O'zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti

Mavzuning o‘rganilish darajasi: 
XX asrda Alisher Navoiy hayoti va ijodini 
o'rganish sohasida jiddiy ishlar amalga oshirildi. Buyuk mutafakkirning 
"Xamsa"sini ilmiy-ommabop yo'sinda o'rganish harakati asrimizning 20-yillaridan 
boshlandi. Mazkur yo'ldagi dastlabki dadil qadamlarni Buxoroyi sharifning 
farzandi, serqirra adibi va birinchi professori Abdurauf Fitrat qo'ydi. Uning 
"Farhod va Shirin" dostoniga doir qiyosiy tahlil asosida yaratilgan salmoqli 
maqolasi bugun ham o'z ahamiyatini yo'qotgan emas. Ustod Sadriddin Ayniyning 
ilmiy-adabiy faoliyatida ham "Xamsa" markaziy halqani tashkil etadi. Akademik 
yozuvchi Oybek 20-yilllardayoq birinchilardan bo'lib Alisher Navoiy falsafasi, 
dunyoqarashi haqida ("Xamsa" misolida) jiddiy ilmiy maqolalar chop ettirdi. 
Keyinchalik To'xtasin Jalolovning "Xamsa" talqinlari", Beruniy nomidagi 
Respublika Davlat mukofoti sovrindori Abduqodir Hayitmetovning turkum 
tadqiqotlari, Sodirjon Erkinovning "Navoiy "Farhod va Shirin"i, uning qiyosiy 
tahlili", Saidbek Hasanovning "Navoiyning yeti go'zali" yana ko'plab 
mualliflarning katta-yu kichik kitoblari bosildi. Bu borada ,ayniqsa, Natan 
Mallayevning "Alisher Navoiy va xalq ijodiyoti" tadqiqotini ta'kidlab ko'rsatish 
lozim. Akademik Aziz Qayumov "Xamsa" tarkibidagi har bir doston talqiniga bir 
ilmiy ommabop risola bag'ishladi. Bugungi kunda ham yosh tadqiqotchilar 
tomonidan "Xamsa" tarkibidagi har bir dostonlarga bag'ishlab turli xildagi 
maqolalar chop etilgan va chop etilmoqda.

---