O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

Kichik  tajriba  tadqiqotlari.  Bunday  murakkab  bo'lmagan  tajribalarni  talabalar  mustaqil 
ravishda  o'qituvchi  rahbarligida  o'zlari  o'tkazadilar.  Natijalari  haqida  talabalar  to'garak 
yig'ilishlarida yoki buning uchun maxsus tashkil etilgan majhslarda axborot berishlari mumkin. 
Bu axborotlarda psixologlarning tajriba ishlari natijalari ham keltirilishi mumkin. 
Talabalarni  militsiyaning  bolalar  xonasi  ishida  ishtiroklari,  bu  yerda  ular  nazoratsiz  bolalar 
oilaviy  va  turmush  sharoitlari  bilan  tanishadilar,  balog'atga  yetmaganlar  ishlarini  ko'rishda 
ishtirok etadilar, militsiya ro'yxatida turuvchi bolalar va o'smirlarni individual otaliqqa oladilar. 
Psixologiya  o'qituvchilari  ularga  kerakli  yordam  ko'rsatadilar,  maslahatlar  beradilar. 
Auditoriyadan  tashqarida  bajaigan  ishlari  haqida  ma'lumotlar  psixologik  to'garaqlarda 
muhokama qilinadi. 
Bolalar  bilan  ishlab,  ularning  xulqidagi  chetlanishlarni  sababini  aniqlash  va  ularni  bartaraf 
etishga  intilib  talabalar  bola  psixikasi  va  uning  shaxsi  shakllanishini  sharoitlarini  yaxshiroq 
tushuna  boshlaydilar.  Bu  faoliyat  ijodiy  xarakteiga  ega  bo'ladi,  talabalarda  o'z  ishlarining 
natijalariga erishishga intilish uyg'otadi, to'g'ri qarorlarni mustaqil izlashga undaydi, odamlarga 
o'ylab va e'tibor bilan munosabatda bo'lishga o'rgatadi. 
Talabalarning  maktabdagi  tarbiyaviy  ishlari  o'quvchilarni  o'rganish  va  ularni  psixologik 
tuzilishini  tavsiflash  hamda  auditoriyadan  tashqari  ishlarda  muhokama  etilishi  mumkin. 
To'garak  yig'ilishlarida  bolalarning  odoblari,  ularga  ta'sir  ko'rsatish  choralari  muhokama 
qilinadi, o'quvchilar mustaqilligi va faolligi o'rganiladi, bolalar jamoasida yuzaga keladigan turli 
munosabatlar, shaxs shakllanishi va uning rivojlanishi bilan bog'liq boshqa masalalar muhokama 
etiladi. 

---

149 
 
O'qib  chiqqan  kitobidagi  qahramonlarining  harakatlari  va  xarakterlarini  muhokama  qilish. 
Bunday ishlarning maqsadi- odamlarning psixologik xususiyatlarini ochish, ularning harakatlari 
va  ishlari  sabablarini,  hayot  sharoitlarini  ya  taibiyaning  shaxs  shakllanishiga  ta'siri  o'rganiladi. 
Muhokama  asari  tanlaganda,  unda  ishtirok  etayotgan  shaxslarning  fikrlari  va  hissiyotlari, 
ularning  harakatlari  sabablari  aniq,  yaqqol  ko'rsatilgan  bo'lishi  kerak.  Turli  sinflarda,  turli 
sharoitlarda shaxs shakllanishi haqida fikr yuritish mumkin bo'lgan asarlar qiziqarli bo'ladi.