Qq
fen
enli qosh
Figen
Qq
VIII
BOB
Monoduragay nikoh.To’liq irsiylanish
1
. a) fen qalin lab
yupqa lab
P gen
LL
X
11
fen qalin lab
F|gen
LI
yupqa lab
X
11
yupqa lab
11
X
Kk
iprik
kalta kiprik
к
Kk
kk
ensiz qosh
X
qq
ensiz qosh
qq
Monoduragay nikoh. Oraliq irsiylanish
o ’rtacha og’iz
X
Oo
o ’rtacha o ’rtacha
kichik og’iz
Oo
Oo
oo
5. fen ko’z oralig’i yaqin
ko’z oralig’i uzoq
Pgen
AA
X
aa
fen ko’z oralig’i o ’rtacha
F ^ en
Aa
6
.a)fen
to ’lqinsimon soch
to ’lqinsimon soch
Pgen
Jj
X
Jj
fen jingalak soch to’lqinsimon soch to’lqinsimon soch tekis soch
Figen
JJ
Jj
Jj
jj
b) fen
jingalak soch
tekis sochis
Pgen
JJ
X
jj
fen to ’lqinsimon soch
Figen
Jj
4. fen
o ’rtacha og'
Pgen
Oo
fen
katta
Figen
OO
155
v) fen
jingalak soch
Pgen
Jj
X
tekis sochis
jj
fen to’lqinsimon soch tekis soch
Figen
Jj
jj
7. fen labi nisbatan do’rdaygan
Pgen
Dd
X
fen labi nisbatan do’rdaygan
Figen
Dd
labi do’rdaymagan
bb
labi do’rdaymagan
bb
8
. fen labi do’rdaygan
Pgen
DD
labi do’rdaymagan
X
dd
fen labi nisbatan do’rdaygan
F i gen
Dd
Diduragay nikoh. To’liq irsiylanish.
9. fen normal kiprikli qalin labli
uzun kiprikli yupqa labli
Pgen
kkLL
x
K.K.11
fen uzun kiprikli,
qalin labli
p!gen KkLl
10
. fen polidaktiliya jingalak soch normal barmoqli to ’lqin.soch
Pgen
PpJJ
x
ppJj
fen polidaktiliya jingalak soch normal barmoqli to ’lqin.soch
F,gen
PpJJ
ppJj
11
. fen qora ko’z. sepk. polid.
ko’k ko’z. sepkilsiz. nor.
Potiduragay nikoh
Pgen
QqSsPp
gametalar
x
qqsspp
qk sepk. poli
QSP
F, QqSsPp
qk s-siz poli
QsP
Ft QqssPp
qk sepk n.b
QSp
F, OqSspp
qk s siz n.b
Qsp
F, Qqsspp
156
k.k. sepk poli
qSP
F, qqSsPp
k.k s siz poli
qsP
F, qqssPp
k.k sepk n.b
qSp
F, qqSspp
k.k s-siz n.b
qsp
F, qqsspp
Diduragay nikoh. Oraliq irsiylanish
12
. fen o ’rtacha, qo’y ko’z
kichik, havorang
Pgen
AaBb
x
aabb
fen
o ’rtacha
o’rtacha
kichik
kichik
qo’y ko’z
havorang
qo’y ko’z
havorang
Figen
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
13. fen
oo’ ko u
oo’ ko u
Pgen
AaKk
x
AaKk
\
AK
Ak
aK
ak
AK
Ak
birinchi
farzand og’zi
katta
ko’z
oralig’i yaqin
AAkk
aK
og’zi o’rtacha ko’z
oralig’i uzoq
AaKK
og’zi kichik
ko’z oralig’i
uzoq
aaKK
ak
og’zi kichik
ko’z oralig’i
yaqin
aakk
14. fen ko’zi kichik
ko’zi katta
Iabi yupqa
labi do’rdaygan
Pgen
kk dd
x
KK DD
fen ko’zi o ’rtacha labi o ’rtacha
F ^ en
KkDd
157
15. fen to ’lqinsimon soch
to’Iqinsimon soch
qorako’z
havorangko’z
Pgen
TtQq
x
Ttqq
â
\
TQ
Tq
tQ
tq
Tq
TTQq
Birinchi
farzand
jingalak
sochl i
havorang
ko’zli
TTqq
tq
tekis soch
qora ko’z
ttQq
mumkin
Odamlarda belgilarning jins bilan birikkan
holda irsiylanishi
16. a) fen sog’
gemofiliya
Pgen XHXH x XhY
fen sog’ (tashuvchi)
sog’
F,gen
XHXh
XHY
fen sog’ (tashuvchi)
sog’
Pgen
XHXh
x
XHY
fen
sog’
sog’ (tashuvchi)
sog’ gemofiliya
25% nevaralar
Figen XHXH
XHXh
XHY
XhY gemofiliya bilan kasal
17. fen
polid
gipertrixoz
Pgen
XXPp
x
XYgpp
fen
polid
normal
giper.polid gipertrixoz
Figen
XXPp
XXpp
XY8Pp
XY8pp
ehtim oli yo'
18. fen
sog’lom
gemofiliya
Pgen
XHX h
x XhY
fen
sog’lom
tashuvchi gemofiliya gemofiliya
Figen
XHY
XHXh
XhY
XhXh mumkin
19. fen
tashuvchi
daltonik
Pgen
XDXd
x
XdY
fen
tashuvchi
daltonik
sog’
daltonik
Figen
XDXd
XdXd
XdY
XdY
158
20
. fen
tashuvchi
sog’lom
Pgen
VH v h
A D A d
x XhdY
fen
sog’lom
sog’lom
tashuvchi
gemofiliya
sog’lom
sog’lom
soe’lom
vH V
V” V
*1
A
d
t
A
d
A £)
daltonik
F, gen
vH vH
A
d
A
d
XhdY
21
.fen
tashuvchi
gemofiliya
daltonik
sog’lom
Pgen
XHd Xhd x XhDY
fen sog’lom gemofiliya sog’lom gemofiliya
tashuvchi sog’lom
daltonik
sog’lom
Fi gen XHd XhD
XhDXhD
XHdY
XhDY
Komplementär irsiylanish
22
.
1
). fen normal eshitadi
kar
Pgen
AABB
x aabb
fen
normal eshitadi
Figen
AaBb
2
). fen normal eshitadi
kar
Pgen
AaBb
x aabb
fen
normal eshitadi
kar
kar
kar
Figen
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
3). fen kar
kar
Pgen Aabb x aaBb
fen
normal eshitadi
kar
kar
kar
F]gen
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
4). fen
normal eshitadi
normal eshitadi
Pgen
AaBb
x
AaBb
O
f
/
/
*o
'
AB
Ab
aB
ab
normal
normal
normal
normal
AB
eshitadi
eshitadi
eshitadi
eshitadi
AABB
AABb
AaBB
AaBb
normal eshitadi
kar
normal
kar
Ab
AABb
AAbb
eshitadi
AaBb
Aabb
normal eshitadi
normal
kar
kar
aß
AaBB
eshitadi
AaBb
aaBB
aaBb
ab
normal eshitadi
kar
kar
kar
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
159
5). Aabb
X
AaBb
9
в
AB
Ab
aB
ab
Ab
normal eshitadi
AABb
kar
AAbb
normal
eshitadi
AaBb
kar
Aabb
ab
normal eshitadi
kar
kar
kar
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
23. fen
normal eshitadi
kar
Pgen
AABb
x aabb
fen
normal eshitadi
kar
Fi gen
AaBb
Aabb
24. fen
kar
kar
Pgen
Aabb
x
aaBb
fen
normal eshitadi
kar
Fi gen
AaBb
Aabb
25. fen
kar
kar
Pgen
AAbb
x
aaBB
fen
normal eshitadi
Fi gen
AaBb
Polimer irsiylanish
26. fen
mulat
mulat
Pgen
A,aiA
2
a
2
x
AiaiA
2
a
2
\
9
Ai A
2
Aia
2
a, A
2
ai
a2
A[A
2
qora rang
AiA]A
2
A
2
qoramtir
AiA]A
2
a
2
qoramtir
AiaiA
2
A
2
oraliq
Aiai A
2
a
2
Aja
2
qoramtir
Ai A) A
2
a
2
oraliq
A)Aia
2
a
2
oraliq
AiaiA
2
a
2
oqish
Aiaia
2
a
2
ai A
2
qoramtir
AiaiA
2
A
2
oraliq
AiaiA
2
a
2
oraliq
ä| ai A
2
A
2
oqish
ai Ei A
2
a
2
aia
2
oraliq
A i a¡ A
2
a
2
oqish
Aia, a
2
a
2
oqish
ai ai A
2
a
2
oq rang
160
IX
BOB
Kodominantlik
1. fen
I
IV
Pgen
OO
AB
II
HI
AO
BO mumkin emas
2. fen
I
II
II
IV
P gen
OO
AO
AA - AB
I
II
F,
OO
AA
3 .P АО
X
BO
I
II
III
F, OO AO
BO
4. P AA - BB
AB - OO
IV
Birinchi
II III
Ikkinchi
F|
AB
oilani talabi haqli
AO BO
oilani talabi noto’g’ri
5. P I
I
I
И
I
III
0 0 X OO
yoki OO x AO yoki OO x BO
I
I
I
F, OO
6 .0 0
- mumkin emas
7.Geterozigota holatda ota onaning qon gruppasi II va III bo’lsa
quyidagi natijaolinadi:
II
III
P AO - BO
1
II
III
IV
F, OO AO
BO AB
8
. Yo’q mumkin emas
l§.Xrom osom alar aberratsiyasi bilan
bog’liq bo’lgan mutatsiyalar
1. 45 ta xromosomaga ega ona, xola, buvi norma] tug’ilgan bo’lsa,
yetishmovchi 1 ta xromosomaning o ’mini 15- xromosomaning uzun
yelkasi
qoplaydi.
46
ta
xromosomali
bolada
mazkur
bitta
xromosomaning uzun yelkasi Daun sindromiga sabab bo’ladi.
2. 2 xil zigota hosil bo’ladi. Birida 45 ta xromosoma bo’lib, bu zigota
nobud bo’ladi. Ikkinchisida 47 ta xromosoma bo’lib, zigotadan Daun
kasalligi bor bolarivojlanadi.
3. Xromosomalaming ikki yelkasining uchi uzilgandan keyin, uzilgan
joylaridan ulanib, doira shaklini hosil qiladi, bu hodisa deletsiya
deyiladi.
161
Genom mutatsiyalar. Poliploidiya
1.
AAa
Aaa
gametalar 1. AA; 2 .a ;
1. Aa; 2. a;
3. A; 4. Aa.
3. A; 4. aa.
2.
4 2 ta b o ’ladi.
3.
s
9
1 AA
4Aa
laa
aa
qizil
1A Aaa
qizil
4Aaaa
oq
laaaa
p fert qizil
sariq
5.
gen
Aaaa
x
aaaa
gameta Aa aa
aa
fen
qizil
sariq
Fi gen Aaaa
aaaa
6.27, 36, 45 va 54gateng.
7.
1HLHL
4HLhI
lhlhl
1HLHL
kalta
kalta
kalta
1HLHLHLHL
4HLHLHLhl
IHLHLhlhl
4HLhl
kalta
kalta
kalta
4HLHLHLhl
16HLHLhlhl
lHLhlhlhl
lhlhl
kalta
kalta
uzun
IHLHLhlhl
4HLhlhlhl
lhlhlhlhl
a) ota-ona: 1 HLHL; 4HLhl; lhlhl nisbatda 3 xil gameta hosil qiladi;
b) duragaylar 4 xil genotipga ega bo’ladi;
v) ulardan
8
tasi kalta poyali bo’lib, kelgusida ajralmaydi.
2§.Aneuploidiya
1.41 ta xromosoma bo’ladi,
2
.
2
xil gameta xosil qiladi, birida
21
ta, ikkinchisida
20
ta xromosoma bo’ladi.
3. 40 ta xromosoma bo’ladi.
162
4. Bi r xi l g a m e l a h o s i l qi l adi ; 2 2 ta x r o m o s o m a b o ’ ladi.
5. 4 2 ta x r o m o s o m a b o ’ ladi.
3§.M odifikatsion o ’zgaruvchanlikni m atem atik statistik iisulda
o’rganish metodikasi
Do'stlaringiz bilan baham: |