O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi markazi, buxoro viloyat o`rta maxsus ta`lim boshqarmasi buxoro davlat universiteti qoshidagi 4-son akademik litsey



Download 1,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/78
Sana19.05.2023
Hajmi1,06 Mb.
#940695
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   78
Bog'liq
Test

35,5 morganid 
ga teng 
 
Mustaqil yeching 
1. Odamlarda rezus-faktor va eritrotsitlarning shaklini ifodalovchi genlar autosomaga birikkan hoda 
irsiylanadi. Rezus manfiya va elliptotsitoz dominant genlarga bog`liq. Er –xotinladan biri har ikki belgi 
bo`yicha geterezigota bo`lib, u o`z otasidan olgan bo`lsa, uning turmush o`tog`I ayolda rezus musbat, 
eritrotsitalar normal holatdadir. Bu oilada tug`ilgan bolalarning fenotip va genotiplari qanday? 
2.Drozofilada ko'zning qizil bo'lishini ta'minlovchi gen X xromosomada joylashgan bo'lsa, ko'zni oq 
bo'lishini ta'minlovchi gen qayerda joylashgan? J:X-xromosomada 
3. Tug`ma karlik va sil kasalligi bilan kasallangan odamning genotipini aniqlang? J:aaBB yoki aaBb 
4.Polidaktiliya va katarakta bitta autosoma xromosomada joylashgan. Erkak ikki belgi bo`yicha 
kasallangan va bu belgilarni onasidan olgan. Ayol ikkila belgisi bo`yicha sog`lom. Agar krossingover 12 
%bo`lsa, ikkala belgisi bo`yicha sog`lom farzandlarni tug`ilish ehtimolini toping. 
5.Mushuklarda junning qora rangi dominant, sariq-ressesiv, olachipor-oraliq forma bo'lib, ulami genlari 
X xromosomada joylashadi. Olachipor urg'ochi mushuk sariq rangli erkak mushuk b-n chatishtirildi. 
Flda olachipor, sariq urg'ochi mushuklar va sariq, qora erkak mushuklar paydo bo'lgan. Ota-ona 
genotipini top. X(A)X(a) X X(a)y 
6.Glaukoma kasalligining bir luri autasomada joylashgan dominant gen (A) bilan, ikkinchi (uri retsessiv 
aulosoma geni (b) bilan ifodalanadi. Bu genlar biг-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Quyidagi 
chatishlirishning qaysi birida avlodda 7ta glaukoma b-n kasallangan va va sog' farzand tug'ilishi mumkin? 
AaBb x Aabb 
7.Glaukoma kasalligining bir turi autosomada joylashgan dominant gen (A) b-n, ikkinchi turi retsessiv autosoma 
geni (b) b-n ifodalanadi. Bu genlar bir-biri b-n birikmagan holda irsiylanadi.Quyidagi 
chalishlirishlarning qaysi birida avlodda 5 la glaukoma b-n kasallangan va 3 la sog" farzand tug'ilishi 
mumkin? AaBb x aaBb 
8
.
Gipertoniyada odam geni autosomaga bog`langan holda autosomaga bog`langan holda ko`zning optic 
destrupsiyasi retsessiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. 2 belgi bo`yicha geterozigota ayol 
gipertoniyaga chalingan erkakka (otasi gipertoniya bilan kasallangan, onasi sog`lom) turmushga chiqdi. 
Erkak va ayol genotipini aniqlang.


