O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta ’ lim vazirligi toshkent moliya instituti moliya-iqtisod fakulteti

 
 

---

22
II BOB. BUDJET TASHKILOTLARI MOLIYASINI TASHKIL ETISH VA 
BOSHQARISH AMALIYOTI TAHLILI 
 
2.1. Budjet tashkilotlari xarajatlarini rejalashtirish va moliyalashtirishning 
amaldagi tartibi 
 
Budjet tashkilotlari xarajatlarini rejalashtirish va moliyalashtirishning 
amaldagi tartibini ushbu paragrafda davlat oliy ta’lim muassasasi
misolida ko’rib 
chiqishga harakat qilamiz. 
 
Davlat oliy ta’lim muassasasi budjet tashkiloti hisoblanadi, u vakolatli davlat 
idoralari tomonidan “Ta’lim to’g’risida”gi Qonunga muvofiq, ta’lim va ijtimoiy-
madaniy funktsiyalarni bajarish uchun tuziladi va to’liq yoki qisman davlat 
budjetidan moliyalashtiriladi. 
Kadrlar tayyorlashga bo’lgan davlat buyurtmasi - grant asosida ta’lim 
oluvchilar soni ta’lim muassasasiga budjetdan mablag’ ajratish uchun asos bo’ladi, 
shu ko’rsatkichga asosan ta’lim muassasasiga budjet mablag’i ajratiladi. 
Oliy ta’lim muassasasining budjeti - tegishli qoidalar asosida oliy ta’lim 
muassasasiga biriktirib qo’yilgan pul mablag’larining hosil bo’lish va sarflanish 
shakli. OTM ning budjeti ta’lim muassasasi uchun umumiy tarzda yoki qisman 
yuridik shaxs maqomi berilgan ayrim bo’linmalari uchun alohida moliyaviy hisob-
kitob qilish uchun tuziladi. 
Ta’lim muassasasining budjetdan oladigan mablag’lari - me’yoriy 
hujjatlarga asosan tasdiqlangan smeta asosida Respublika budjeti va mahalliy 
budjetlar tomonidan ajratiladigan, OTM larining joriy xarajatlarini qoplashga 
mo’ljallangan pul mablag’laridir. 
Oliy ta’lim muassasasining xarajatlari - ta’lim muassasasining smetada 
belgilangan xarajat guruhlari doirasida ko’zda tutilgan sarfiyotlarini qoplashga 
yo’naltiriladigan pul mablag’laridir. 
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 28 maydagi PQ-1345-
sonli “2010/2011 o’quv yilida O’zbekiston Respublikasining oliy ta’lim 

---

23
muassasalariga qabul to’g’risida”gi qarori va O’zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining 2010 yil 16 avgustdagi 178-sonli “Respublikaning oliy ta’lim 
muassasalarini moliyalashtirish tartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari 
to’g’risida”gi qaroriga muvofiq O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi hamda 
Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi birgalikda “Bir talabani o’qitish xarajatlaridan 
kelib chiqib budjet mablag’lari hisobiga oliy ta’lim muassasalarining xarajatlarini 
normativ rejalashtirish va moliyalashtirish tartibi to’g’risidagi nizom”
14
ni 
tasdiqladilar. Bu nizomga keyingi yillarda bir qator o’zgartirishlar kiritildi. 
Xususan, O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Oliy va o’rta maxsus ta’lim 
vazirligining 2014 yil 11 fevraldagi 7, 5-QQ-sonli qarori
15
bilan kiritilgan 
o’zgarishlar bilan ushbu Nizom oliy ta’lim muassasalari budjetlarini hisoblash 
uchun xarajatlarning bazaviy normativlari va ularga tuzatish koeffitsientlarini 
qo’llash yo’li bilan budjet mablag’lari hisobidan oliy ta’lim muassasalari 
xarajatlarini rejalashtirish va moliyalashtirish tartibini belgilab beradi.