O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi Buxoro davlat universiteti Pedagogika va jismoniy madaniyat fakulteti Til nazariyasi va metodikasi kafedrasi Sobit Avezov, Tavakkal Choriyev

Harflarning asosiy va qo'shimcha unsurlari mayjud: 
1. To'g'ri chiziq (tayoqcha) uchini pastga bosib aylantirish. 
2. To'g'ri chiziq (tayoqcha) uchini yuqori tomon aylantirish. 
3. To'g'ri chiziq (tayoqcha) ning yuqori va pastki uchlari 
aylantirilgan. 
4. Ikkita birlashtiruvchi to'lqinli chiziqchadan iborat to'g'ri 
chiziqcha (tayoqcha). 
5. Ilmoqli uzun to'g'ri chiziq (tayoqcha). 
Bolalar bog’chasida harflarning oddiy unsurlari o'rganiladi. 
Bolalarni u yoki bu harf unsurlari bilan tanishtirishni quyidagi izchillik 
(ketma-ketlik) asosida olib borish mumkin: 
1. Oldingi ishlarni ko'rib chiqish va tahlil qilish. 
2. Tarbiyachi tomonidan yangi materialni yozuv taxtasida 
ko'rsatish.
3. Tarbiyachi rahbarligida namunani muhokama qilish. Yangi 
materialni bolalar tomonidan tarbiyachi rahbarligida sanab turish bilan 
yozish va mustaqil bajarish. 
4. Yozilganni tahlil (analiz) qilish. Bolalar bajargan ishlarni 
mustaqil ko'rib chiqishadi, qatorga yozilgan harf elementlari ichidan 
yaxshi yozilgan elementni aniqlab, ana shu namuna asosida qo'shimcha 
yana bir qator yoki ikki qator yozib chiqishadi. 
5. Bolalarni harf elementlarini yaxshi yozishga o'rgatish bu bolalar 
harfning o'zini yozishni o'zlashtirishlarini yengillashtiradi. 
To'g'ri tayoqchani yozish
. Tayoqchani yozishda quyidagilarga 
erishish zarar: 
a) tayoqchani yuqori qator chiziqchadan yozishni boshlash va uni 
pastki qator chiziqchada tugallash; 

---

105
b) tayoqchalar orasidagi masofani bir xilda bo'lishligiga amal 
qilish (egri chiziq bo'ylab 2 katak qoldirish). 
d) tayoqchalarni to'g'ri chiziq ko'rinishida tasvirlash, qiyshayishiga 
yo'l qo’ymaslik, yordamchi egri chiziqdan chiqmasliq 
Bolalar daftarga xuddi tarbiyachi tushuntirganidek, namunaga 
qarab, tayoqchani yoza boshlaydilar. Ikkinchi qatorni nuqta yordamida 
topadilar, ammo bir tayoqcha bilan ikkinchi tayoqcha oralig’idagi 
masofaga rioya qilingan holda nuqtasiz tayoqchani yozadilar. 
Bir mashg'ulot davomida uch qator yoza olishlari mumkin. 
Xatolarni o'z vaqtida tuzatib borish zarur. Qiynaladigan bolalarga 
yordam berish, topshiriqni muvaffaqiyatli bajarganlarni rag'batlantirib 
borish kerak.