75 
9.Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo'l bilan nasldan -naslga o'tadi. Bu kasallik 
bitta turi autasomada joylashgan dominant gen bilan , ikkinchi t uri resessiv autosoma geni bilan 
ifodalanadi. Bu genlar bir-blri bilan birikmagan holda irsilanadi. Agar ota-onaning i k k a la genlar 
bo'yicha sog' va gomozigotali bo'lsa avlodda kasal bolalarning t u g` i li s hi i ehtimolini aniqlang. 50% 
10.Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo'l bilan nasldan-naslga o'tadi. Bu kasallik 
bitta turi autasomada joylashgan dominant gen b il an , ikkinchi turi resessiv autosoma geni bilan 
ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda ir s i l an a di . Agar ota-onalar ikkala patalogik 
genlar bo'yicha geterozigotali bo'lsa boiaiarning sog' bo'lib tu g'i lis hi ehtimoli nechaga teng ? 3/16 
11
.
Braxidaktiliya, ya`ni kalta barmoqlik dominant holda irsiylanadi. Agar erkak genotipi braxidaktiliya 
bo`yicha geterozigota bo`lsa, spermatogenez jarayonida bitta birlamchi jinsiy hujayradan hosil bo`lgan 
spermatozoidlarning nechtasi uning retsessiv genga ega bo`ladi? 
12.Drozofilla pashshasida qanot shakli va tana rangini ifoda etuvchi genlar bitta xromosomada 
joylashgan. Erkak va urg`ochi drozofilla pashshalariga A va B genlar faqat otasidan o`tgan. 
Digeterozigotali kulrang tanali, normal qanotli urg`ochi va erkak drozofilla pashshalar o`zaro 
chatishtirildi. Avlodda allel genlarning o`rin almashinish natijasida krossingover 17 %ni tashkil etdi. 
Avlodda necha foiz genotip bo`yicha ota-onasiga o`xshaydi? 
13.Odamda talassemiya, araxnodaktiliya, axondroplaziya kasalliklari chala dominant holda irsiylanadi. 
Gomozigotalilar embrional rivojlanish davrida halok bo'ladi. Axondrolaziya bo'yicha sog'lom, qolgan 
2ta kasalliklaming yengil formasi b-n kasallangan ayol talasemiya no'yicha sog'lom, qolgan 2ta 
kasalliklaming yengil formasi b-n kasallangan erkak b-n turmush qurgan. Tug'ilgan farzandlaming 
orasida necha foizi araxnodaktiliya va axondroplaziyaning yengil formasi b-n kasallangan, boshqa belgi 
bo'yicha sog'lom bo'ladi?
14
.
Drozofilla meva pashshasining kulrang uzun qanotli qizil ko`zli geterozigota urg`ochisi xuddi 
shunday fenotipga ega erkak pashsha bilan chatishtirildi. Hosil bo`lgan pashshalarning oq ranglilarni 
qizil ranglilarga nisbatini toping
15.Odamlarda qandli diabet va fenilketanuriya kasalliklari retsessiv autosoma tipda irsiylanadi. Qandli 
diabet bilan kasallangan erkak, shu belgilar bo`yicha sog`lom ayol bilan turmush qurdi. Ularning 
oilasida tug`ilishi mumkin farzandlardan biri qandli diabet bilan, ikkinchisi esa birinchi bo`yicha 
sog`lom, ikkinchi belgi bo`yicha fenilketanuriya bilan kasallangan. Tug`ilgan farzandlardan diabet bilan 
kasallanganlarning shu belgi bo`yicha sog`lom farzandlarga nisbatini aniqlang.
16.Katarakta va polidaktiliya autosomalarda joylashgan dominant genlarga bog`liq bo`lib, birikkan holda 
avloddan avlodga beriladi. Lekin bu kamchiliklarnng genlari ba`zan birikmagan holda, ya`ni katarakta 5 
barmoq geni, polidaktiliya esa ko`zning normal ko`rishi gen bilan birga bo`lishi mumkin. Onalari katarakta 
bilan xastalangan otalari polidaktiliyaga ega geterezigota erkak va ayoldan tug`ilgan farzandlarda bu 
belgilarning rivojlanishi to`g`risida nima deya olasiz? 
17.Talassemiya autosoma orqali chala dominant belgi sifatida nasldan-naslga o'tadi. Dominant gomozigotalilar 
nobud bo'ladi. geterazigotalilarda kasallik yengil holalda o'tadi. O'roqsimon anemiya retsessiv holda 
irsiylanadi va ularning gomozigota retsessiv holatlari yashamaydi, Geterazigotalilarda kasallik yengil 
o'tadi. Digeterozigotalilar avlodida farzandlarning necha % genatipi ota-onalarnikiga o'xshash bo'ladi? = 
25% 
18.Talassemiya autosoma orqali chala dominant belgi sifatida nasldan-naslga o'tadi. Dominant goniozigotalilar 
nobud bo'ladi. geterozigolalilarda kasallik yengil holatda o'tadi. O'roqsimon anemiya retsessiv holda 
irsiylanadi va ularning gomozigota retsessiv holallari yashamaydi. Geterazigotalilarda kasallik yengil o'tadi. 
Digeterozigotalilar avlodida farzandlarning necha % nobud bo'ladi? 43.7 


76 
19.Talassemiya autosoma orqali chala dominant belgi sifalida nasldan-naslga o'tadi. Dominant 
gomozigotalilar nobud bo'ladi. geterozigotalilarda kasallik yengil holatda o'tadi. O'roqsimon anemiya 
reisessiv holda irsiylanadi va ularning gomozigota rctsessiv holallari yashamaydi. Geterazigotalilarda 
kasallik yengil o'ladi. Digeterozigotalilar avlodida farzandlarning necha % da talasemiyaning yengil fonnasi 
namoyon bo'ladi? 50 
20.Daltonizm retsessiv gen b-n ifodalangan bo'lib. X-xromasomada joylashgan. Sochning jingalak 
bo'lishi silliq soch ustidan chala dominantlik qiladigan autasomada joylashgan gen b-n ifodalanadi. 
Geterazigotalilarda sochi to'lqinsimon shaklda bo'ladi. Digeterozigotali ayol va to'lqinsimon sochli sog'lom 
yigit oilasida tug'ilgan farzandlarning necha % to'lqinsimon sochli bo'ladi? 50 
21. Daltonizm retsessiv gen b-n ifodalangan bo'lib. X-xromasomada joylashgan. Sochning jingalak 
bo'lishi silliq soch ustidan chala dominantlik qiladigan autasomada joylashgan gen b-n ifodalanadi. 
Geterazigotalilarda sochi to'lqinsimon shaklda bo'ladi. Digeterozigotali ayol va to'lqinsimon sochli sog'lom 
yigit oilasida tug'ilgan farzandlarning necha % jingalak sochli.sog'lom va jingalaksimon sochli. daltonik 
bo'ladi? 18.75; 6.25 
22.Daltonik va shapko`rlik hosil qiluvchi genlar retsessiv bo`lib, X xromosoma orqali irsiylanadi. Onasi 
shapko`r, otasi daltonik bo`lgan normal ko`radigan ayol, ikki belgi bo`yicha sog` erkakka turmushga chiqsa, 
oilada har ikki belgi bo`yicha kasallangan bolaning tug`ilish ehtimoli qanday? 
23.Daltonik va kar yigit bu belgilar bo`yicha sog` qizga uylandi. Bu oilada kar, daltonik o`g`il va normal 
eshitadigan, daltonik qiz tug`ildi. Odatda kar va daltonik retsessiv belgilar bo`lib, daltonik gen X xromosoma 
bilan birikkan holda irsiyanadi, kar geni autosomada joylashgan. Shu oilada ikki belgi bo`yicha kasallangan 
qiz tug`ilishi mumkinmi? 
24.Otasi shapko`r(geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog` qiz otasi shapko`r va 
polidaktiliya bilan kasallangan, onasi sog` yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko`rlik bilan, uning 
ukase polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oialadan tug`iladigan farzandlarning necha % I ikkala 
kasallik bilan kasallanishi mumkin? J:25 
25.Otasi shapko`r(geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog` qiz otasi shapko`r va 
polidaktiliya bilan kasallangan, onasi sog` yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko`rlik bilan, uning 
ukase polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oialadan tug`iladigan farzandlarning necha % I polidaktiliya 
bilan kasallanishi mumkin? J:50 
26.Gipertoniya geni autosomaga bog'liq dominant holda irsiylanadi. Ko'zning optik atrofiyasi esa- 
ressesiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar ko'zi optik atrofiyali ayol gipertoniya b-n 
kasallangan erkakka(otasi gipertonik, onasi sog') turmushga chiqsa, oilada necha foiz bolalar 2ta belgi 
bo'yicha kasal bo'lib tug'ilishi mumkin?J: 25% 
27.Gipertoniya geni autosomaga bog'liq dominant holda irsiylanadi. Ko'zning optik atrofiyasi esa- 
ressesiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar ko'zi optik atrofiyali ayol gipertoniya b-n 
kasallangan erkakka(otasi gipertonik, onasi sog') turmushga chiqsa, oilada tug'iladigan farzandlaming 
necha foizi 2ta belgi bo'yicha sog'lom bo'ladi? 25% 
28.Gipertoniya geni autosomaga bog'liq dominant holda irsiylanadi. Ko'zning optik atrofiyasi esa- 
ressesiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar ko'zi optik atrofiyali ayol gipertoniya bilan 
kasallangan erkakka(otasi gipertonik, onasi sog') turmushga chiqsa, farzandlaming necha foizi 
gipertoniya kasalligi bilan tug'ilishi mumkin? 50% 
29.Odamlarda kar-soqovlikning ikki turi bo`lib, ular o`zaro birikmagan autosoma holda retsessiv holda 
irsiylanadi. Otasi kar-soqovlik bilan kasallangan sog`lom qiz, onasi birinchi belgi bo`yicha, otasi 
ikkinchi belgisiga ko`ra geterozigotali kasallangan, sog`lom yigit bilan turmush qursa, ulardan 
tug`iladigan farzandlarning ikki belgisi bo`yicha kasal bo`lishi ehtimolini aniqlang? J:


