O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 
Konstrukt tushunchasi 
SHaxs mohiyatini interpretatsiya qilish uchun maxsus analiz birligi – 
konstrukt ishlatiladi. “Konstrukt” termini tushuncha so‘ziga o‘xshash bo‘lib, 
materialni umumlashtiradi va voqea-hodisalarni oldindan aytib berish imkonini 
yaratadi. 
Ilmiy tushuncha – bu aloqaning mantiqiy tasdig‘i bo‘lib, deduksiya yo‘li bilan 
hodisalarning haqiqiy aloqasini tushuntirib berish mumkin. Ilmiy tushunchaning 
asosiy xususiyatlari quyidagilar: 
voqea-hodisalarni umumlashtirish;
ular o‘rtasidagi aloqani tasdiqlash;
yangi hodisalarni oldindan aytib berish imkoniyati 
SHaxs konstrukti tushunchasi Kelli tomonidan kiritilgan. 
SHaxs konstrukti alohida olingan mavjud narsalardagi o‘xshashlik va ularning 
boshqa elementlardan farqli jihatlarini namoyon etishi bilan xarakterlanadi. 
Konstruktlar bipolyar tushunchalar shakliga ega (oq-qora, egoist-altruist va b.). 
SHunisi bilan ular ilmiy tushunchadan ajralib turadi. Bundan tashqari, ilmiy 
tushuncha tabiatda mavjud bo‘lgan voqea-hodisalarga tegishli bo‘lsa, shaxs 
konstruktlari esa sub’ekt tomonidan yaratilgan hisoblanadi. 
Konstrukt – tajribani mantiqiy shakllantirish vositasi. U shakllanadigan va 
tushuntirishda foydalaniladigan elementlar turli xil predmetlar, ularning 
xususiyatlari, shuningdek, odamlar va ularning munosabatlari bo‘lishi mumkin. 

---

265 
SHunday qilib, konstruktlar olamni tushuntirish usuli va vositasi hisoblanadi. 
Turli hil faktlar kuzatuvchi nuqtai nazariga, uning konstruktlariga muvofiq qarab 
chiqiladi. Masalan, baland va past, mehribon va yovuz odamlar o‘rtasidagi 
o‘xshashlik va farqlarni tasdiqlash konstrukt shakllanishiga olib keladi.