O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

partiyalarini  tuzish  uchun  tegirmonga  yuboriladigan  donning  kleykovina 
miqdori  va  sifati  hisobga  olinadi.  Navli  un  tortishda  yuboriladigan  donning 
kleykovina  miqdori  25  %  dan  kam  bo`lmasligi,  donni  to`liq  maydalab  un 
tortishda  20  %  dan  kam  emas  va  kleykovinaning  sifat  ko`rsatkichi  II 
guruhdan past bo`lmasligi kerak. 
Donni  gaz  hosil  qilish  xususiyati  hamirni  achish  jarayonida  va  non 
yopish jarayonida hosil bo`ladigan karbonat angidrid gazi bilan tavsiflanadi. 
Unning  disperslik  (yiriklik)  tarkibi  qayta  ishlanadigan  donning  sifat 
ko`rsatkichlariga va un tortish sharoitiga bog’liqdir. 
Navli  u tortishda un  zarrachalarining o`lchamlari  1  mkm  dan  250  mkm 
gacha  bo`ladi,  donni  to`liq  yanchib  olingan  unning  o`lchamlari  750  mkm 
gacha bo`ladi. 
Unning  disperslik  tarkibi  hamir  qorishda  katta  ahamiyatga  ega  bo`lib, 
unning dispersligi (yirikligi) bo`yicha standartlashtirilgan. 
Hamirning  fizik  xususiyatlari  donni  nonboplik  xossalarini  to`liq 
tavsiflaydi.  Bug’doy  unidan  qorilgan  hamirning  fizik  xususiyatlari 

---

 
26 
al’veograf,  valorigraf,  farinograf  va  boshqa  asboblarda  aniqlanadi.  Bunda 
hamirning reologik xususiyatlari aniqlanadi. 
Namunaviy  non  pishirish  ko`rsatkichlariga  quyidagilar  kiradi:  qolipda 
pishgan  nonning  hajmiy  chiqishi;  nonning  yoyilib  ketishi;  non  mag’izini 
g’ovakliligi; kislotaliligi va boshqa ko`rsatkichlar. Bu ko`rsatkichlar donning 
nonboplik  xossalarini  to`liq  baholaydi  va  uning  sifatini  texnologik 
baholashda hal qiluvchidir.