O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi andijon davlat universiteti pedagogika fakulteti

6-sinf darsining mavzusi. 

O'zbekiston san'ati haqida suxbat. 

Darsining  maqsadi:  O'zbek  san'atining  o'tgan  yo'li,  uning  astalari  haqida 

qisqacha  ma'lumot  berish,  san'at  asarlarini  idrok  etish  va  o'qiy  olishga  o'rgatish, 

bolalarning  badiiy didini  o'stirish va badiiy fikr  doirasini  kengaytirish.   

Darsning  jixozi:  U.Tansiqboevning  "Qoraqum  GESi  tongi",  P.P.Benkovning 

"Xivalik 

qiz", 

A.Tstgletsevning 

"Mening 

uyim-sizning 

uyingiz", 

Z.lnog'omovning 

"Choyga", 

T.Muhammedovning 

"Xo'ja 

Nasriddinning 

nayranglari"  nomli  kitobga  ishlangan  ilyustratsiyalari  (xar  bir  darsda  3  tadan  5 

tagacha san'at asarlarini  o'rganish tavsiya etiladi). 

Bu  qisqacha  suxbatdan  so'ng  o'qituvchi  o'zbek  tasviriy  san'atida  g'oyaviy  va 

badiiy  jiqatdan  yuksak  saviyada  ishlangan  san'at  asarlarini  ko'rsatish  va  taxlil 

qilishga  kirishdi.  Shunday  asarlardan  biri  U.Tansiqboevning  "Qoraqum  GESi 

tongi" (1957yilidayaratilgan)  asaridan. 

O'qituvchi  bu  asa  haqida  fikr  yuritishdan,  awal  uning  reprodukyiyalarni 

hamma  o'quvchilarga  ko'rinarli  erga  osib  qo'yadi  yoki  asartasvirini  texnika  vositasi 

yordamida ekranga tushiradi. 

Asarni taxlil  yuzasidan berilgan  savollar quyidagicha  bo'ladi: 

-Bu asar (suratni) kirn  taniydi? 

---

 

51 

-Asarda qanday ko'rinish va qanday voqea tasvirlangan? 

-Uni  qaerdan bilish  mumki? 

-Asardagi voqeada yilning  qaysi fasli  va kunning  qaysi vaqti tasvirlangan? 

-Asar markazining  qanday g'oyai ilgari  surgan? 

-Rassom suratda qanday g'oyani ilgari  surgan? 

-Asarning   badiiy saviyasi  haqida nima  deya olasiz? 

-Asar sizga yoqdimi? 

-Nima  uchun yoqdi yoki nima  uchun yoqmadii? 

Bunday  savol  javoblar  bolalar  faoliyatini  aktivlashtiradit,  berilgan  savol  to'g'ri 

javob olish imkonini  beradi. 

Narsaga  qarab  rasm  chizish  darslaridagi  ko'rgazmalilikning  quyidagi  turlari 

mavjud. 

1  Turmushda  va  mexnatda  qo'llaniladigan  predmetlardan  tashkil  topgan 

ko'rgazmali  qurollar. 

A)uy va mehnat qurollari: 

B)tabiatdan olingan  narsalar:   

C)2.Modellar. 

3.Qog'ozda  tasvirlangan  rasmlar:  Ko'rgazmali  tasviriy  san'atni  o'qitish 

jarayonida  bilimlar  manbai  hisoblanib,  borliqdagi  narsa  va  xodisalarning 

moxiyatini  bilishga  uning  xarakterii  xususiyatlari  va  qonuniyatlarini  o'rganishga 

ko'maklashadi: 

 

---

 

52