Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi jizzax davlat pedagogika instituti begbutayev a. E., Yusupov r. M

Maʻlumot liniyasi
- signallarni toʻgʻri 
yoʻnalishda 
tarqatish 
uchun 
axborot 
tarmoqlarida ishlatiladi. Maʻlumotlarni uzatish 
liniyalari 
kabel yordamida bogʻlashdir. 
Maʻlumot 
uzatish 
liniyalarining 
xarakteristikalari signalning chastotali va 
masofadan siqilishiga bogʻliqdir. Yutish 
odatda 
desibel
larda aniqlanadi, 1 dB = 10 Ig 
(P1 / P2), bu yerda P1 va P2 chiziqning kirish 
va chiqishidagi signal kuchlari.
Berilgan uzunlik uchun chiziqning tarmoq kengligini aniqlanishi mumkin. 
Oʻtkazish qobiliyati (Bandwidth) axborot uzatish tezligi bilan bogʻliq. U yerda 
bod
 
(modulyatsiya)
va 
axborot
tezligi. Bud nisbati 
baud
larda oʻlchanadi, yaʻni vaqt 
birligida alohida signal oʻzgarishlarining soni va bir vaqtning oʻzida uzatiladigan 
axborot bitlari soni boʻyicha axborot. Bu tarmoqli kengligi boʻyicha aniqlangan 
bod 
tezligi. 
Agar bud oraligʻida (bitishuv signali oʻzgarishi oʻrtasidagi) 
N
bitlar uzatilsa, 
modulyatsiyalangan tashuvchining parametr-larining gradatsiyalar soni 
2N
ni 
 
Klod Elvud Shennon
Klod Elvud Shennon
(1916 yil 30 
aprel - 2001 yil 24 fevral) - "ma'lumot 
nazariyasining otasi" sifatida tanilgan 
amerikalik matematik, elektrotexnika 
va kriptograf. Shennon 1948 yilda 
nashr etgan "Aloqaning matematik 
nazariyasi" tarixiy maqolasi bilan 
ma'lumot 
nazariyasini 
yaratganligi 
bilan tanilgan. 
Shuningdek, 
u 
1937 
yilda 
Massachusets texnologiya institutida 
(MIT) 21 yoshli magistr darajasida 
tahsil olayotganda Raqamli elektron 
dizayn nazariyasini yaratganligi bilan 
taniqli va u Boolean algebrasining 
elektr 
qo'llanmalari 
har 
qanday 
mantiqiy raqamli aloqalarni yaratishi 
mumkinligini 
namoyish 
etgan. 
Shennon Ikkinchi Jahon urushi paytida 
milliy mudofaa uchun kriptovalyutiya 
sohasida, shu jumladan, kodlarni 
buzish 
va 
telekommunikatsiyalar 
xavfsizligini 
ta'minlash 
bo'yicha 
fundamental ishlarida qatnashgan. 

---

40 
tashkil qiladi. Misol uchun, 16 gradatsiyalar 
va 1200 baudlik tezlik bilan bir bod 4 bit / 
soniya va axborot tezligi 4800 bit / soniyasiga 
teng keladi. 
V maksimal mumkin boʻlgan axborot 
tezligi