O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Daryo havzasi geologik tuzilishining ta’siri.
 Daryolar to‘yinishida ishtirok 
etadigan  yer  osti  suvlarining  to‘planish  va  sarflanish  sharoiti  havzaning  geologik 
tuzilishiga bog‘liqdir. SHu bilan bir qatorda tog‘ jinslarining litologik tarkibi, suv 
o‘tkazmas  qatlamlarning  joylashish  chuqurligi  oqim  hosil  bo‘lishiga,  uning 
miqdoriga  hamda  yil  ichida  taqsimlanishiga  ta’sir  etadigan  jiddiy  omillardan 
hisoblanadi. 
Ma’lumki, suvni yaxshi o‘tkazadigan tog‘ jinslaridan iborat qatlamlar ko‘p 
miqdordagi  suvni  o‘ziga  shimib  oladi.  Bunday  sharoitda  ular  nam  to‘plagichlar 
vazifasini  o‘tab,  yil  davomida  daryolarning  yer  osti  suvlari  bilan  bir  tekis 
to‘yinishini ta’minlaydi. 
Karst hodisalari keng tarqalgan hududlarda daryo havzasi geologik tuzilishi-
ning oqim hosil bo‘lishiga ta’siri yanada yaqqol seziladi. Bunday erlarda daryolar 
deyarli uchramaydi, chunki yog‘inning asosiy qismi yer ostiga shimilib, yuza oqim 
hosil bo‘lmaydi.