O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug'bek nomidagi

6 0-rasm. Lansetnikni ko'ndalang kesimi, nefridiylarni tuzilishi: 1 - nefridiy teshiklari, 2 – solenotsit xujayralari, 3 - nefrostom.


Tana bo'shlig’i. Boshqa hordalilardagi singari lantsetnikda ham ikkilamchi tana bo'shlig’i - selom bo'ladi. Biroq atrialning kuchli taraqqiy etganligi tufayli uning hajmi halqum atrofida juda qisqargan. U faqat halqum yuqori bo'limining yon tomonlarida va tananing pastki qismi hamda halqum tagida saqlanib qolgan. Tananing keyingi qismida selom yaxshi taraqqiy etgan, ya'ni u tana devori bilan ichak orasidagi bo'shliqning hammasini egallagan.
Qon aylanish tizimi. Oddiy preparatda bu sistemalar ko'rinmaydi. Qon aylanish tizimi yopiq, yuragi yo'q. Xalqumning qorin qismida qorin aortasi o'tadi, tomir qisqarishi natijasida bosim hosil bo'lib qon harakatlanadi. Venoz qon olib keluvchi jabra arteriyalar jabra tishiklariga keladi. Gaz almashuv jarayoni natijasida, kislorodga boyitilgan qon olib ketuvchi jabra arteriyalar orqali orqa arteriyasiga quyiladi. Bosh qismiga arteriya juft uyqu arteriyalar orqali tananing oldingi qismini arterial qon bilan taminlaydi. Tananing orqa qismiga esa toq orqa arteriya arterial qonning etkazib beradi. Venoz qon juft oldingi va orqa kardial venalar orqali kyuver oqimini xosil qilib qorin aortasiga qo'shiladi. Dum tarafidan dum venasi ichak osti venaga aylanadi. Ichakda xosil bo'lgan oziqa moddalariga va boshqa metabolitlarga boyitilgan qon jigar qopqa tizimiga quyiladi. So'ng toksinlardan tozalanib jigar venasi bilan qorin aortasiga qo'shiladi (61-rasm).

61-rasm. Lansetnikning qon aylanish tizimi: 1 - uyqu arteriyalari, 2 - olib chiquvchi jabra arteriyalari, 3 - orqa arteriya ildizlari, 4 - kyuver oqimi, 5 - orqa arteriya, 6 - oldingi juft kardial venalar, 7 - olib keluvchi jabra rteriyalari, 8 - qorin aortasi, 9 - jigar qopga vena tizimi, 10 - qorin aortaning bosh qismi, 11 - jigar venasi, 12 - orqa juft kardial venalar, 13 - ichak osti venasi, 14 - dum venasi.