O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Tajriba­laboratoriya
 
usuli suvning tabiiy va kimyoviy xossalarini 
aniqlash, gidrodinamik hodisalarni va boshqa jarayonlarni modellashtirish 
sharoitida o‘rganish imkonini beradi. Tajribalar loyihalash va boshqa 
turdagi ilmiy tadqiqot institutlarida maxsus uskunalar va qurilmalar bilan 
jihozlangan laboratoriyalarda amalga oshiriladi. Bu usul ayniqsa, 
gidroelektrostansiyalar, to‘g‘onlar, suv omborlari, kanallar va boshqa 

---

35 
turdagi 
gidrotexnik 
inshootlarni 
loyihalashda 
keng 
qo‘llaniladi. 
Shuningdek, ularni ekspluatatsiya qilish, ya’ni ishlatishda kerak bo‘ladigan 
ko‘pgina asosiy ko‘rsatkichlarni aniqlashda va bu sharoitda kechishi 
mumkin bo‘lgan hodisalarni o‘rganishda modellashtirish usuli qo‘l keladi. 
Yuqoridagilardan tashqari, gidrologiyada 
nazariy tahlil
 
usuli ham 
mavjud. Bu usul gidrologik kuzatish ma’lumotlaridan va boshqa turdagi 
axborotlardan daryolar, ko‘llar, suv omborlari suv resurslaridan 
foydalanish bo‘yicha ilmiy va amaliy xulosalar chiqarishga asoslangan. 
 
Nazorat savollari va topshiriqlar 
1. “Gidrologiya” faniga qanday ta’rif beriladi? 
2. “Gidrologiya” fani qanday qismlarga bo‘linadi? 
3. Quruqlik gidrologiyasi qanday suv obyektlarini o‘rganadi? 
4. Dunyo okeani va dengizlarni o‘rganadigan fan qanday 
nomlanadi? 
5. “Gidroekologiya” fani qanday muammolarni o‘rganadi? 
6. Gidrologiyada qanday tadqiqot usullaridan foydalaniladi? 
7. Gidrologiyaning qanday rivojlanish bosqichlari mavjud? 
8. O‘zbekistonda gidrologiyaning shakllanishi va rivojlanishi haqida 
nimalarni bilasiz? 
9. Mustaqillik yillarida “Gidrologiya” fanining rivojlanishiga hissa 
qo‘shgan olimlarni bilasizmi?