O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

Pastki tayanishda muvozanatni saqlash. Stoyta “smirna”. 
Bu holatning belgilari: bosh to’g’ri ushlanadi, bo’yni sal oldiga, ko’krak kifozi 
sal kamaygan, bel lordozi ko’paygan, oyoqlar bo’g’inlarda tekkislangan, oyog’ining 
uchi  60-70
0 
burchak  hosil  qiladi.  Yelka  qismi  umurtqaga  yaqinlashgan,  qo’llari 
cho’zilgan  va  sal  badanga  yopishgan.  Agar  odam  shunday  holatda  bo’lsa,  uning 
muvozanati tana qismlarining moment kuchlari yordamida saqlanib turadi. 
Masalan,  boshning  muvozanat  saqlanishini    ko’rsak.  U  vertikal  holatda 
bo’lganda oldingi chizig’i atlantozatilochnoe sochleneniening oldingi engishtirishga 
qaratilgan. Saqlab turuvchi ishni boshning va bo’yinning og’irlik kuchlari bajaradi. 
Umurtqa pog’onasiniushlab turuvchi muskullarning ishini yaxshiroq tasavvur 
qilish uchun ikkita holatni ko’zda tutish kerak. Birinchidan-umumrtqa pog’onasiga 
yelka va qo’llarning og’irlik kuchi ta’sir etadi. Ikkinchidan esa, umurtqa pog’onasi 
alohida bo’g’inlar-umurtqalardan tuzilgan. Ьu qismlarning og’irlik kuchlarini ham 
e’tiborga  olishg  kerak.  Umurtqa  pog’onasining  ko’p  qismi,  boshning  massasi  va 
yelka hamma umurtqalarning tayanch nuqtasidan oldida joylashgan, shuning uchun 
ularning  og’irlik  momenti  umumtrqa  pog’onasini  bukishga  qaratilgan, 
muskullarning teskari harakati esa bu bukishdan saqlaydi. 
“Udobnaya stoyka”. Assimetrichnыe udobnoe stoyanie.  Suyanish, tayanish. 
Tana  uchun  bir  necha  tayanch    nuqtalari  bo’lganda  yopiq  kinematik  zanjir  hosil 
bo’ladi. Yotgan vaqtda bunday zanjir bo’lib kaft, bilan  yelka, umurtqa, bel, oyoq 
hisoblanadi. Bьu zanjirlarning o’rtasidagi burchak o’zgarganda boshqa qismlari ham 
harakatga keladi.  Sgibanie ruk, nog, most” 
Jismoniy mashqlarning ichida statik holatlari juda ko’p va ularni qisqa vaqt 
ichida  o’rganish  qiyin.  Bularni  o’rganganda  hamma  statik  holatlarga  umumiy 
bo’lgan xossalarni ko’rish kerak. Bunday statik holatlar mashqning boshlanishishda 
yoki oxirida, yoki harakatning o’rtasida bo’lishi mumkin. Ba’zan mashqni bajarish 
davomida  organizmning  ayrim  qismlari  tinch  holatda  bo’ladi,  harakat  esa  shu 
qismlarga  nisbatan  bajariladi.  Bu  mashqlardagi  qismlarga  nisbatan  bajariladi.  Bu 
mashqlardagi  statik  holatiga  yana  inertsiya  halaqit  beradi.  Bundan  tashqari, 
muvozanat  saqlashga  alohida  ahamiyat  berish  kerak,  ayniqsa  nafas  olishga,  qon 
aylanish sistemasiga, analizatorlarning faoliyatiga va muskullarning taranglanishini 
koordinatsiyasiga. 

---