77 
30.Albinos(a), daltonik(b) va gipertrixoz(d) erkak albinism va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Ota-onalar va 
o'g'ilning genotipini aniqlang. 
31.Albinos(a), daltonik(d) va gipertrixoz(d) erkak albinism va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Oilada 
tug'ilgan qizlaming necha foizida daltonizm namoyon bo'ladi? 50% 
32.Albinos(a), daltonik(d) va gipertrixoz(d) erkak albinism va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Oilada 
tug'ilgan qizlarda fenotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi? 1:1:1:1
33.Albinos(a), daltonik(d) va gipertrixoz(d) erkak albinism va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Oilada 
farzandlarda genotip(l) va fenotip(2) bo'yicha qanday ajrahsh kuzatiladi? 1- 1:1:1:1:1:1:1:1; 2-
1:1:1:1:1:1:1:1 
34.Onasi sog'lom, otasi gemofilik bo'lgan oilada gemofiliya bilan kasallangan o'g'il tug'ilgan. Ushbu 
kasallik o'g'ilga otadan o'tgan deb aytish mumkinmi va uning sababi? J:yo'q, chunki gemofiliya geni X- 
xromosomada joylashgan va u o'g'ilga faqat onadan o'tadi 
35.Katarakta va polidaktiliya autosomalarda joylashgan dominant genlarga bog`liq bo`lib, birikkan holda 
avloddan avlodga beriladi. Lekin bu kamchiliklarning genlari ba`zan birikmagan holda, ya`ni katarakta 5 
barmoq geni, polidaktiliya esa ko`zning normal ko`rishi gen bilan birga bo`lishi mumkin. Erkak normal, ayol 
esa ikki belgi bo`yicha geterezigota bo`lsa,(uning onasi polidaktiliya va katarktli, otasi normal bo`lgan) 
farzandlarda bu belgilarning rivojlanishi qanday bo`ladi? 
36.Onasi sog'lom, otasi gemofilik bo'lgan oilada gemofiliya b-n kasallangan o'g'il tug'ilgan. Ushbu 
kasallik o'g'ilga otadan o'tgan deb aytish mumkinmi va uning sababi? yo'q, chunki gemofiliya geni X- 
xromosomada joylashgan va u o'g'ilga faqat onadan o'tadi 
37. Pomidor o`simligida shoxlarning uzunligi bilan mevasining shaklini ifodalovchi genlar to`liq birikkan 
bo`lib, bir xromosomada joylashgan. Seleksioner uzun poyali H va yumaloq mevali P gomozigota pomidor 
bilan kalta poyli h va noksimon mevali p pomidorni chatishtirib, F
1
da 110 ta, F

da 1200 ta o`simlik 
yetishtirgan. F

da uzun poyali va yumaloq mevali qancha? F
1
da necha xil gameta hosil bo`ladi? 
38. Pomidor o`simligida shoxlarning uzunligi bilan mevasining shaklini ifodalovchi genlar to`liq birikkan 
bo`lib, bir xromosomada joylashgan. Seleksioner uzun poyali H va yumaloq mevali P gomozigota pomidor 
bilan kalta poyli h va noksimon mevali p pomidorni chatishtirib, F
1
da 110 ta, F

da 1200 ta o`simlik 
yetishtirgan. F

da nechta o`simlik kalta poyali, noksimon mevali bo`ladi? 
39. Ikki drozofila pashshasining tahliliy chatishtirilishi natijasida quyidagi natija olingan: Fenotip bo`yicha
ota-onaga o`xshash bo`lgan farzandlar -965 va 944, fenotip bo`yicha farq qiladiganlari-206 va 185 ta. 
Ajralish foizini va genlar orasidai masofani aniqlang? 
40. Makkajo`xorida urug`ining qo`ng`ir rangi va silliq shaklda bo`lishi dominant bo`lib, birikkan holda bir 
xromosomada joylashgan. Urug`ining oq rangda bo`lishi va burishgan shakli retsessiv bo`lib, boshqa 
gomologik xromosomada joylashgan. Tahliliy chatishtirish natijasida 4000 ta ota-onaga o`xshash; 152 ta oq, 
silliq shaklidagi va 149 ta qo`ng`ir va burishgan shaklidagi urug` olingan. Yuqoridagilardan qaysi urug`lar 
krossingover natijasida olingan? 
41. Pomidorda poyaning uzun bo`lishi past bo`lishi ustidan, meaning yumaloq bo`lishi esa noksimon bo`lishi 
ustidan dominantlik qiladi. Poyaning uzunligini va mevasining shaklini belgilaydigan genlar bir 
xromosomada joylashgan bo`lib, ajralish foizi 20 %. Har ikki belgisi bo`yicha geterezigotali o`simlik bilan 


78 
past bo`yli va noksimon mevali o`simlik chatishtirilgan. Farzandlarning necha foizi ota-onaga o`xshash, 
necha foizi fenotip bo`yicha ota-onadan farq qiladi(%)? 
42. Odamlarda katarakta va polidaktiliya autosomaga joylashgan dominant gen tomonidan yuzaga 
chiqariladi. Bu genlar o`zaro to`liq bog`langan (krossingoer kuzatilmaydi). Ikkala belgi bo`yicha 
geterezigotali ayol va erkak nikohidan fenotip va genotip jihaidan qanday avlod kuyish mumkin? 
43. Odamda rezus omil geni eritrotsitlarning shaklini belgilaydigan gen birikkan holda irsiylanadi. Ularning 
orasidagi masofa 3 margonidaga teng. Rezus musbat va elliptotsitoz (eritrotsitlarning ellips shaklida bo`lishi) 
ga nisbatan geterezigotali bo`lgan erkak rezus-manfiy va normal eritrotsitli ayolga uylangan. Farzandlarning 
genotipini va fenotipini aniqlang? 
44.Podorogola bo`g`im kasalligi bo`lib, kasallik siydik kislotasining almashinuvi buziladi. Kasallik 
erkak va ayollarda bir xil irsiylanadi. Kasal ota-onadan tug`ilishi mumkin bo`lgan kassal farzandlarning 
tug`ilish ehtimoli 75-100 % Otasi gomozigota, kasal onasi sog`lom bolgan qiz, sog`lom yigitga 
turmushga chiqsa irsiyanishi qanday genga bog`liq? J:Autosomaga birikkan dominant gen. 
45.Odamda kar- soqovlik kasalligining ikki xil luri uchraydi va ular resessiv aulosomaga birikgan gcnlar 
bilan jfodalanadi. Agar ola-onalar kar-soqovlik kasalligining bir luri bilan kasallangan . boshqa luri 
bo'yicha sog' va geterazigolali bo'lsa, kar-saqov bolaning tug"ilish ehiimolini aniqlang? 100 % 
46. Odamda kar- soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular resessiv autosomaga birikkan 
genlar bilan ifodalanadi bu holda quyidagi genotipga AaBb x AaBb ega bo'lgan ota-onalarni avlodida fenolip 
bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi? 9 sog'; 7 kar-soqov 
47.Odam gemofiliya kasalligining keltirib chiqaruvchi gen X xromosomada joylashgan. Otaning 
sog`lom onasi gemofiliya bilan kasallangan, onasi genotip jihatdan sog`lom qizga uylandi. Ularning 
nikohidan gemofiliya bilan kasallangan o`g`il va qiz tug`ildi. Nikohlangan qiz va yigit genotipini 
aniqlang
48.Odamda talassemiya, araxnodaktiliya, axondroplaziya kasalliklari chala dominant holda irsiylanadi. 
Gomozigotalilar embrional rivojlanish davrida halok bo'ladi. Axondroplaziya bo'yicha sog'lom, qolgan 
2ta kasalliklaming yengil formasi b-n kasallangan ayol talasemiya no'yicha sog'lom, qolgan 2ta 
kasalliklaming yengil formasi b-n kasallangan erkak b-n turmush qurgan. Tug'ilgan farzandlar orasida 
tallasimeya bilan kasallangan bolalarni hisobga olmaganda gomozigotali bolalarni geterozigotali 
bolalarga nisbatini aniqlang? 
49.Makkajo`xori donli rangi endospermasi tekis bo`lishi ta`minlovchi genlar dominant birikkan holda 
irsiylanadi. Gomozigota doni rangli, endospermasi tekis formasi bilan chatishtirilgandan so`ng olingan 
farzandlar retsessiv belgili forma bilan qayta chatishtirilganda naslda jami 7250 ta o`simlikdan 3478 tasi 
doni rangli, endospermasi tekis va 3482 tasi doni rangsiz, endospermasi burishgan o`simliklar olingan 
bo`lsa, krossingover % ini aniqlang J:4 
50.Makkajo`xori donli rangi endospermasi tekis bo`lishi ta`minlovchi genlar dominant birikkan holda 
irsiylanadi. Gomozigota doni rangli, endospermasi tekis formasi bilan chatishtirilgandan so`ng olingan 
farzandlar retsessiv belgili forma bilan qayta chatishtirilganda naslda jami 7250 ta o`simlikdan 3478 tasi 
doni rangli, endospermasi tekis va 3482 tasi doni rangsiz, endospermasi burishgan o`simliklar olingan 
bo`lsa, krossingover formalarining genotipini aniqlang. J:Aa;aa;Bb;bb 
51.Makkajo`xori donli rangi endospermasi tekis bo`lishi ta`minlovchi genlar dominant birikkan holda 
irsiylanadi. Gomozigota doni rangli, endospermasi tekis formasi bilan doni rangsiz, endospermasi 
burishgan formasi chatishgandan so`ng olingan formalar retsessiv belgili forma bilan qayta
chatishtirilganda naslda jami 7250 ta o`simlik olindi. O`simliklar orasida krossingover formalarning 
genotipini aniqlang.(krossingover 4%) J:Doni rangli, endospermasi burishgan; doni rangsiz, 
endospermasi tekis formalari 


79 
52.No`xatda chanchi iplarining uzun bo`lishi kalta bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Qizil gulli, 
chanchi iplari uzun va bo`g`imli dukkakli o`simlik bilan chatishtirildi. F

da fenotipik sinflarga ajralmagan 
120 ta o`simlik olindi. Ularni o`zaro chatishtirish natijasida F

da 15360 ta o`simlik olingan, ulardan 960 tasi 
fenotip jihatdan dastlabki ota-ona va F

duragaylardan farq qilgan. F
2
da olingan o`simliklar o`rtasida F

duragaylariga genotip jihatdan o`xshashlarini toping? 
53. No`xatda chanchi iplarining uzun bo`lishi kalta bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Qizil gulli, 
chanchi iplari uzun va bo`g`imli dukkakli o`simlik bilan chatishtirildi. F

da fenotipik sinflarga ajralmagan 
120 ta o`simlik olindi. Ularni o`zaro chatishtirish natijasida F

da 15360 ta o`simlik olingan, ulardan 960 tasi 
fenotip jihatdan dastlabki ota-ona va F

duragaylardan farq qilgan. F
2
da olingan o`simliklar o`rtasida F

duragaylariga fenotip jihatdan o`xshashlarini toping?
54. No`xatda chanchi iplarining uzun bo`lishi kalta bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Qizil gulli, 
chanchi iplari uzun va bo`g`imli dukkakli o`simlik bilan chatishtirildi. F

da fenotipik sinflarga ajralmagan 
120 ta o`simlik olindi. Ularni o`zaro chatishtirish natijasida F

da 15360 ta o`simlik olingan, ulardan 960 tasi 
fenotip jihatdan dastlabki ota-ona va F

duragaylardan farq qilgan. F
2
da olingan o`simliklar o`rtasida
dastlabki ota-onaga fenotip jihatdan o`xshashlarni toping? 
55. No`xatda chanchi iplarining uzun bo`lishi kalta bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Qizil gulli, 
chanchi iplari uzun va bo`g`imli dukkakli o`simlik bilan chatishtirildi. F

da fenotipik sinflarga ajralmagan 
120 ta o`simlik olindi. Ularni o`zaro chatishtirish natijasida F

da 15360 ta o`simlik olingan, ulardan 960 tasi 
fenotip jihatdan dastlabki ota-ona va F

duragaylardan farq qilgan. F
2
da olingan o`simliklar o`
 
rtasida qizil 
gulli, changchilari iplari uzun va oddiy dukkakli o`simliklar sonini toping? 
56.Pomidor o`simligida shoxlarning uzunligi bilan mevasining shaklini ifodalovchi genlar to`liq 
birikkan holda irsiylanadi. Seleksioner uzun poyali (H) va yumaloq mevali(D) gomozigota pomidor 
bilan kalta poyali (h) va noksimon mevali(d) pomidorni chatishtirib, F
1
da 110 ta, F

da 1200 ta 
o`simlik yetishtirgan.a) F
2
da necha xil genotipik guruh hosil bo`ladi? 
b) F
2
da nechta o`simlik kalta poyali, noksimon mevali bo`ladi?J:a-3;b-300 
57. No`xatda chanchi iplarining uzun bo`lishi kalta bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Qizil gulli, 
chanchi iplari uzun va bo`g`imli dukkakli o`simlik bilan chatishtirildi. F

da fenotipik sinflarga ajralmagan 
120 ta o`simlik olindi. Ularni o`zaro chatishtirish natijasida F

da 15360 ta o`simlik olingan, ulardan 960 tasi 
fenotip jihatdan dastlabki ota-ona va F

duragaylardan farq qilgan o`simliklar orasida oq gulli, changchi 
iplari kalta va bo`g`imli dukkakli o`simliklar sonini toping? 
58. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan-naslga 
o`tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9,8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo`lgan, otasi esa gemofiliya 
bilan kasallangan o`zi sog`lom ayol ikkala kasallik bilan kasallangan erkakka turmushga chiqadi. 
Bolalarning ikkala anomaliya bilan tug`ilish ehtimolini toping? 
59. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan-naslga 
o`tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9,8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo`lgan, otasi esa gemofiliya 
bilan kasallangan oilada tug`ilgan ikki o`g`ilning biri daltonik, qoni normal iviydi, ikkinchisi gemofilik, 
lekin ranglarni yaxshi ajrata oladi. Ushbu oilada oilada ikkala juft belgilari bo`yicha sog`lom o`g`il, 
qizlarning tug`ilish ehtimolini aniqlang? 
60. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan-naslga 
o`tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9,8 morganidaga teng. Onasi daltonik bo`lgan, otasi esa gemofiliya 
bilan kasallangan oilada tug`ilgan ikki o`g`ilning biri daltonik, qoni normal iviydi, ikkinchisi gemofilik, 
lekin ranglarni yaxshi ajrata oladi. Ushbu oilada farzandlarning kelirilgan anomaliyalardan bittasi bilan 
kasallangan bo`lib tug`ilish ehtimolini aniqlang? 
61.Odamda polidaktiliya va katarakta bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta`sirida 
irsiylanadi. Erkak katarakta va polidaktiliya bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri onasidan 


80 
o`tgan. Ayol ikki belgisi bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 3% bo`lsa, shu oilada 
tug`ilishi mumkin bo`lgan bolalarning necha fozi ota`onaga fenotip jihatdan o`xshash bo`ladi? J:3
 
