О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi e. D. Yusupov, Z. K. Kusharov



Download 3,2 Mb.
Pdf ko'rish
bet201/312
Sana18.01.2022
Hajmi3,2 Mb.
#388324
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   312
Bog'liq
menejment nazariyasi (1)

Rahbar  fazilatlari. 
Fazilat  -    bu    ijobiy    xislat,    yaxshi    sifat    yoki  
xususiyatdir. Kishilarda fazilatlarning turlicha bо‘lishi hamda har xil xulq-
atvorlar  insonning  badanida  aylanib  yuradigan  suyuq  moddalarga    kо‘p  
jihatdan  bog‘liq ekanligi  tajribada  kuzatilgan. 
Qadimgi    tibbiyotning    yirik    namoyandasi    Gippokratning    inson  
badanida  qon  asosiy  о‘rinni  ishg‘ol  etsa,  bunday  odam harakatchan, 
yengil  bо‘ladi,  taassurotlarning  almashinishiga  tez  kо‘nikib  keta  qoladi,  
о‘z  atrofida    sodir  bо‘layotgan    voqealarga  darhol  va    ishtiyoq  bilan  
aralashadi,    degan    fikri    bejiz    emas.  Mana  shu  xil    kishilarni  Gippokrat 
sangviniklar (xushchaqchaq kishilar) deb atagan. Bu lotincha  “sangvinis”,  
ya’ni  “qon” degan sо‘zdan  kelib chiqqan. 
Sankviniklar  tuyg‘u  (jо‘shqin)  xususiyatlari  bilan  ajralib turadi. 
Sankviniklar    ish    jarayonida    kechgan    kо‘ngilsiz    hodisalarni  tezda  
unutadilar.  Ular  о‘z  kuchi  hamda  qobiliyatlariga  ortiqcha baho  berish  
xususiyatiga  ega  bо‘ladilar. 
Rahbarlar    sankviniklarning  ishini   salbiy    baholashdan    kо‘ra  ularga  
nisbatan  qattiqqо‘l  va  talabchan  bо‘lsalar,  ijobiy  natijaga  erishishlari  
mumkin. 
Sankviniklar  yuqori lavozimga intiladigan  kishilar  bо‘ladi.  
Agar  kishida  shilliq  hukmron  о‘rin  tutsa,  unday  kishilar  og‘ir,  tepsa  
tebranmas,    kayfiyatlari    va    intilishlari    ancha    barqaror,  voqealar    va  
hayot  taassurotlariga  loqayd  qaraydigan  bо‘ladilar.  
Bunday    xil    kishilar    flegmatiklar  deb    atalgan.    Qadimgi    yunonlar  
shilliqni  “flegma”  deyishgan. 
Flegmatiklar: 

 
ta’sirchanligi  sust  bо‘ladi; 

 
bir turdagi ishdan ikkinchi turdagi ishga sekinlik bilan kо‘chadilar; 

 
faolliklari  kam; 

 
yangi  sharoitga qiyinchilik bilan  moslashadilar; 

 
harakatlari  va  nutqlari  sust; 

 
kо‘ngilsiz hodisa yuz berganda osoyishtaliklarini  buzmaydilar; 

 
sabr-toqatli,    chidamli    bо‘lib,    sо‘zlaganda    xotirjam,    о‘zga  
shaxslar  bilan hayajonlanmay  gaplashadilar. 
Flegmatiklar  chidamliligi,  matonati,  о‘zini  tuta  bilishi bilan  ajralib  
turadi. 


224
 
 
Gippokratning  fikricha,    agar    kishida    za’faron    safro    ustun  tursa,  
bunday  kishi  tezkor,    qat’iy,    harakatchan  bо‘ladi.    Bu  toifa  kishilarni  
Gippokrat    xoleriklar    (qoni    qiziq    kishilar)    deb  atagan.    Qadimgi  
yunonlar  safroni  “xoley”  deyishgan. 
Xoleriklar  -    kо‘tarinki    ruhda    ishlay    oladigan,    qashiliklarni  yenga 
oladigan    kishilar    bо‘lib,    ularning  ishlash  zavqi  kayfiyatining  buzilishi 
bilanoq tez о‘zgarishi mumkin. Ular serjahl, о‘zini yaxshi  kо‘radigan,  tez  
gapiradigan 
odamlar 
bо‘lib, 
boshqalardan 
gapining 
ohangi 
о‘zgaruvchanligi  bilan  ajralib  turadi.    Xoleriklarning  vazminlik  darajasi 
xuddi  sangviniklar  kabi  bо‘ladi.  Rahbar  va  boshqa  kishilarga  nisbatan 
о‘zini tо‘g‘ri tutadi. 
Nihoyat,  Gipokrat yana  bir tur  kishilarni  ajratadiki,  bundaylarning 
ahvoli, ruhiyati bir xilda turmaydi. Ular yomon kayfiyagga kо‘proq moyil 
bо‘ladilar,    arzir-arzimas  narsalardan  qatti  kuyunaveradilar.  Bunday 
kishilarni  ulug‘  shifokor  melanxoliklar  deb  atagan.    Qadimgi  yunonlarda  
“melanxolik”  sо‘zi  “qora safro”  degan  ma’noni  bildirgan. 
Melanxoliklar: 
•  о‘ta ta’sirlanuvchi xususiyatga ega; 
•  tez toliqadigan va о‘ziga ishonmaydigan; 
•  tashvishsiz, lekin juda sezuvchan; 
•  nihoyatda arazchan; 
•  juda oz kuladigan; 
•  faolligi sust,  tortinchoq,  kamg‘ayrat; 
•  arzimagan  sabablarga kо‘zlaridan  yosh oqib  ketaveradigan; 
•    yangi    xodimlar    bilan    qiyinchilik    bilan    til    topishadigan  
kishilardir. 
Melanxoliklar    qulay    sharoitda    oldiga    qо‘yilgan    masalalarni 
muvafaqqiyatli    bajaradi.    Agar    ishda    sharoit,    ya’ni    vaziyat    о‘zgarsa,  
qiyinchilik tug‘ilsa,  ular  о‘zlarini  panaga  olib turishadi. 
Rahbarning    sifat    xislatlarini    belgilovchi    mezonlar  kо‘p.    Biroq  
quyidagi  ijobiy  xislatlar  ular  orasida  alohida mavqega  ega: 

Download 3,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   312




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish