O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi a. T. G’ofurov, S. S. Fayzullayev u. E. Raxmatov g enetika dan m a sa la va

Mustaqil ravishda masala tuzish
1. Afrika.....o ’rtasida........ kasalligi 0,02% ni tashkil etadi, deylik.
U holda 
aholisi 8 mln bo’lgan 
mamlakatda kasallikning uchrash 
darajasi qanday bo’ladi?
2. G ’o ’zaning simpodiysi bor navida mutatsion o ’zaruvchanlik
tufayli simpodiysi yo’q forma hosil bo’ladi v a ........% ni tashkil etadi.
Agar g ’o ’za .... chetdan, ....... o’z-o’zidan changlanadigan bo’lsa, F4
dominant va 
retsessiv allelning populyatsiyada uchrash darajasi 
qanday bo’ladi?
79

---

VIII BOB. ODAM GENETIKASI. 
SIMVOLLAR
Odam 
genetikasi 
antropogenetika 
genetika 
fanining 
bir 
shaxobchasi bo’Iib, u odamdagi irsiyat v a o ’zgaruvchanlikni o ’rganadi. 
Odam genetikasida quyidagi simvollardan foydalaniladi.
О 
□
□ — О
0
=
0
Ayol;
Erkak;
Nikoh;
Norasmiy nikoh; 
Qarindosh-urug’ 
orasidagi nikoh;
- Bolalar va ulaming 
tug’ilishidagi ketma-ketlik;
- Наг xil tuxumdan 
' t l r'V0J*an®an e^ za*c*ar>
□
□
Bir tuxumdan rivojlangan 
egizaklar;
c l
Л
T
d b
0
j
- Bir yoshgacha nobud 
bo’lgan;
^
-O’lik tug'ilgan;
-Tibbiy abort;
- Bola tashlash; 
farzandsiz nikoh;
- Tekshirilayotgan belgini 
tashuvchi
(geterozigota);
- Majruh bola;
- Tekshirilayotgan 
belgiga ega proband;
Genetik tadqiqotlar natijasida faqat o’simlik va hayvonlardagina 
emas, odamlarda ham qaysi belgilar dominant, qaysi belgilar retsessiv 
holda irsiylanishi aniqlangan.(14-jadval)
14 jadval
O dam lardagi dom inant va retsessiv belgilar.______
B E L G I L A R
№
Dominant
Retsessiv
1
Ko’z rangining qora bo’lishi
Ko’z rangining havo rang 
bo’lishi
2
Mongoloid ko’z
Yevropoid ko’z
3
Kipriklaming uzun bo’lishi
Kipriklaming normal bo’lishi
4
Qoshning enli bo’lishi
Qoshning ensiz bo’lishi
80

---