A Nosir ularni daorga ostiradi.
Ularning bir kismi Iordaniyaga kochib, usha erda faoliyat boshlaydi. 1967 yilda
131
arab-isroil urushi boshlanadi, bu ularning faoliyati kuchayishiga kul keladi. 1970
yilda J. A. Nosir uladi. Davlat tepasiga Anvar Saodat keladi, A.Saodat avval ixvon
al-musliminga yordam beradi, keyin esa ularni chetlashtiradi. 1981 yil 6
oktyabrda A. Saodatni otib uldirishadi. Undan sung bu tashkilotlarga karshi kurash
kuchayib, ketadi keyingi davrda al-ixvon al-muslimin
orasida bulinish yuz berib,
ular uch yunalishga ajralib ketganlar:
1.
«Muxtadillar» – Xasan al- Banna va Saxid Kutb tarafdorlari.
2.
"Islom demokratlari"- islom sotsializmi taxlimoti izdoshlari.
3.
Terror uslubini kullovchi turli ekstremistik tashkilotlar, ular orasida «Al-
jixod », « Xizb at-taxrir al- islomiy » (islom ozodlik firkasi), « Xizbullox » va
boshka tashkilotlar» bor.
Xizb at-taxrir alislomiy-sunniylik doirasidagi diniy siyosiy partiya. 1952 yili
Kuddus shaxrida Falastinlik Takiy ad-din an-Nabaxoniy (1909-1979) tomonidan
asos solingan. U Xayfada tugilib usgan. Koxiradagi "al-Asxar" universitetida
taxlim olgan. Tashkilotning asosiy maksadi jaxon mikiyosida islom davlatini
xalifalik shaklida kayta tiklash. Asosiy daxvo davlat
diniy islomiy konunlar
asosida xalifa tomonidan idora etilishi lozim. Avval xalifalik arab dunyosida, keyin
islom dini tarkalgan boshka mamlakatlarda, sungra butun dunyo mikyosida amalga
oshiriladi. Partiya dasturi 187 banddan iborat bulib, uning asosiy maksadi-
xokimiyatga erishish, bundagi asosiy yul-islomiy fikrlovchi yuksak madaniyatli
shaxslarni shakllantirish. Unga islomiy taxlim tarbiya
berish ikki bochkichdan
iborat:
1. U bilan islom taxlimoti bilan tanishtirish yulida madaniy maxrifiy ishlar olib
borish:
2. Siyosiy faoliyatga tortish. Partiya madaniy ishlarga juda katta etxibor beradi.
Maksadga erishishuchun kurash 3 boskichdan iborat.
goyaviy fikriy kurash
jamiyatda goyaviy inkilobni amalga oshirish
xokimiyaga fakatgina umma-jamoaning tulik roziligi (ijmo) dan sung kelishi.
132
Xozirgi kunda mavjud maxlumotlarga kura firkaning butun jaxon buyicha
raxnamosi va amiri Abdul Kaddim Zollumdir.
Do'stlaringiz bilan baham: 
