Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi denov tadbirkorlik va pedagogika instituti Tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti ”Raqamli iqtisodiyot” kafedrasi

Foydalanuvchi rejimi.

1C da samarali ishlash uchun siz o'zingizning mavzu sohangizni tushunishingiz va undan o'tishingiz kerak. Buxgalteriya hisobini yuritishga harakat qilishning ma'nosi yo'q, agar siz uning nima ekanligini tushunmasangiz. Buning uchun ixtisoslashtirilgan kurslarni o'tash yoki tajribali hamkasblardan o'rganish tavsiya etiladi. Agar siz o'zingizning bilimingizga ishonchingiz komil bo'lsa, 1C da ishlashni boshlashingiz mumkin.

Dastur interfeysini bilib oling. Masalan, buxgalteriya ish stoli:

Dasturning istalgan joyida savol belgisi belgisini bosish orqali qo'ng'iroq qilish mumkin bo'lgan maslahatlar mavjud:

Albatta, dastlab dastur juda murakkab va noqulay bo'lib tuyuladi, ammo bu faqat birinchi qarashda. Biroz vaqt o'tgach, siz 1C da yozuvlarni saqlash va ishlash qanchalik osonligini ko'rasiz.

Konfiguratorda qanday ishlash kerak:

1C platformasining ikkinchi ishlash usuli - bu konfigurator. Ushbu rejim faqat ma'murlar va tizimni ishlab chiquvchilar uchun mo'ljallangan.

Ushbu rejimda administrator quyidagilarni bajarishi mumkin:

• 
  ma'lumotlar bazasidan nusxa oling;
  
• 
  nusxasini ma'lumotlar bazasini tiklash;
  
• 
  bazaning yaxlitligiga muntazam texnik xizmat ko'rsatish - sinov va tuzatish;
  
• 
  tizimga yangi foydalanuvchi kiriting;
  
• 
  foydalanuvchi faoliyati jurnalini tahlil qilish;
  
• 
  dasturni yangilash.
  

Dasturchi uchun 1C konfiguratorida quyidagi variantlar mavjud:

• 
  yangi echimlarni ishlab chiqish;
  
• 
  qo'shimcha hisobotlar va ishlovlarni ishlab chiqish;
  
• 
  dasturni tuzatish;
  
• 
  tizimning ishlashini tahlil qilish.
  

Konfiguratsiya rejimida dasturchilar uchun juda yaxshi yordam tizimi ham o'ylangan.

Masalan, sintaksisning tushunarsiz qismini tanlasangiz va "Ctrl + F1" ni bossangiz, tizim siz uchun tushuntirishlarni ochadi.

1C buxgalteriya dasturi.

U iqtisodiy faoliyatning barcha sohalarida keng qo'llaniladi. Shuning uchun, 1C ni yaxshi biladiganlar har doim munosib pul uchun va deyarli har qanday sohada ish topishlari mumkin.

Sizga kerak bo'ladi:

• 
  Kompyuter.
  
• 
  1C dasturi.
  

Qo'llanma:

Xuddi shu dastur bo'lgan 1C qobig'ini o'rnating, lekin uni qobiq deb nomlang, chunki uni ma'lumotlar bilan to'ldirishingiz kerak - barcha tafsilotlar, shuningdek hisob-kitoblar, mavjud shartnomalar, biznes sheriklar, ishchilar va boshqalar. Barcha ma'lumotlar sizning xohishingizga ko'ra to'ldiriladi va tartiblanadi. Amaliyot shuni ko'rsatadiki, 1C ma'lumotni moslashuvchan sozlash, uni tahrirlash va boshqalarga yordam beradi.

Tafsilotlar xizmatda to'ldirilgan - "Tashkilot to'g'risidagi ma'lumot" (bu nom dasturning versiyasiga bog'liq). Xodimlar to'g'risidagi ma'lumotlar "Direktsiyalar" orqali topilishi mumkin bo'lgan xodimlar katalogiga kiritilishi kerak. Bank hisobvaraqlari to'g'risidagi ma'lumotlar xuddi shu nomdagi katalogga, etkazib beruvchilar va sheriklar - "Pudratchilar" katalogiga kiritilishi kerak.

Joriy hisob varaqdagi joriy pul oqimlari "To'lov hujjatlari" va "Bank" jurnallarida aks ettiriladi. Tovarlarni hisobga olish uchun "Tovarlar", "Hisob-fakturalar", "Hisobvaraqlar" jurnallari saqlanadi. 1C ning eng samarali funktsional dasturlari - bu to'ldirilgan ma'lumotlar asosida dastur yaratishi mumkin bo'lgan barcha balanslar va hisobotlar: xarid qilish daftarchasi, oborot balansi, savdo kitobi, ijtimoiy va soliq idoralariga turli xil hisobotlar.

Siz buxgalteriya hisobi asoslari bilan tanishishingiz kerak, ya'ni byudjetga to'lovlarni shakllantirish, buxgalteriya hisobi asoslari, moddiy boyliklar, pullar va tovarlarni hisobga olish asoslari bilan shug'ullanasiz va 1C dasturi sizga oddiy va qulay ish vositasi bo'lib tuyuladi. Yana shuni ham ta'kidlash kerakki, Internetda turli xil video kurslar mavjud, ular sizni batafsilroq tushunishga yordam beradi.

