O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muqimiy nomidagi qo’qon davlat pedagogika instituti

3-mavzu. Til va nutq. Nutq odobi. Nutqiy etiket
Til va nutq bir-biri bilan bog’liq hodisadir. Ularni bir-biridan ajratib qarash assosizdir. Til moddiy materialdir. Shu material asosida nutq tashkil topadi. Til madaniyati til vositalarining boyligi va rang-barangligidan iborat bo’lib, shu tildan foydlanuvchilarning ongida yashaydi. Lekin bu boylikning o’zlashish darajasi jamoa a’zolarining har birida har xil bo’ladi.


4-mavzu. Nutqning kоmmunikаtiv sifаtlаri: nutqning to’g’riligi
Har qanday nutq so’zlovchi yoki yozuvchi tomonidan shakllantirilgan matnning tashqi ko’rinishi bo’lib, u faqatgina lisoniy hodisa sanalmasdan, balki ham ruhiyat, ham nafosat hodisasi hisoblanadi. Shuning uchun ham yaxshi nutq deyishganda bo’lgan maqsadning tinglovchi va kitobxonga to„liq borib yetishi, ularga ta’sir o’tkazishi nazarda tutiladi. Shunga ko’ra nutq oldiga ma’lum talablar qo’yiladi. Bu talablar nutqning mantiqiy jihatdan to’g’ri, aniq, chiroyli, yorqin, maqsadga muvofiq bo’lishdir. Bu belgilar nutqning asosiy sifatlari, xususiyatlari deb ko’riladi.


5-mavzu: Nutqning kоmmunikаtiv sifаtlаri: nutqning aniqligi
Kishilar o’rtasidagi muloqotni talab darajasida ta’minlay oladigan nutq to’g’ri bo’lishi bilan qatorda aniqlik sifatiga ham ega bo’lishi shart. Agar nutq aniq bo’lmasa, so’zlovchi yetkazdirmoqchi bo’lgan muyyan fikr tinglovchiga tomonidan to’lasicha va aynan anglanishi mahol.