Laboratoriya mashg‘uloti Mavzu: Intakt hayvonlarda statik va statokinetik reaksiyalarni tekshirish soat Tonik reflekslar



Download 22,3 Kb.
bet1/5
Sana03.01.2022
Hajmi22,3 Kb.
#314454
  1   2   3   4   5
Bog'liq
5-laboratoriya


5 - Laboratoriya mashg‘uloti

Mavzu: Intakt hayvonlarda statik va statokinetik reaksiyalarni tekshirish - 2 soat

Tonik reflekslar. Miya o‘zanining – bo‘lbar bo‘limining va ayniqsa mezensefal bo‘limining eng muhim funksiyasi shuki, u gavdaning fazodagi vaziyatiga qarab muskullar tonusiniqayta taqsimlaydi. Muskullar tonusi refleks yo‘li bilan qayta taqsimlanib, gavda muvozanatining saqlanishini ta'minlaydi.

R.Magnus xilma-hil tonik reflekslarning jami yig‘indisini ikki guruhga bo‘ldi: 1) gavdaning fazodagi muayyan vaziyatini taqozo qiladigan statik reflekslar; 2) gavdaning surilishi bilan yuzaga chiqadigan statokinetik reflekslar. Statik reflekslarning o‘zi ikkita katta guruhga ajratiladi. 1-guruhi gavdani muayyan vaziyatini yoki fazasini ta'minlaydi va vaziyat reflekslari yoki pozatonik reflekslar deb ataladi. 2-guruh gavdaning g‘ayritabiiy vaziyatdan normal vaziyatga qaytishini ta'minlaydi va rostlash reflekslari beb ataladi.

Vaziyat reflekslarida tonus qayta taqsimlanadi, masalan, qo‘l yoki oyoqning yuzuvchi muskullari tonusi kamayib, bukuvchi muskullar tonusi oshadi. Bunday reflekslarni uzunchoq miya markazlari yuzaga chiqaradi. Gavda vaziyati reflekslarining kelib chiqishida vestibulyar apparat retseptorlaridan va bo‘yin muskullarining proprioretseptorlaridan keluvchi afferent impulslar katta ahamiyatga ega.

Rostlash reflekslari. Tonik rostlash reflekslarini o‘rta miya yuzaga chiqaradi va binobarin, bulbar hayvonlarda bunday refleslar bo‘lmaydi. Miyani to‘rttepalik yuqorisidan qirqib qo‘yish operatsiyasidan keyin hayvon bir necha vaqt o‘tgach boshini, so‘ngra butun tanasini ham ko‘tarib, oyoqqa turadi. Ya'ni tabiiy vaziyatini tiklaydi. Bunday refleklar faqat o‘rta miyasi butun hayvonlarda kuzatiladi. Bu reflekslarning yuzaga chiqishida labirintlar, bo‘yin muskullari va gavdaning teri yuzasidagi retseptorlar ishtirok etadi.

Umuman olganda bosh va tanani rostlaydigan ikkita mexanizm mavjud: birinchi mexanizmda vestibulyar apparat retseptorlari va teri retseptorlari ta'sirlansa, ikkinchi mexanizmda bo‘yin muskullarining proprioretseptorlari va tana terisidagi retseptorlar ta'sirlanadi. Bu tonik reflekslarning markazlari o‘rta miyada bo‘lib, ularning yuzaga chiqishida qizil yadro faol ishtirok etadi.

Vestibulyar apparat retseptorlaridan va bo‘yin muskullarining proprioretseptorlaridan keluvchi impulslar boshning turli vaziyatlarida ko‘zning burilishiga sabab bo‘ladi.

Statokinentik reflekslar.

Gavda aylantirilganda yoki gavdaning ayrim a'zolari bir-biriga nisbatan siljiganda stato-kinetik reflekslar kelib chiqadi. Gavda aylantirilganda boshning quyidagi harakatlari kuzatiladi: bosh avval gavda aylanishiga teskari tomon sekin buriladi, so‘ng tez ravishda me'yoriy holatiga qaytadi; shundan keyin bosh aylanish yo‘nalishiga qarshi sekin burilib, yana tez oldingi holaiga qaytadi va hokazo. Boshning bunday harakatlari bosh nistagmi deyiladi.

Gavda aylantirilganda ko‘z bosh nistagmiga o‘xshash harakat reyksiyasini namoyon qiladi. Gavda harakatlarida ayrim a'zolar vaziyati o‘zgarib, tana va qo‘l-oyoqlardagi muskullar tonusi qayta taqsimlanadi. Hayvonlarda statokinetik reflekslar o‘rta miya yadrolarining muqarrar ishtiroki bilan yuzaga chiqadi.


Download 22,3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish