6.5.
Qirg’ichli konveyerni hisoblash asoslari
Qirg’ichli konveyer unumdorligi quyidagi tenglama yordamida
aniqlanadi:
U = V h
1
, (6.89)
bu yerda: V – tarnov kengligi, m; h – tarnov balandligi, m ;
1
–
tarnovni to’ldirish koeffisienti ;
= 0,5-0,6 – yengil sochiluvchan
materiallar uchun ;
= 0,7-0,8 – yomon sochiluvchan materiallar uchun.
Qirg’ich tezligi amalda 0,1 – 0,63 m/s deb qabul qilinadi.
Qiya joylashtirilgan transportyorda qiyalik burchagi
ortishi
bilan qirg’ich oldidagi yuk hajmi kamayadi va bu maxsus S koeffisienti
kiritilishi bilan inobatga olinadi (6.8-jadval).
Qirg’ichli konveyer yuritmasining quvvati quyidagicha aniqlanadi:
N =
n
i
P
1
i
,
(6.90)
Hamma transporterlar uchun umumiy bo’lgan qarshiliklar yuqorida
keltirilgan tenglamalar yordamida topiladi. Faqat yuk tashishiga
qarshilik ko’rsatayotgan kuch quyidagicha aniqlanadi:
R
yu
= q C
yu
l , (6.91)
bu yerda: S
yu
1,1 f - yuk siljishiga qarshilik koeffisienti;
Qirg’ichli konveyer zanjirining dastlabki tarangligi:
R
t
=
R
yu
h / ( t
tg
) , (6.92)
87
bu yerda: h–qarshilik kuchi quyilgan joydan zanjir zvenosi o’qigacha
masofa, m;
– qirg’ichning vertikal o’qiga nisbatan burchagi, grad; t –
zanjir zvenolari qadami, m .
6.8-jadval
Transportlanuvchi
yuklar ko’rsatkichlari
Transporterning
, grad qiyaligidagi
S koeffisienti
0
10
20
30
35
40
engil sochiluvchan
yomon sochiluvchan
1
1
0,85
1
0,65
1
0,5
0,75
-
0,6
-
0,5
Qirg’ichli konveyerlar ko’rsatkichlari 6.9 –jadvalda keltirilgan.
6.9-jadval
Kirg’ich
o’lchami,
mm
Qirg’ich
lar
qadami,
mm
Qirg’ic
h turi
Zanjirla
r
zvenola
ri
qadami,
mm
Tor-
tuvchi
zanjirla
r soni
0,5 m/s
tezlik-
dagi
unum-
dorlik,
m
3
/soat
Material
parchalarining
eng katta
o’lchami, mm
Ken
gligi
Bal
andl
igi
Oddiy
Sort-
langan
200
250
320
400
500
650
800
1000
1200
100
125
160
200
200
250
250
320
400
320
320
500
500
640
640
640
800
800
konsol
konsol
konsol
konsol
yashik
yashik
yashik
yashik
yashik
160
160
250
250
320
320
320
400
400
1
1
1
2
2
2
2
2
2
30
50
60
100
125
200
250
400
630
50
60
40
180
220
300
300
350
400
30
40
50
120
150
200
220
300
350
88
7-BOB. OSMA VA VERTIKAL YO’NALISHDA
HARAKATLANUVCHI UZLUKSIZ YUK TASHISH
MASHINALARI
7.1. Osma konveyerlar
Osma konveyerlar turli donali va sochiluvchan yuklarni (idishda)
shuningdek, potok ishlab chiqarishda yarim fabrikatlar va tayyor
mahsulotlarni bir operatsiyadan ikkinchi operatsiyaga uzatish uchun
ishlatiladi. Yukning harakat tezligi 0,0016…0,75 m/s va tashish uzunligi
yakka dvigatellida 500…600 m va ko’p dvigatelida 2…3 km gacha
bo’ladi.
7.1-rasm. Yukni itaruvchi va yukni tortuvchi osma konveyerlar
sxemasi.
a) yukni tashuvchi; b) yukni itaruvchi; v) yukni tortuvchi.
1-karetka, 2-osma, 3-zanjir, 4-aravacha, 5-yuk yo’li, 6-tortish yo’li,
7-turtuvchi.
Tashilayotgan yukning og’irligi bir necha grammdan 2,5 t gacha
yetadi. Yuk tashish usuli bo’yicha osma konveyerlar yukni tashuvchi,
yukni itaruvchi va yukni tortuvchi turlariga bo’linadi (7.1-rasm):
1.
Yukni tashuvchi konveyerlarda osma karetka tortuvchi organga
mahkamlanadi.
2.
Yukni itaruvchi konveyerlarda (7.1-rasm, a) yukli aravacha
tortuvchi elementga mahkamlangan quloqlar yordamida yo’naltiruvchi
yo’ldan itarib harakatlantiriladi.
3.
Yukni tortuvchi (7.1-rasm, b) konveyerda osma karetka 2
tortuvchi element 1 ga mahkamlanib, maxsus ilgaklar 3 esa yuk
to’ldiradigan aravachaga shtanga orqali ulangan.
89
Yo’l profili bo’yicha konveyerlar – gorizontal va fazoviy bo’ladi.
Osmalar – etajerlar, ilgaklar richagli qisqichlar, zanjirli tortgich
(tyagalar) stroplar va hokazolar bo’ladi.
Tortuvchi organ sifatida gorizontal osma konveyerlarda plastinkali
yoki payvand zanjir va po’lat arqonlar ishlatiladi. Fazoviy konveyerlarda
tebranishga chidaydigan, ajraladigan, payvandlangan maxsus plastinkali
va ikki sharnirli zanjirlar ishlatiladi. Karetkalar (7.2-rasm) katok 2, osma
yo’l 1 va tortuvchi zanjir 3 dan iborat. Katoklar soni va karetkalar
konstruktsiyasi yo’lning profiliga bog’liq bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |