O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti Olmaliq filiali

Moliyaviy reja biznes-rejaning yakunlovchi bo’limi bo’lib, korxona faoliyatining natijalarini tavsiflaydi. U quyidagi bo’limlarni o’z ichiga oladi:

6. 
   savdo hajmining bashorati;
   
7. 
   pul daromadlari va xarajatlari balansi;
   
8. 
   foyda va zarar bo’yicha reja.
   

Mazkur rejaning ko’rsatkichlari sifatida quyidagilarni ko’rsatish mumkin:

9. 
   tovarlarni sotishdan tushgan daromad;
   
10. 
    ishlab chiqarish xarajatlari;
    
11. 
    savdodan tushgan umumiy foyda;
    
12. 
    sof foyda;
    
13. 
    korxona aktiv va passivining solishtirma balansi;
    
14. 
    zararsizlikka erishish grafigi.
    

Shuningdek, mazkur bo’limda ishlab chiqarishni tashkil qilish yoki kegaytirish uchun mablag’ jalb qilish rejalari ham ifodalanadi. Bo’limda korxonaning moliviy barqarorligi yoki nochorligini aniqlash imkonini beruvchi maxsus ko’rsatkichlar hisob-kitobi ham keltiriladi.


Xulosa

Korxona faoliyatining muvaffaqiyatga erishishi ko’p jihatdan rejalashtirishning sifatiga bog’liq. U har bir korxonani boshqarishda eng muhim vazifa hisoblanadi. Har bir ishni boshlashdan oldin qiladigan ishlarimizni rejalashtirsak hammasini aniq bir reja asosida qilsak biz tashkil qilayotgan korxona inqirozga uchramaydi. Bozor sharoitlarida korxonalar rejalashtirishning ustunliklaridan raqobatchilik kurashida foydalanadilar. Bozor sharoitida agar raqobatbardosh maxsulotlar chiqarmasak korxona bozorda o’z o’rnini topa olmaydi. Rejalashtirish yordamida boshqaruv qarorlarini amalga oshirishning maqsad, vazifa va usullari aniqlanadi. Agar barcha ishlarni reja asosida qilinsa korxona rivojlanishdan to’xtamaydi, shundan korxona nafaqat O’zbekiston bozorida balki jaxon bozorida xam o’z ornini topib boradi.

Rejalashtirish ilmiylik, moslashuvchanlik, uzluksizlik, optimallik kabi tamoyillarga asoslanadi. O’z mazmuniga ko’ra, rejalashtirish texnik-iqtisodiy va tezkor-ishlab chiqarish, reja hisob-kitoblarini aniqlashtirish darajasi va muddatiga ko’ra esa, strategik va taktik turlarga bo’linadi.
Biznes-reja korxonaning turli tuzilmaviy bo’linmalari oldiga qo’yiluvchi bir qator vazifalarni kompleks ravishda hal qilish imkoniyatini yaratuvchi ko’rsatkichlar va bo’limlardan iborat bo’ladi.
Iqtisodiyotni reja asosida boshqarishni mukammallashtirishning muhim vazifalari qatorida norma va normativlarni tayyorlash, zaruriy ko’rsatkichlar tizimi hamda ularning rejadagi darajasini tanlash va yaratishni ko’rsatib o’tish mumkin.