O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha va boshlang’ich ta’lim fakulteti



Download 4,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet126/358
Sana22.07.2022
Hajmi4,91 Mb.
#835505
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   358
Bog'liq
ona tili va adabiyoti

men
o‘rnida 
biz
olmoshi 
ishlatiladi: 
Biz o‘z tadqiqotimizda sohaga doir yirik olimlarning fikrlariga tayandik

Ba’zan xuddi shunday shaklda manmanlik ma’nosi ham yuzaga kelishi mumkin: 
Biz o‘z 
ishimizni bilib qilamiz, maslahatingizga zor emasmiz! 
Ichki monologik nutqda 
s
en
olmoshi 
men
o‘rnida ishlatilishi mumkin. Bunda so‘zlovchining o‘z-o‘zini tergashi 
anglashiladi:
Sen o‘z odobing, g‘amxo‘rliging bilan odamlar ko‘ngliga yo‘l topa 
olishing kerak; 
2) I shaxs ko‘plikdagi kishilik olmoshi 
biz
II shaxs ko‘plik-dagi 
siz 
olmoshi o‘rnida qo‘llanishi mumkin. Bunday qo‘llanishda ko‘pincha boshqa shaxslarni 
ma’lum bir ishni bajarishga tashviq qilish, undash ma’nosi anglashilib turadi: 
Qani, endi 
biz ham ishga tushaylik
. 3) I shaxs ko‘plikdagi 
biz
olmoshi II shaxs birlikdagi 
s
en
olmoshi o‘rnida qo‘llanganda shaxs va son ma’nosi birlikda ko‘chadi:
Xush, biz 
endi buyog‘iga nima deymiz? 
4) kishilik olmoshlaridan 
men 
ko‘plik affiksi bilan 
qo‘llanmaydi.
Sen
olmoshi -lar affiksi bilan birga qo‘llanganda tinglovchi va boshqa 
shaxslarga munosabatni yoki tinglovchiga nisbatan Mensimaslik ma’nosi ifodalanadi: 
Senlar hech qachon yaxshilikni bilmaysanlar!
2. Kishilik olmoshlarining so‘z o‘zgartuvchi qo‘shimchalar bilan ishlatilishida 
quyidagi kabi o‘ziga xosliklar mavjud: a) kishilik olmoshlariga odatda egalik affikslari 
qo‘shilib kelmaydi; b) bu olmoshlar kelishik affikslarini olib turlanishi mumkin: 
mening, seni, uning, sizda, sizga, ulardan 
kabi.
Men

sen
o lmo shlari t ushum va
qaratkich ke lis hik lar i bilan t urlanganda qo‘shim-cha tarkibidagi 
n
tovushi tushib 
qoladi: 
men+i, men+ing, sen+i, sen+ing 
kabi; d) 1,2-shaxsni ko‘rsatuvchi kishilik 
olmoshlari kesim vazifasida kelganda shaxs-son affikslarini olib tuslanishi mumkin: 
menman, sensan, bizmiz, sizsiz
kabi. 
3. Kishilik olmoshlari gapda ega, qaratqich aniqlovchi, to‘ldiruvchi, kesim 
vazifasida qo‘llanadi: 
Biz sof dil, kamtar, ishda tadbirli, turmushda haqqoniy bo‘lishimiz 
kerak. (O.Yo) Hayotni qancha sevsang, u senga shuncha go‘zal ko‘rinadi. (O.) Hammaning 
e’tibori bizda. 

Download 4,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   358




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish