O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

5. Donga  gidrotermik ishlov berish jarayoni. 
Tegirmon  va  yorma  zavodlarida  gidrotermik  ishlov  berishning  asosiy 
maqsadi  donni  boshlang’ich  texnologik  xossalarini  yo`naltirilgan  holda 
belgilangan  o`lchamda  o`zgartirib,  bu  xossalarni  bir  xilda  optimal  holda 
saqlashdir. 
Ishlab  chiqarishga  kelayotgan  don  endospermasi  va  qobiqlarini 
strukturali-mexaniq  xossalarini  farqi  juda    kam    bo`ladi.  SHuning  uchun 
ularni bir-biridan ajratish juda qiyin bo`lib, bunday donlarni qayta ishlashda 
natija yuqori  bo`lmaydi.  Gidrotermik  ishlov berishda asosan donni qobig’i 
va  endospermasining  xususiyatlarini  farqini  ko`paytirishga  harakat  qilinadi.  
Bunda  tegirmonlarda  jarayon  shunday    olib  boriladiki  endospermning 
mustahkamligi  kamaytiriladi  va  qobiqning  mustaxkamligi  oshiriladi.  Yorma 
zavodlarida 
esa 
teskarisi 
qilinadi, 
ya`ni 
mag’izning  (endosperm) 
mustahkamligi  oshiriladi,  qobiqning  mustahkamligi    kamaytiriladi.    Bu  
o`zgarish qancha jadal borsa,  shuncha donni qayta ishlab un va Yorma olish 
samaradorligi  yuqori  bo`ladi.  Donni  texnologik  xossalarini  o`zgartirish 

---

 
32 
darajasi gidrotermik ishlov berishning aniq usullari va donni suv bilan o`zaro 
harakatini alohidaligi bilan aniqlanadi.