O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

dasi mahbun bahrida (
mafiylun mafoiylun faulun)
 
yozilgan.
0 ‘zbek tilidagi “Gul va Navro‘z” dostoni yozilgunga qadar fors
adabiyotida shu nomda ikkita doston yozilgan: birining muallifi Xoja
Kirmoniy bo‘lib, u Kirmon shahrida Muzaffariylar sulolasining asoschi-
si hukmdor Muboriziddin Muhammad saroyida (713/1313- 760/ 1359)
yashab ijod qilgan; ikkinchi dostonning muallifi Jaioliddin Ahmaddir ( u
mohir shoir bo‘lish bilan birga, tabib ham boigan, shuning uchun Jalol
Tabib deb ham aytiladi).
“Gul va Navro‘z” dostonining hozircha ma’lum boMgan qoMyozma
nusxalari o ‘n bitta bo‘lib, ular Budapeshtda, Parijda, Venada, Istambul-
da Londonda, 
Qozonda saqlanadi. Bu dostonlarning tanqidiy matnini
tayyorlash o ‘zbek 
adabiyotshunoslari oldida turgan kelgusidagi vazifa-
lardandir. Ana shunda doston yuzasidan boiayotgan munozaralar, bahs-
lar nihoyasiga yetadi.
Savol va topshiriqlar
1. 
Haydar Xorazmiy haqida qaysi manbalarda ma’iumotlar bor?
Sharhlab bering.
452

---

2. Nizomiyning “Maxzan ul-asror” dostoni tuzilishini aytib bering.
3. Nizomiy dostonidagi “N o ‘shiravon va uning vaziri hikoyati”
mazmunini so‘zlang.
4. Haydar Horazmiyning “Maxzun ul-asror”ida qanday masalalar
ko‘tarilgan?
5. Xorazmiy oqillar va oriflarga nisbatan qanday iboralarni ishlata-
di? 0 ‘sha iboralarni sharhlang.
6. “B o‘z to‘quvehi kampir va bazzoz hikoyati” mzmunini so'zlab
bering.
7. “Hotam Toy hikoyati” mazmunini so ‘zlab bering.
8. “Mahmud G‘aznaviy haqida hikoyat”da qanday masalalar
ko‘tarilgan?
453

---