O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

ancha shuhrat qozongan. Amir Temurning safdoshlaridan amir Sayfid-
din barlos fors va o‘zbek tiilarida she’rlar ijod qiilgan edi.
Mirzo U lug‘bek hukmronligi davrida Movarounnahr bu jihatdan
ko‘p muvaffaqiyatlarga erishgani ma’lum. Shaxsan Ulug‘bekning fanga
qo‘shgan hissasi beqiyosdir. 
U bobosi Temur kabi olimlar bilan suh-
bat qurib, ularga g ‘amxo‘rlik ko‘rsatish bilan cheklanib qolmadi, balki
Sharq tarixida kam uchraydigan hodisani - hokimiyat boshqamvi bilan
ilmni birga qo‘shib olib bordi. Zamondoshlari Ulug‘bekni bu fazilatla­
ri tufayli Arastuning shogirdi Iskandar bilan tenglashtiradilar. Navoiy
“Farhod va Shirin” dostonida aytadi:
Shahyekim, ilm nurin topti zoti,
Aning to hashr* qoldi yaxshi oti. (*xa sh r-l. to ‘planish, katta
y i g ‘in. 2. qiyomat kuni)
Sikandar topti chun ilmu hunami,
Ne yanlig‘ oldi ko‘rgil bahru bami (*bahru bar - dengiz va quruq-
lik)
Aningtck saltanat ahli ko‘p erdi,
Qayu birga ne nav’ ish dast berdi?
Iki ming yil o‘tub yuz ming xiradmand*, (*xiradm and-aqlli, dono).
B o‘lub hikmatlari birla barumand * (*harumand - 1 bahramand,
foydalanuvchi. 2. hosildor m o ‘l.)
336

---

Temurxon naslidin sulton Ulug‘bek
Ki, olam ko‘rmadi sulton aningtek...
XV 
asming ikkinchi yarmida Movarounnahrda adabiyot yuksalish
bosqichiga ko'tarildi. Bu haqda Shayx Ahmad Taroziyning yuqorida
biz aytib o ‘tgan “Funun-ul-balog‘a” asarida ko‘plab shoirlaming nom-
lari keltirilganki, mavjud maiumotlarga qo‘shimcha sifatida xizmat
qiladi, ayni paytda ba’zi ma’lumotlarga aniqlik kiritadi. Shayx Ahmad