62. Odamda polidaktiliya va katarakta bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta`sirida 
irsiylanadi. Erkak katarakta va polidaktiliya bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri onasidan 
o`tgan. Ayol ikki belgisi bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 3% bo`lsa, shu oilada 
tug`ilishi mumkin bo`lgan bolalarning necha fozi ota-onaga genotip jihatdan o`xshash bo`ladi? J:3 
63. Odamda polidaktiliya va katarakta bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta`sirida 
irsiylanadi. Erkak katarakta va polidaktiliya bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri onasidan 
o`tgan. Ayol ikki belgisi bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 3% bo`lsa, shu oilada 
tug`ilishi mumkin bo`lgan bolalarning necha fozi polidaktiliya va katarakta bo`yicha sog`lom? J:1,5 
64. Odamda polidaktiliya va katarakta bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta`sirida 
irsiylanadi. Erkak katarakta va polidaktiliya bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri onasidan 
o`tgan. Ayol ikki belgisi bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 3% bo`lsa, shu oilada 
tug`ilishi mumkin bo`lgan bolalarning necha fozi polidaktiliya bilan kasallangan bo`ladi?J:50 
65. Odamda polidaktiliya va katarakta bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta`sirida 
irsiylanadi. Erkak katarakta va polidaktiliya bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri onasidan 
o`tgan. Ayol ikki belgisi bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 3% bo`lsa, shu oilada 
tug`ilishi mumkin bo`lgan bolalarning necha fozi ota-onaga fenotip jihatdan o`xshash bo`lmaydi?J:97 
66.Odamda A va B genlari bitta autosomada joylashgan bo`lib, ular orasidagi masofa 8 morganidaga 
teng. C geni boshqa nogomologik xromosomada joylashgan. Barcha belgilari bo`yicha geterozigota 
organizm hosil qiladigan gametalar va ularning foizini aniqlang? J:ABC-23, ABc-23, abC-23, abc-23, 
AbC-2, Abc-2, Abc-2, aBc-2
 
67. Odamda A va B genlari bitta autosomada joylashgan bo`lib, ular orasidagi masofa 8 morganidaga 
teng. C geni boshqa nogomologik xromosomada joylashgan. Barcha belgilari bo`yicha geterozigota 
organizm tahliliy chatishtirildi. Avlodda noallel dominant A va C genlarning birga uchrash ehtimolini 
aniqlang? J:25
68. Odamda A va B genlari bitta autosomada joylashgan bo`lib, ular orasidagi masofa 8 morganidaga 
teng. C geni boshqa nogomologik xromosomada joylashgan. Barcha belgilari bo`yicha geterozigota 
organizm tahliliy chatishtirildi. Avlodda noallel dominant A va B genlarning birga uchrash ehtimolini 
aniqlang?J:46 
69.D vitamin bilan davolanmaydigan raxit kasalligi ayollarda erkakalarga nisbatan 2 barobar ko`p 
uchraydi. Otasi kasal, onasi gomozigota kasal bo`lsa, farzandlarning barchasi kasal tug`ildi. Sog`lom 
ota-onalardan tug`ilgan farzandlarning barchasi sog`lom bo`ladi, ushbu kasallikning irsiylanish tipi 1 xil 
bo`lgan gen? J:qonning normallashuvi 
70. D vitamin bilan davolanmaydigan raxit kasalligi ayollarda erkakalarga nisbatan 2 barobar ko`p 
uchraydi. Otasi kasal, onasi gomozigota kasal bo`lsa, farzandlarning barchasi kasal tug`ildi. Sog`lom 
ota-onalardan tug`ilgan farzandlarning barchasi sog`lom bo`ladi, ushbu kasallikning irsiylanish tipi 1 xil 
bo`lgan gen? J:X xromosomaga birikkan dominant gen.
71.Odamda katarakta va polidaktiliya genlari xromosomada bir-biriga yaqin joylashib, krossingover hosil 
qilmaydigan dominant genlarga bog`liq. Ota normal, ona ikki belgi bo`yicha geterezigota va onadagi 
kamchiliklar faqat ona avlodidan o`tgan bo`lsa, oilada mazkur belgilar bo`yicha qanday farzand kutish 
mumkin?J:fenotip bo`yicha 1:1 
72.Odamda rezus faktor va eritrotsitlarni belgilovchi genlar birikkan holda 3-Morganid uzoqlikka 
joylashgan. Musbat rezus faktor va eritrotsitlarning elliptositozi dominant genlar orqali beriladi. Agar ota-


81 
onaning biri ikki belgi bo`yicha geterezigota holatda(bu belgilardan birini otadan, ikkinchisi onadan olgan), 
ikkinchisining rezus faktori manfiy, eritrotsitlari normal bo`lsa, shu oilada tug`ilgan farzandlarning fenotipi 
qanday bo`ladi? J:48,5 % musbat rezus, normal : 48,5 % manfiy rezus, elliptositoz : 1,5 % musbat rezus, 
elliptositoz : 1,5 % manfuy rezus, normal 
73.Ko`zi oq (w), tanasi vilkasimon tuklangan(f) erkak drozofila pashshasi fenotip bo`yicha o`xshash 2ta 
digeterezigota urg`ochi pashsha forma bilan chatishtirilganda
w

f

: w
+
f : w
f

: wf = 41 % : 9 % : 9 % : 41 %
w

f

: w
+
f : w
f

: wf = 9 % : 41 % : 41 % : 9 % 
har xil natija olingan bo`lsa, krossingover % ini toping? J:18 
74.Makkajo`xorining doni rangli, endosperni tekis formasi bilan doni rangsiz, endospermi burishgan formasi 
chatishtirilganda naslda 4032 ta doni rangli, endospermi tekis, 4035 ta doni rangsiz, endospermi burishgan, 
144 ta doni rangli, endospermi burishgan. 151 ta doni rangsiz, endospermi tekis forma olingan. F

dagi 
krossingover % ini aniqlang?J:3,53 
75.Hidli no`xat gulining rangli va barg qo`ltig`ida “mo`ylovchalar” bo`lishini ta`minlovchi genlari bir 
xromosomada joylashgan bo`lib, birikkan holda nasldan-naslga o`tadi. Guli qizil, barg qo`ltig`ida 
“mo`ylovchalari” bor (RRTT) formasini guli pushti, barg qo`ltig`ida “mo`ylovchalari” yo`q (rrtt) formasi 
bilan chatishtirilib, 80 ta o`simlik olingan. Ular retsessiv belgili hidli no`xat bilan qayta chatishtirilib, F

