O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi jizzax politexnika instituti

Tayanchso‘zvaiboralar:Vizual metodlar. Ko‘rgazmali qurollar. Grafikli organayzerlar (tashkil etuvchilar). Namoyish qilish. Ekskursiya. Tarqatma materiallar. Axborot beruvchi tarqatma material (AVTM). Topshiriq beruvchi tarqatma material (TBTM). Tа’lim vositalari. Axborot texnologiyalari. Multimedia. Tаqdimоt mеtоdi
1. Iqtisodiy fanlarni o‘rganishda ko‘rgazmalilikni ta‘minlash zaruriyati va uning asosiy turlari.
Metodlarni qo‘llashning turli-tuman modifikatsiyalari mavjud bo‘lib, ular dars o‘tish shakllari va vositalari bilan ko‘shilib ketadi. O‘qish, o‘rganish idrok kilish, xayolan qayta jonlashtirish bilan chambarchas bog‘liq. Hayot tajribasi ko‘rsatadiki, inson o‘zi ko‘rib, tasavvur qilgan narsani to‘liq o‘zlashtiradi. Avtomobil yoki traktor haqida qancha o‘qigan, og‘zaki eshitgan bo‘lmang, o‘zini ko‘rib, mashq qilmay o‘rganib bo‘lmaydi. Inson tabiatan shunday yaratilgan ekanki, u biron narsani o‘rganishi uchun uni tasavvurida jonlantira bilishi kerak ekan. Shuning uchun ham iloji boricha o‘rganilayotgan predmetni turli vositalar, tasvir, maket, rasm, chizma va boshqalardan foydalaniladi, ya‘ni ta‘limning ko‘rgazmaliligi ta‘minlanadi.

Ta‘limning ko‘rgazmaliligini ta‘minlashni shartli ravishda ikki katta guruhga: ko‘rgazmali va namoyish qilish usullariga bo‘lish mumkin. Ko‘rgazmalilik o‘quvchi-talabalarga turli qo‘llanmalar, jumladan, xarita, plakat, chizma va rasmlar, suratlar va boshqalarni ko‘rsatishni ko‘zda tutadi. Namoyish qilish esa, odatda, qurilma, asboblar, tajribalar, turli tipdagi apparatlarni namoyish qilish bilan bog‘liq. Ta‘limning ko‘rgazmali uslublarining o‘ziga xos xususiyati shundaki, ular og‘zaki ifodalash uslubi bilan u yoki bu darajada uyg‘unlashib ketadi. So‘z va ko‘rgazmalilikning chambarchas bog‘liqligi shundaki, ob'ektiv borliqdagi qonuniyatlar amaliyotda birgalikda qo‘llashni taqozo etadi. Demak, so‘z va ko‘rgazmalilik aloqasining xilma-xil shakllari mavjud. Ta‘lim vazifasining o‘ziga xos xususiyati, mavzuning mazmuni, mavjud ko‘rgazmali vositalarning xarakteri, o‘quvchi-talabalar tayyorgarligi darajasidan kelib chiqib, oqilona uyg‘unlashtiriladi.

Ko‘rgazmali qurollar yordamida bir vaqtning o‘zida muhokama qilinayotgan savolni, axborotni ham eshitish, ham ko‘rish orqali qabul qilish shubhasiz talabalarni puxta bilim olishlariga yordam beradi.