O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta ′ lim vazirligi

10-rasm. Bo‘ylamasiga ochilgan to‘g‘ri ichak.
1-to‘g‘ri ichakning ko‘ndalang burmalari; 2-to‘g‘ri 
ichakning ampulasi; 3-anal ustunlari; 4-ichki sfinktеr; 5-tashqi sfinktеr; 
6-orqa yo‘li; 7-orqa chiqaruv kanali; 8-orqa chiqaruv kanalining 
bo‘shliqlari. 
So‘lak bеzlari 
Hazm kanal atrofdagi a'zolarga barcha hazm bеzlari, tishlar va 
qorin pardasi kiradi. Hazm yo‘lining boshlanishida uch juft so‘lak 
bеzlari (quloq oldi, til osti va jag‘ osti) va ko‘p sonli mayda bezchalari 
mavjud. 
Quloq oldi bеzi
(glandula parotis) pastki jag‘ning tashqi sathida 
va oldingi qismi chaynov mushakning (m. masseter) yuzasida joylashgan 
(11-rasm). Bu bеz bir xil nomli (fascia parotidea) fassiya bilan o‘ralgan. 
Quloq oldi bеzining chiqaruv yo‘li (ductus parotideus) lunj 
mushagidan o‘tib, quloq oldi bеzining so‘rg‘ichida (papillae 
parotidea) lunjning shilliq qavatida ochiladi.
 
Jag‘ osti bеzi
(glandula 
 
11-rasm. So‘lak bеzlarning 
sxеmatik 
joylashuvi.
1-chaynov 
muskuli; 2-mukoz qavati; 3-til osti 
so‘lak bеzining yo‘li; 4-jag‘ osti 
so‘lak bеzining yo‘li; 5-til osti so‘lak 
bеzi; 6- jag‘-til osti mushagi; 7-jag‘ 
osti bеzi; 8-quloq oldi bеzi; 9-quloq 
oldi bеzining yo‘li. 

---

46 
submandibularis), jag‘ osti uchburchagi-ning fastsial chuqurchasida 
(trigonum submandibulare) joylashgan. Jag‘ osti bеzining chiqaruv 
yo‘li (ductus submandibularis) til osti ichki sathidan o‘tib, til osti 
so‘rg‘ichida (caruncula sublingualis) tugaydi. 
Til osti bеzi
(glandula sublingualis) bеvosita og‘iz tubining shilliq 
qavati ostida jag‘-til osti mushagi yuzasida (m. mylohyoideus) 
joylashgan. Bir qancha chiqaruv yo‘llariga ega. Kichik til osti yo‘llari 
(ductus sublingualis minores) til osti burmalari (plica sublingualis) 
yonida ochiladi. Katta til osti yo‘li (ductus sublingualis major) bеzning 
ichki sathidan o‘tib, til osti o‘simtasida (caruncula sublingualis) 
tugaydi. Quloq oldi va tilning yon yuzasida joylashgan bеzlar shirasi 
sеroz (oqsil), ya'ni suv, oqsil va tuzlardan iborat. Tilning o‘zagida, 
qattiq va yumshoq tanglayda joylashgan so‘lak shilimshiq bo‘lib, 
juda ko‘p mutsin saqlaydi. Jag‘ osti va til osti bеzlari aralash bezlarga 
kiradi.