O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti p. Habibullayev nomidagi fizika fakulteti “fotonika” kafedrasi 5A140202 “Fizika (Optika)

Bu holda kattalashtirish deb tasvir o‘lchamining elektronlar oqimi skanerlagan namuna qismi o'lchamiga nisbati tushiniladi. Elektronlarning to‘lqin uzunligi fotonlarnikidan o‘n martalab kichik bo‘lgani uchun zamonaviy REM larda kattalashtirish 10 million martani, ajratuvchanlik esa bir necha nanometrni tashkil qiladi. Bu esa hatto alohida atomlarni ko‘rish imkonini beradi.

• Bu holda kattalashtirish deb tasvir o‘lchamining elektronlar oqimi skanerlagan namuna qismi o'lchamiga nisbati tushiniladi. Elektronlarning to‘lqin uzunligi fotonlarnikidan o‘n martalab kichik bo‘lgani uchun zamonaviy REM larda kattalashtirish 10 million martani, ajratuvchanlik esa bir necha nanometrni tashkil qiladi. Bu esa hatto alohida atomlarni ko‘rish imkonini beradi.
• Elektron mikroskopning asosiy kamchiligi uning to‘la vakuumda ishlashi zamrligidir. Chunki kamera ichida biror gaz bo‘lsa, ular elektronlar oqimi ta'sirida ionlashib, tasvirni ancha buzgan bo‘lar edi. Undan tashqari, elektronlar oqimi biologik obyektlarni buzib tashlaydi, shuning uchun ulaming biotexnologiyaning ko‘p sohalarida qo‘llanilishi imkoni yo‘qdir.
• Elektron mikroskop yaratilishi tarixi bu ikki mustaqil rivojlanayotgan fan va texnika yo‘nalishlari birlashib, ilmiy izlanishlar uchun ajoyib yangi baquvvat asbob yaratilishiga yorqin misoldir.
• Mumtoz fizika yutuqlarining eng cho‘qqisi yorug‘likning tarqalishini, elektrik va magnitik hodisalarni tushintirib beruvchi elektromagnitik maydon nazariyasi yaratilishi bo‘ldi. To‘lqin optikasi difraksiya hodisasini, tasvirning hosil boTish mexanizmini, yorugTik mikroskoplaridagi ajratuvchanlikni aniqlovchi omillarni tushintirib berdi. Kvant fizikasi yutuqlaridan biri elektronning korpuskular — toTqin xossalarining ochilishi boTdi. Bu alohida rivojlanayotgan fan yo‘nalishlari elektron optikani yaralishiga olib keldi. Bu esa 1930-yillari muhim kashfiyot, elektron mikroskop yaratilishiga sabab boTdi.