O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti



Download 11,23 Mb.
bet68/133
Sana25.02.2023
Hajmi11,23 Mb.
#914592
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   133
Bog'liq
portal.guldu.uz-M`ajmua

2-savol bo’yicha dars maqsadi: Amitoz hodisalarni biladi.
2-savol bayoni: Amitoz-bu yadroning tortilib ikki qismga to’g’ri bo’linishidir. Amitoz o’tgan asrni o’rtalarida bayon etilgan bo’lib, hujayralar ko’payishini yagona formasi deb qabul qilingan edi. Faqat 70 yillarda mikroskopni texnikasi yaxshi rivojlanishi tufayli bo’linish protsessi ancha murakkab ekanligi aniqlandi.
Dastlabki olimlar amitoz deb hujayrada ikkita yoki ko’proq sondagi yadroni bo’lishini tushunganlar. Hozirgi vaqtda amitoz deb yadroni interfaza holatida bo’linishiga aytiladi.
Amitozni aniqlashni va analizni qiyinligi shuki, hozircha DNK sintezi, xromosomalar reduplikatsiyasi va amitotik bo’linish o’rtasidagi aniq nisbat ma’lum emas.
Ba’zi olimlar umuman amitozni hujayralar reduplikatsiyaini ma’lum shakli ekanini inkor etadilar.
Amitoz bitta yadroni teng ikkiga bo’lishiga olib keladi. Amitozni boshqa formasida yadro fragmentatsilanib har kattalikdagi yadrolar hosil bo’ladi. Ba’zan yadro bo’linadi, ammo plazmatomiya bo’lmaydi. Bo’linishda yadro interfaza holida qoladi va hujayra ishlashdan tuxtamaydi. Shuning uchun, amitozni mitotik apparat hosil qilmay, xromosomalar spirallanmay yadroni bo’linishi deb qarash kerak.
Amitozda genetik materialni qiz hujayralarga to’g’ri taxsimlanishi hali aniq emas.
Shuning uchun, A.A Zavarzin shunday fikr berdi va u hozir ko’pchilik tomonidan tasdiqlanmoqda:hech qanday “generativ amitozlar” (ko’payishni amitozlari) yo’q. Amitozni hujayra yadrosini funkutsional holatlaridan biri deb qarash lozim. Bundan kelib chiqadiki, Flemming tomonidan berilgan “amitoz” termini, hujayralarni ko’payish usuli ma’nosini yo’qotdi.
Meyoz - Jinsiy hujayralarning rivojlanishi. Xayvon va o’simliklarning ko’payishi jinsiy bo’lishi mumkin, ya’ni u mutaxassislashagan jinsiy hujayralar: tuxum va spermatozoidlar tomonidan amalga oshiriladi yoki vegetativ yo’l bilan, ya’ni somatik hujayralar gruppasi tomonidan amalga oshadi. Jinsiy ko’payish yoki sitogoniya ko’p hujayrali xayvon va o’simliklarga ham, ko’pchilik sodda hayvonlarga ham xos. Birlamchi jinsiy hujayralarning somatik hujayralardan ajralishi, ko’pchilik hayvonlarda, odatda embrional taraqqiyotning dastlabki bosqichlarida bo’ladi. Sung hujayralar jinsiy bezga yigiladi. Shunday qilib birlamchi jinsiy hujayralardan va somatik hujayralardan iborat - jinsiy bezning ko’rtagi - boshlangichi hosil bo’ladi. Ba’zi tuban hayvonlarda (bulo’tlar, kovak ichlilar) somatik hujayralar jinsiy hujayralarga aylanishi qobiliyatiga ega; umurtqalilarda bu topilgan emas. Jinsiy hujayralar jinsiy bezlarda rivojlanadi. Spermatozoidlar urug’donlarda, tuxum hujayralar esa tuxumdonlarda rivojlanadi.

Download 11,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish