O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi maktabgacha va boshlang’ich ta’lim metodikasi kafedrasi qarshi davlat universiteti tabiatshunoslik va uni o'qitish metodikasi fani bo'yicha m a ' ruzalarmatn I

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   M.Nuritdinova Tabiatshunoslik o‘qitish metodikasi T.:O‘qituvchi 2005 y.
   
2. 
   A.Baxramov. Tabiatshunoslik . 4 sinf. Umumiy o‘rta ta’lim maktblari uchun darslik T: Sharq NMIU 2013.
   
3. 
   A.Baxramov . Tabiatshunoslik 3 sinf. Umumiy o‘rta ta’lim maktblari uchun darslik T: Cho‘lpon NMIU 2008.
   
4. 
   P.G‘ulomov, Mirzaaxmatova Sh. Atrofimizdagi olam 2 sinf uchun darslik T: Cho‘lpon NMIU 2012.
   
5. 
   A.G.Girigoryans. Atrofimizdagi olam 1 sinf uchun darslik. T: Cho‘lpon NMIU 2012
   

10-mavzu. Hayvonot olamining xilma xilligi. (2 soat)
R E J A :
1. Zoologiya fanining vazifalari.
2. Hayvonot olamining xilma-xilligi, tuzilishi, hayvonlarning hulq-atvori, ko‘payishi, rivojlanishi, geografik tarqalishi va kelib chiqishini.
3. Hayvonot olamining tabiatdagi va inson hayotidagi ahamiyati.


Tayanch iboralar: zoologiya, hayvonot olami, sodda hayvonlar, umurtqasiz hayvonlar, umurtqali hayvonlar, kovakichlilar tipi, hashoratlar sinfi, baliqlar sinfil sudralib yuruvchilar sinfi, tovushqonsimonlar turkumi yirtqichlar turkumi.

Yer yuzida hayvonot olami ham o`simliklar singari tarqalgan. Ularning shimoliy muz qutblaridan tortib janubiy kengliklargacha, shuningdek, cho `l, dasht, tog` zonalarida ham uchratish mumkin.

Hayvonot olami juda ham xilma-xildir. Hozirgi paytda yer yuzida 1500 mingdan ortiq hayvon turlari ma`lum. Hayvonlarning xilma-xillig, tuzilishi, xulq-atvori, ko`payishi, rivojlanishi, kelib chiqishi, tabiatda va inson hayotidagi rolini o`rganadigan fan zoologiya deb ataladi. Zoologiya so‘zi zoon - hayvon va logos - ta'limot, ya'ni fan degan ikkita grekcha so‘zdan kelib chiqqan.Hayvonlar bilan osimliklar murrakkab tuzilishga ega bolib ularning umumiy oxshashlik tomonlari xam bor. Masalan: ularning xar ikkalasi xam xujayralardan tuzilgan ikkalasi xam oziqlanadi osadi rivojlanadi kopgina xayotiy jarayonlari xam juda oxshash ketadi. Bularning xammasi hayvonlar bilan osimliklar birbiriga qarindosh ekanligini, ular bir negizdan tarqalganligini ko`rsatadi. Lekin shu bilan birga ular o`rtasida katta farqlar xam bor. Masalan: hayvonlar - geterotrof, o`simliklar esa avtotrof organizmlardir. Xayvonlar yuradi, xarakat qiladi, noqulay sharoitdan qulay sharoitga o`tadi. O`simliklar esa bir xil sharoitda ekiladimi o`sha er sharoitga moslashsa o`sadi, moslasha olmasa nobud bo`ladi. Shuning uchun xam hayvonlar soni o`simliklarga nisbatan 3 barobar ortiqdir.