1200 ta o`simlik olingan. a)F

necha xil gameta hosil qiladi? b)F
b
o`simliklardan nechtasining guli pushti, 
nechtasi barg qo`ltig`ida “mo`ylovchalari” bo`lmaydi? C)F

o`simliklardan nechtasining guli qizil, barg 
qo`ltig`ida “mo`ylovchalari” bo`ladi? d)F

necha xil genotipga ega? J: a-2 b-6000 c-600 d-2
76.Makkajo`xori maysalarining sariq rangda, yaltiroq bo`lish genlari yashil va xira bo`lishiga nisbatan 
retsessiv belgi hisoblanadi. Qayd qilingan belgilari bo`yicha digeterozigota makkajo`xori maysasi sariq, 
yaltiroq formasi bilan qayta chatishtirilganda, Fb
da olingan 726 ta o`simlikdan 310 tasi dominant, 287 tasi 
retsessiv belgiga ega bo`lib, qolgan 129 tasi krossingover formalar ekanligi aniqlangan. Krossingover % ini 
aniqlang?J:17,77 
77.Drozofilaning ikkinchi juft xromosomasida qanoti va oyoqlarining uzunligiga ta`sir etuvchi dp va d 
genlar joylashgan. Qanoti (dp
+
) va oyog`I (d+) normal uzunlikda ta`minlovchi genlar, qanoti (dp) va 
oyog`i(d) kalta bo`lishini ta`minlovchi genlar ustidan dominantlik qiladi. Tajribada qanoti kalta, oyog`I 
normal drozofila qanoti normal, oyog`I kalta drozofila bilan chatishtirilgan. Hosil bo`lgan F

retsessiv belgili 
pashshalar bilan qayta chatishtirilsa, F

da 840 ta pashsha olingan. Shulardan 27 tasi dominant belgiga ega 
ekanligi ma`lum bo`ldi. dp
+
va d

gen orasidagi masofa necha morganidaga teng? 
J:6,43 
78.Tovuqlarda k geni X xromosoma bilan birikkan bo`lib, X
k
X
k
va X
k
Y holatda letal xususiyatga ega
jo`jalar tuxumdalik davrida nobud bo`ladilar. Normal tovuq va xo`rozlar chatishtirilganda avlodning bir 
qismi tuxumdan ochib chiqmadi. Tuxumdan ochib chiqqan 120 ta jo`janing qancha qismi urg`ochi, qanchasi 
erkak?J:1/3 qismi urg`ochi, 2/3 qismi erkak 
79.Agar A va c genlar bir xromosomada, B va D genlar boshqa xromosomada joylashgan bo`lib, to`liq 
birikkan holda holda irsiylansa, AaccBBDd genotipli organizm hosil qiluvchi gametalarni aniqlang?J:AcBD, 
AcBd, acBD, acBd 
80 .Odamda A va B genlar bitta xromosomada joylashgan va ular orasidagi masofa 8 Morganidaga eng. C 
geni boshqa nogomologik xromosomada joylashgan. Barcha genlari bo`yicha geterezigota organizm tahliliy 
chatishitirldi. Avlodda noallel dominant A va B genlarning birga uchrash ehtimolini aniqlang? J:25 
81.Daltonizm va shapko`rlikni yuzaga chiqaruvchi retsessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo`lib, 
birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko`r, otasi daltonizm bilan kasallangan, o`zining ko`rish qobiliyati 
normal normal ayol faqat shapko`rlik bilan kasallangan erkakka turmushga chiqdi. Agar ayolning 
krossingoveri 40 % ga teng bo`lsa, oilada o`g`illarning ikki belgi bo`yicha sog`lom tug`ilish ehtimoli … 
bo`ladi J:10% 


