O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

 
Tananing gimnastika holatini ko’rib chiqish. 
Yuqori tayanishdagi holat.  Bu mashqlar osilib turmoq kiradi. Bu holatdagi 
muvozanat kuchlarini 2 xil o’zaro munosabati bo’lishi mumkin. Tananing va uning 
qismlarini  og’irlik  chizig’i  tayanch  nuqtasidan  o’tadi,  og’irlik  yelkasi  0  ga  teng. 
Aylanish momenti bo’lmaydi. Ayrim vaqtlarda esa butun tananing momenti kuchlari 
hosil bo’ladi. 
 Odam, masalan, (turnik)da osilib turganda uning tanasi tekis, umurtqalararo 
bo’g’inlarda biroz bukilgan, qo’lari boshidan bqoriga cho’zilgan va buklangan kafti 

---

bilan  turnikni  ushlaydi.  Tananing  umumiy  og’irlik  markazi  turnik  joylashgan 
vertikal holatda bo’ladi. Agar tana  passiv osilib turganda yelka bo’g’inlardan butun 
tana  pastga tushib  ketardi.  Aktiv osilib  turganda bu  holatga  muskullarning  tortish 
kuchi to’sqinlik qiladi. 
Tana gorizontal holatda bo’lganda  og’irlik momenti yuqori bo’ladi. Bu holat 
muskullarning ko’p saqlash kuchini talab etadi. Masalan, gorizontalnыy vis szadi na 
perekladine.  Bu holatda tana gorizonlar cho’zilgan, orqali (spina) tepaga qaraydi. 
Tananing  umumiy  og’irlik  markazi  qo’llar  keng  yoyilgani  uchun 
perekladinaning  yuqori  qismida  joylashgan.  Holatni  ushlab  turish  uchun  yelka 
bo’g’inlarda moment kuchi bo’lishi kerak. 
SHunday  qilib  yuqori  tayanchdagi  gorizontal  holat  uchun  ko’p  saqlab 
turuvchi  ish  bajarish  kerak.  Tananing  tepaga  yoki  pastga  qarashiga  qarab  yelka 
qismni umumrtqaga olib keluvuchi yoki ketuvchi muskullar tarang bo’ladi.