Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universiteti

Millatparvarlik
va ma‘suliyat tuygʻusi kuchli boʻlgan insongina 
millatning ravnaqi va istiqboli yoʻlida olib borayotgan maqsadlariga erishadi. 
Xalq hayoti turli inqirozlarga, tanazzullarga uchramasligi uchun yoshlarda 
millatparvarlik va ma‘suliyat tuygʻusini yanada kamol toptirishga e‘tiborni 
qaratish maqsadga muvofiqdir. 
Siyosiy va iqtisodiy mustaqillikka erishgandan soʻng, mamlakat 
mustaqilligini himoya qilishda ham milliy birlikning barqarorligi muhim 
ahamiyatga egadir. Milliy davlat, til, madaniyat, axloq, qadriyatlar, anʻanalar 
rivojlanishi, yuksalishi uchun milliy birlik va birdamlikning barqarorligi 
zarur. Milliy birlik tuygʻusi oldin inson qalbida e‘tiqod, axloq, mafkura 
sifatida shakllanadi va shundan keyingina katta tarixiy, ijtimoiy-siyosiy kuch 
sifatida ahamiyatga ega boʻladi. shuning uchun ham milliy ong zaminida 
shakllangan milliy birlik-milliy mafkura, milliy vijdon, milliy axloq hamdir. 
Millatga xos ma‘naviyatning barcha jabhalarini milliy ong oʻz ichiga qamrab 
oladi. U oʻz mohiyati jihatidan milliy birlik va birdamlik tuygʻusiga nisbatan 
kengroq va chuqurroqdir. Millatning tarixiy taraqqiyoti jarayonida milliy ong 
ham oʻzgarib, rivojlanib boradi. ayniiqsa, tarixning burilish davrlarida milliy 
ongda ham qonuniy tarzda tub oʻzgarishlar yuz beradi. Masalan, milliy 
mustaqillikning mohiyati va ahamiyatini anglab etgan shaxsda milliy ongning 
oʻsish suratlari yanada tezlashadi
. 
Milliy qadriyatlarni tiklash, oʻrganish, 
hayotga keng joriy qilish milliy ong shakllanishi va rivojlanishiga oʻz 
ta‘sirini oʻtkazadi. 
Insonparvarlik.
Bu tamoyil– insonning yuksak ijtimoiy vazifasini 
belgilaydigan va barqaror etadigan gʻoyalar, qarashlar va e‘tiqodlar majmui, 
shaxs erki, qadr-qimmati, uning baxtli boʻlish huquqini talab etish 
imkonining 
mavjudligiga 
engilmas 
ishonchdir. 
Insonparvarlik 
– 
odamiylikdir. Insonparvarlik axloqiy prinsip sifatida kishilarning xulqini bir-
biriga hurmat va gʻamxoʻrlik, insonning kuch-qudratiga ishonch ruhida 
tartibga solib boradigan hatti – harakatlarni bildiradi. Uning tub mohiyati 
inson zotini hurmat qilish, qadr-qimmatini bilish hamda baxt-iqboli yoʻlida 
doimo fidokorlik bilan kurashish va gʻamxoʻrlik koʻrsatishdan iboratdir. 
Insonparvarlik – insonning yuksak ijtimoiy vazifasini belgilaydigan va 
barqaror etadigan gʻoyalar, qarashlar va e‘tiqodlar majmui, shaxs erki, qadr-
qimmati, uning baxtli boʻlish huquqini talab etish imkonining mavjudligiga 
engilmas ishonch.
Umuminsoniy axloq prinsiplariga kiruvchi insonparvarlik davlat 
xizmatchilarining amalda qoʻllash faoliyatida oʻziga hos tarzda namoyon 
boʻladi. Biz qurayotgan erkin fuqarolik jamiyati nafaqat insonga mehr-
muhabbat va izzat-hurmat koʻrsatishni asosiy tamoyil qilib olgan, balki 
Shaxsning har tomonlama kamol topishi uchun zarur boʻlgan haqiqiy insoniy 
shart-sharoitlarini yaratishni ham oʻz oldiga oliy maqsad qilib qoʻygan. 

---

460 
Barcha fanlarning oʻz kategoriyalar tizimi boʻlganligi kabi, etika 
fanining ham oʻz kategoriyalari mavjud. ―Kategoriya‖ soʻzi yunoncha boʻlib, 
lugʻaviy ma‘nosi ―hukm‖, ―guvoh‖, ―ifodalash‖, ―ta‘rif berish‖ , ―fikr aytish‖ 
degan ma‘nolarni anglatadi. Har bir kategoriya‘ning oʻziga xos jihatlari va 
bajaradigan maxsus vazifalari mavjud.
Etikaning eng asosiy kategoriyasi