|
4. Tartibga soluvchining ishoralari
Yo`llarda harakatlanishni tartibga soluvchining ishoralari quyidagi ma`noni
bildiradi:
- qo`llari yon tomonga uzatilganda yoki tushirilganda chap va o`ng
tomonidan tramvayga to`g`riga, relssiz transport vositalariga, to`g`riga va o`ngga
harakatlanishga, piyodalarga qatnov qismini kesib o`tishga ruxsat beriladi. Oldi va
69
orqa tomondan barcha transport vositalari va piyodalarning harakatlanishi
taqiqlanadi;
- o`ng qo`li oldinga uzatilganda, chap yonidan tramvayga chapga, relssiz
transport vositalariga barcha yo`nalishlarda, oldi tomonidan barcha transport
vositalariga faqat o`ngga harakatlanishga ruxsat beriladi. Orqa tomonidan va o`ng
yonidan barcha transport vositalarining harakatlanishi taqiqlanadi. Piyodalarga
tartibga soluvchining orqa tominidan qatnov qismini kesib o`tishga ruxsat etiladi;
- qo`lni yuqoriga ko`targanda Qoidalarning 8.13-bandida ko`rsatilganidan
boshqa xollarda transport vositalari va piyodalarning barcha yo`nalishlarda
harakatlanishi taqiqlanadi.
Tartibga soluvchi haydovchi va piyodalarga tushunarli bo`lgan boshqa
ishoralarni ham berishi mumkin. Ishoralar yaxshi ko`rinishi uchun tartibga soluvchi
jezl yoki yorug`lik qaytaradigan qizil rangli moslamalarni qo`llashi mumkin.
Chorraha barcha transport vositalariga:
- tartibga soluvchining to`rt tomonidan ikki tomonida doim harakatlanish
taqiqlanadi, ikki tomonidan harakatlanishga ruxsat etiladi;
- tartibga soluvchining harakatlanishiga ruxsat beruvchi har bir xolatida
tramvayga faqat bir yo`nalishda harakatlanishga ruxsat etiladi;
- tartibga soluvchi uzatilgan qo`llari bilan chorrahaning harakatlanish
ruxsat etilgan tomonlarini ko`rsatadi;
- tartibga soluvchining orqa tomonida harakatlanish doim taqiqlanadi;
- tartibga soluvchining old tomonidan to`g`ri yo`nalishda harakatlanish doim
taqiqlanadi.
Harakatni tartibga solayotgan yoki xizmat burchini o`tayotgan YPX xodimi
transport vositasi haydovchisiga qarata qo`l ishorasi yoki ovoz kuchaytirgichli
qurilma orqali transport vositasini to`xtatishni talab qilishi mumkin. Haydovchi esa
ko`rsatilgan joyda to`xtashi kerak.
YPX xodimi yo`l harakati qatnashchilariga murojaat qilishda o`ng qo`lini
bosh kiyimiga qadar ko`tarib, lavozimi maxsus unvoni va familiyasini aytib o`zini
tanishtirishi, transport vositasini to`xtatish sababini bildirishi lozim. Fuqarolar
yordam so`rab murojaat qilgan taqdirda YPX xodimi o`z vakolati va imkoniyati
70
doirasida yordam beradi, savollarni hal qilish uchun qayerga murojaat qilish
kerakligini tushuntiradi. U fuqarolar bilan muloqotga kirishganda xotirjam va
xushmuomala bo`lish bilan birga, tortishmaslikka, o`zini yo`qotmaslikka, qo`pollik
qilmaslikka majburdir (YPX xodimi nizomidan).
Yo`l harakati qatnashchilarining e`tiborini jalb etish uchun xushtak bilan
qo`shimcha ishora berilishi mumkin.
Svetofor (reversivdan tashqari) ning yoki tartibga soluvchining taqiqlovchi
ishorasida haydovchilar transport vositalarini to`xtash chizig`i (5.33 belgisi) oldida,
bunday chiziq bo`lmaganda esa;
- chorrahada Qoidalarning 15.7-bandini hisobga olgan holda, piyodalarga
xalaqit bermasdan qatnov qismlari kesishmasi oldida;
- temir yo`l kesishmasi oldida Qoidalarning 17.4-bandiga muvofiq;
- boshqa joylarda svetofor va tartibga soluvchining oldida, ya`ni
harakatlanishga ruxsat berilgan transport vositalari va piyodalarga xalaqit bermagan
xolda to`xtashi kerak.
Sariq ishora yonganda yoki tartibga soluvchining qo`li yuqoriga
ko`tarilganda Qoidalarning 8.12-bandida ko`zda tutilgan joylarda keskin tormoz
bermasdan to`xtashga ulgura olmaydigan transport vositalarining haydovchilariga
harakatni davom ettirishga ruxsat etiladi.
Ushbu ishoralar berilganda qatnov qismida bo`lgan piyodalar uni
bo`shatishlari, agar buning iloji bo`lmasa, qarama-qarshi yo`nalishlardagi transport
oqimlarini ajratuvchi chiziqda to`xtashlari kerak.
Haydovchilar va piyodalar tartibga soluvchining ishorasi va ko`rsatmalariga
ular svetofor ishoralari, yo`l belgilari va chiziqlariga zid kelgan taqdirda ham amal
qilishlari kerak.
Chorrahalarda svetofor ishlab turganida haydovchi imtiyoz belgilariga
emas, balki svetoforga bo`ysunadi.
Temir yo`l kesishmalarida svetoforlarning miltillovchi qizil ishorasi bilan bir
vaqtda piyodalarning kesishma orqali harakatlanishi taqiqlanganligi to`g`risida xabar
beruvchi tovushli ishora ham berilishi mumkin.
71
Do'stlaringiz bilan baham: |
