O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 
 

---

94 
5.2 Homo sapiens sapiensning vujudga kelishi 
 
Homo 
sapiens 
sapiens 
qaerda vujudga kelgani xaqida 
bugungi kunda fanda turli xil 
muloxazalar 
mavjud. 
Paleoantropologlar va arxeologlar 
odamnining dastlabki vatani Afrika 
ekani 
xaqida 
bir 
xil 
fikr 
yuritishaetgan 
vaqtda 
Homo 
sapiens sapiensning 
qaerda paydo 
bo‘lgani xaqida bir tuxtamga kelishmadi. Bir guruh peloantropologlar 
Homo 
sapiens sapiensni 
Afrikada paydo 
bo‘lgan deb fikr yuritishsa yana bir 
guruh olimlar esa 
Homo sapiens 
sapiens 
dunyoning turli joylarida 
evolyusion o‘zgarishlar natijasida 
shakllangani aytishmoqda. Shunday 
qilib paleoatropolog va arxeologlar 
xozirgi 
qiyofadagi 
zamonaviy 
odamlarning qaerda paydo bo‘lgani 
xaqida 
qizg‘in 
bahs 
olib 
bormoqdalar. 
Ushbu 
bahs 
munozaralar jarayonida fanda politsentrizm va monotsentrizm nazariyalari va 
ularning tarafdorlari vujudga keldi. 
Politsentristlar zamonaviy qiyofadagi odam Afrika, Osiyo va yevropada 
bir vaqtda paydo bo‘ldi deb fikr yuritishmoqda. Ushbu nazariya nemis 
antropologi Frans Vaydenrax tomonidan tavsiya etilgan. Uning fikricha 
yevropada zamonaviy qiyofadagi odamlar yevropa klassik neandertallaridan, 

---

95 
Afrikadagi 
Homo sapienslar 
usha yerda yashagan neandertallardan paydo 
bo‘lgan degan fikrni ilgari surdi. Lekin so‘nggi yillarda topilgan boy 
paleoantropologik va arxeologik materiallar ko‘proq monotsentrizm
tarafdorlari xaq ekanligini 
ko‘rsatib turibdi. Chunki