UZASBO nima?

UZASBO – buxgalteriyada foydalaniladigan asosiy davlat tomonidan keng yo’lga qo’yilgan dastur hisoblanadi.
O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan byudjet tashkilotlari buxgalteriya hisobini yurituvchi “UzASBO” dasturiy majmuasi 2011-yilda foydalanishga topshirilgan bo’lib , O’zbeiston Respublikasi Adliya vazirligida 2010-yil 22-dekabrda 2169-son bilan ro’yxatga olingan “Buydjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi to’g’risidagi yo’riqnoma “talablariga to’liq javob beruvchi va respublikamizda Web texnologiyaga asoslangan holda ishlab chiqilgan ilk dasturiy majmualardan biridir . Dasturdan foydalanish bepul bo’lib , hozirda u dan 2600dan ortiq tashkilotlar foydalanib kelmoqda .bugungi kunda byudjet tashkilotlari shaxsit g’azna hisob varaqalaridan ko’chirmalarni electron ko’rinishda mazkur dasturiy majmuadan olish imkoniyatiga ega . Shuningdek , dasturiy majmua orqali to’lov topshiriqnomalar g’aznachilik organlariga va moliyaviy hisobotlar yuqori turuvchi tashkilotlarga hamda moliya organlariga electron raqamli imzo bilan tasdiqlangan holda to’liq electron ko’rinishda taqdim etilmoqda. 2012-yilda “UzASBO” dasturiy majmuasining byudjet tashkilotlari xodimlarining ish haqqi va unga tenglashtirilgan to’lovlarni hisoblashga ixtisoslashtirilgan alohida moduli ishlab chiqildi. Hozirda byudjet tashkilotlari tomonidan ish haqqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar bo’yicha harajatlarga naqd pul olishga so’rovnomalar – g’aznachilik organlariga , jamg’arib boriladigan pensiya badallari bo’yicha xodimlar reystiri –Xalq banki filiallariga , plastic vedomstlar ro’yxati esa Ipoteka bank , agrobank , Mikrokreditbank , Qishloqqurilishbank O’zsanoatqurilishbank , Asaka bank , Turonbank , Xalq banki va Ipak yo’li banklariga elektron ko’rinishda yuborilmoqda.

Xulosa.

Xulosa qilib aytish mumkin: biz amaliyotga chiqqanimizda buxgalteriya bo’yicha kam amaliyotga ega edik. Biz bu amaliyotda juda ko’p narsa o’rgandik deb bemalol ayta olaman. Bizga amaliyotda o’rganishimiz uchun katta yordam bergan korxonadagi ishchilarga va eng ko’p hissa qo’shgan amaliyot raxbarimiz va institutimiz raxbariyatiga o’z minnatdorchiligimni bildiraman!

Yana xulosaga qo’shimcha qilib quyidagi gaplarni yozdim.

Korxona,  tashqilot  yoki  firma  ochilish  davrida  o`z  mablag`larini   belgilab olishi  lozim.  Bu  ish  amalga  oshirilgach  esa  mablag`larni  qaysi  manba  hisobiga qoplash  kerakligini  ko`rib  o`tiladi.  Agarda   korxonaning  o`z  mablag`lari  yetarli bo`lsa,  o`z  mablag`lar  manbai  hisobiga  aks  holda  esa  qarz  mablag`lari  hisobiga qoplaydi.  Bozor   iqtisodiyoti  sharoitida  xar  bir  korxona  o`z  moliyaviy  extiyojlarini  o`zi  mustakil  kondirishi  mumkin.  Resurslarni  tahminlash  manbai   bo`lib,  uning foydasi,  qimmat  baho  qog`ozlarini sotishdan  kelgan  tushum,  aktsionerlarning  pay va  boshqa  to`lovlari,  yuridik  va   jismoniy  shaxslarning  pay  va  boshqa  to`lovlari xamda  qonundan   tashqari  bo`lmagan  holda  kirim  qilingan  mablag`lar  kiradi. 

Bunday  asosda  kiritilgan  mablag`lar  korxona  tashqilotlar  uchun     xususiy  kapital deb  qaraladi.  Xususiy  kapital  hisobi  bozor  iqtisodiyoti  sharoitida  muxim axamiyatga  ega  bo`lib,  u  korxonaning  o`z   qudratini  darajasini  qay  darajada ekanligini  bildiradi.  Bunday   taraflarni  e’tiborga  olgan  holda  O`zbekiston Respublikasi Oliy  Kengashining 6-sessiyasida qabul qilingan «Buxgalteriya hisobi to`g`risida qonun»da xam xususiy capital hisobiga kata e’tibor berilgan. Uning 16-moddasiga ko`ra moliyaviy hisobotlar  tarkibida 5-shakl «Xususiy  kapital to`g`risida hisobot» deb  nomlanib, bu forma xar  yili  boshqa  hisobotlarga qo`shilgan holda yuqori  organlarga  topshirilishi lozim!