82 
82
.
Odamda gipertoniya geni autosomaga bog`liq holda ko`zning optic destrofeyyasi retsessiv X 
xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Ikkala belgi bo`yicha geterozigota ayol faqat gipertoniyaga 
chalingan erkakka(otasi gipertoniya bilan kasallangan, onasi sog`lom) turmushga chiqdi. Ushbu 
nikohdan har ikkala belgi bo`yicha sog`lom farzandlar tug`ilishi ehtiomoli? J:18,5 
83.Odamda ko`z shoh pardasining irsiy degeneratsiyasi erkaklarda, ayollarda bir xil uchraydi. Kasal ota-
onadan kasal farzandlarning tug`ilish ehtimoli 50% dan 100 % gacha. Otasi gomozigota kasal, onasi 
sog` bo`lgan qiz sog`lom yigitga turmushga chiqsa, bolalarning 50% I kasal. Ushbu kasallikning 
irsiylanishi qanday? J:autosomaga birikkan dominant gen 
84.Odamda rang ajrata olmaslik daltonizm va shapko`rlik jinsiy xromosomada joylashgan bo`lib, 
retsessiv holda irsiylanadi. Ular orasida chalkashuv 48 %ni tashkil etadi. Normal ko`rish qobiliyatiga 
ega ayol( otasi daltonik, onasi shapko`r) normal ko`radigan erkakka turmushga chiqsa, 2la belgisi 
bo`yicha kasal farzandlarning tug`ilish ehtimoli? J:12 
85.Odamda rang ajrata olmaslik daltonizm va shapko`rlik jinsiy xromosomada joylashgan bo`lib, 
retsessiv holda irsiylanadi. Ular orasida chalkashuv 48 %ni tashkil etadi. Normal ko`rish qobiliyatiga 
ega ayol( otasi daltonik, onasi shapko`r) normal ko`radigan erkakka turmushga chiqsa, faqat bir belgisi 
bo`yicha sog`lom farzandlarning tug`ilish ehtimoli? 
86.Gipertrixoz- Y xromosomaga bog`liq holda irsiylanadigan kasallik bo`lib, bunda bola tanasi jun bilan 
qoplangan holda tug`iladi. Ota-onadan biri bu kasalliklardan faqat bittasi bilan og`rigan, ikkinchisi esa 
har ikkala kasallik bo`yicha sog`lom. Nazariy jihatdan bunday genotipli ota-onadan faqat daltonizm 
kasalligiga chalingan farzandlarning tug`ilish ehtimolini necha foiz?J:0 
87
.
Makkajo`xori maysalarining sariq va yaltiroq bo`lishi yashil xira bo`lishiga nisbatan retsessiv 
belgidir. Bu genlar birkkan holda irsiylanadi. Genlari bo`yicha digeterozigota bo`lgan o`simlikdan 
tahliliy chatishtirish natijasida olingan 726 ta o`simlikdan 128 tasi krossingover formalar ekanligi 
aniqlandi. Hosli bo`lgan o`simliklardan nechtasining maysasi yashil rangga ega bo`ladi?J:363 
89.Albinos(a), daltonik(b) va gipertrixoz(d) erkak albinism va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Oilada 
tug'ilgan farzandlaming necha foizida gipertrixoz namoyon bo'ladi? 
90.Gipertoniya geni autosomaga bog'liq dominant holda irsiylanadi. Ko'zning optik atrofiyasi esa- 
ressesiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar ko'zi optik atrofiyali ayol gipertoniya b-n 
kasallangan erkakka(otasi gipertonik, onasi sog') turmushga chiqsa, oilada necha foiz bolalar 2ta belgi 
bo'yicha kasal bo'lib tug'ilishi mumkin? 25% 
91.Gipertoniya geni autosomaga bog'liq dominant holda irsiylanadi. Ko'zning optik atrofiyasi esa- 
ressesiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar ko'zi optik atrofiyali ayol gipertoniya b-n 
kasallangan erkakka(otasi gipertonik, onasi sog') turmushga chiqsa, farzandlaming necha foizi 
gipertoniya kasalligi b-n tug'ilishi mumkin? 50% 
92
.
Albinos(a), daltonik(b) va gipertrixoz(d) erkak albinizm va daltonizm bo'yicha geterozigotali, 
gipertrixozga ega bo'lmagan ayolga o'ylangan. Bu oilada otasiga o'xshash o'g'il tug'ilgan. Ota-onalar va 
o'g'ilning genotipini aniqlang 
93.Tovuqlarda patlarning erta hosil bo`lishi patlarning kech hosil bo`lishi ustidan, patlarning chipor 
rangi qora rangi ustidan dominantlik qiladi.Bu genlar bitta autosoma xromosomada joylashgan bo`lib, 
krossingover 20% ni tashkil etadi. Digeterozigota (otasi gomozigota, erta pat hosil qiladigan chipor) 
xo`roz va xuddi shunday tovuq chatishtirilsa, avlodning necha foizi kech pat hosil qiladigan chipor 
rangli bo`ladi? Urg`ochilarida krossingover kuzatilmaydi. J:5 


83 
94.Odamlarda sochining jingalakligini boshqaruvchi gen autosomada joylashadi va silliqligi ustidan 
chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar sochi to`lqinsimon bo`ladi. Gipertrixoz naldan-naslga Y-
xromosoma orqali, gemofiliya esa X- xromosomaga birikkan holda naldan-nalga o`tadi. Qoni normal 
iviydigan, otasi gemofilik jingalalk sochli ayol gemofiliya va gipertrixoz bilan kasallangan to`lqinsimon 
sochli erkakka turmushga chiqdi. Ushbu nikohdan o`g`il bolalarning necha foizi jingalak sochli va 
gemofiliya bilan kasallangan bo`ladi? 
95.Odamda rezus faktorni belgilovchi va eritrotsitlar shaklini aniqlovchi genlar bitta autosoma 
xromosomada joylashib birikkan holda irsiylanadi. Bu genlar orasidagi masofa uch morganidaga teng. 
Rezus-musbat va eritrotsitlarining shakli elliptoid(ikki belgisi bo`yicha geterezogita) bo`lgan, (unga 
rezus-musbatlilik geni otasidan, elliptositoz geni onasidan o`tgan) qiz rezus-manfiy va eritrotsitlari 
normal shaklda bo`lgan yigitga turmushga chiqti. Bu oilada tug`ilishi mumkin bo`lgan farzandlarning 
necha %i qizning faqat bitta belgisiga ega bo`ladi?(krossingover foizi genlar orasidagi masofaga teng) 
J:97% 
96.Agar A geni bilan B geni bitta xromosomada joylashsa shu genlari bo`yicha digeterozigotali organizm tahliliy 
chatishtrilganda avlodda ota-onaga o`xshash organizmlar bilan ota-onaga o`xshamagan organizmlar soni o`zaro 
teng bo`lishi uchun krossingover necha foizni tashkil qilishi kerak 
A.100% B.25% C.50% D.40% 
97.Agar ma`lum bir hayvonni A geni bilan B geni bir-biri bilan birikkan holda irsiylansa va 5000 ta birlamchi 
jinsiy hujayrani 1000 tasida shu genlar bo`yicha krossingover kuzatilsa u holda birikish foiz qanchaga teng 
ekanligini aniqlang. 
A.20 B.70 C.40 D.80 

Download 1,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish