О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi e. D. Yusupov, Z. K. Kusharov


Anri  Fayolning  boshqarish  tamoyillari



Download 3,2 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/312
Sana18.01.2022
Hajmi3,2 Mb.
#388324
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   312
Bog'liq
menejment nazariyasi (1)

Anri  Fayolning  boshqarish  tamoyillari 
 
Tamoyillar 
Izoh 
1. 
Mehnat 
taqsimoti 
 
 
Ixtisoslashuv  natijasida  kо‘p  miqdorda  va  yuqori  sifatli 
mahsulot  ishlab  chiqariladi.  Bunga  e’tibor  qaratilishi  lozim 
bо‘lgan  maqsadlar sonini keskin qisqartirish evaziga erishiladi.
 
2. 
Vakolat va 
mas’uliyat 
Vakolat  -  bu  buyruq  berish  uchun  berilgan  huquq.  Mas’uliyat 
esa buning aksi.  Qayerda vakolat berilgan bо‘lsa, о‘sha yerda 
mas’uliyat vujudga keladi. 
3. 
Intizom  
 
Intizom  rahbar  bilan  xodim  о‘rtasida  о‘zaro  hurmatni,  quloq 
solishni  talab    qiladi.  Shartnomalarning  sо‘zsiz  bajarilishini 
taqozo etadi. 
4. 
Yakkaboshlik 
Xodim  bevosita boshlig‘idan buyruq olishi kerak. 
5. 
Yо‘nalishning 
bir xilligi 
Yagona  maqsad  doirasida  faoliyat  kо‘rsatayotgan  har  bir  
guruh,    yagona  reja  asosida  ishlashi  va  bitta  rahbarga  ega 
bо‘lishi kerak. 
6.   Shaxsiy  
manfaatlarni 
umumiy 
manfaatga  
bо‘ysundirish 
Alohida  xodim  yoki  guruhning  manfaatlari  bir-  biriga  zid 
kelmasligi kerak. 
7. 
Xodimlarni 
taqdirlash 
Xodimlarning  ishonchini  qozonish    va  ularning  hamdardligini 
oshirish  uchun  ularga  adolat  yuzasidan  barcha  mehnatiga  haq 
tо‘lash lozim. 
8. 
Markazlashish 
Hamma о‘z о‘rnida bо‘lishi va о‘z burchini ado etishi lozim. 
9. 
Boshqaruvdagi 
iyerarxiya 
Bunda  quyi  daraja  yuqoridan  nazorat  qilinadi  va  yuqoriga 
bо‘ysunadi 
10.  Tartib 
Hamma  о‘z о‘rnida bо‘lishi va о‘z burchini ado etishi lozim. 
11.  Adolat  
 
Tashkilotda    adolatning  hukm  surishi  -  bu  qonunning 
ustuvorligi bilan  rahmdillikning uyg‘unlashuvi. 
12.  Xodim 
uchun 
ish 
joyining 
doimiyligi 
Yuqori 
darajadagi 
 
qо‘nimsizlik  tashkilot  faoliyati 
samaradorligini pasaytiradi. О‘z ish joyini mustahkam  egasi -
bо‘lish    harakatida    bо‘lgan  oddiy    rahbar    bir  joyda  muqim 
ishlashni    istamaydigan    iste’dodli  rahbardan  ming  chandon 
yaxshi. 
13.  Tashabbus 
Tashabbus - bu tom ma’noda rejani  ishlab chiqish va uning о‘z 
vaqtida bajarilishini ta’minlashdir. 
14.  Korporativ ruh  
 
Ittifoq - bu kuch. U esa xodimlar о‘rtasidagi hamjihatlikning va 
manfaatlarning hamohanglashuvi natijasi bо‘lishi mumkin. 
Bu  fikrlar hozirgi  kunda ham  boshqarish  fani  asosida  yotadi. 


37
 
 
“Ilmiy  menejment” va “mumtoz(klassik) menejment”  namoyandalari  
mehnatni    ilmiy  tashkil    qilish  usullarini  ishlab  chiqishdi  va  mehnatni 
texnokratik  boshqarilshpiga  asos  solishdi.  Bu usulga  kо‘ra: 
•  rahbarning xodimga bо‘ladigan munosabatlari  alohidalashtirildi; 
•  mehnatni rag‘batlantirish  qat’iy  normalashtirildi; 
• mehnatni rejalashtirish va nazorat qilish  qat’iylashtirildi; 
•  mehnatni  “jismonan majburlash ” joriy qilindi; 
•  yollanma ishchidan  “fikrsiz robot ” sifatida foydalanish usuli  qat’iy 
о‘rnatildi. 
Mehnatni texnokratik boshqarish usuli yollanma ishchilarning mehnat  
unumdorligini  oshirishda  g‘oyatda  samarador  va  mahbul usul  sifatida  
kо‘p    yillar    davomida    xizmat    qildi.    Ayniqsa,    bu  usul    G.    Ford  
zavodlarida    yuqori    rivojlanishga    erishdi.    Uning  boshqa    izdoshlari  
ishlab    chiqarishni    uzluksiz  -  konveyer  usulida  tashkil  etish  orqali 
boshqarishni  markazlashgirishga,    mehnatni    ilmiy  tashkil  etishga, 
unumdorlikni  keskin  oshiryshga erishdilar. 

Download 3,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   312




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish