O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

rl )

0?

-4

в

J

1. 
   guruh 2-guruh 3-guruh 4-guruh
   

Guruhlar bildirgan fikrlarni keyingi guruhlar takrorlamasligi uchun diqqat bilan eshitib, bir xil ma'lumotlarni o'chirib boradilar. Muammoni bahsga aylantirish kerak emas. Ularni o'qituvchini o'zi asoslab xulosa yasashi va baholashi kerak.

93

5-ILOVA

Kichik guruhlarga berilgan topshiriqlar

Anaerob jarayonlarini o’rganish

> f	4	4	> f
Spirtli bijg‘ish	Sut kislotali	Moy kislotali	Propion kislotali
jarayoni	bijg‘ish jarayoni	bijg‘ish jarayoni	bijg‘ish jarayoni
.taxlilini tuzish	taxlilini tuzish	taxlilini tuzish	taxlilini tuzish

* V

* V

* V

* V

Ж

O’qituvchi ko’rsatma beradi va yo’naltiradi

> <

> f	> f	> f	> f
Spirtli bijg‘ish	Sut kislotali	Moy kislotali	Propion kislotali
jarayoni	bijg‘ish jarayoni	bijg‘ish jarayoni	bijg‘ish jarayoni
.taxlilini taqdim	taxlilini taqdim	taxlilini taqdim	taxlilini taqdim
etadilar	etadilar	etadilar	etadilar

^^ 4

Berilgan javoblar muxokama va taxlil qilinadi

* V

* V

6-ILOVA
Uyga vazifa

1. 
   O’tilgan mavzuni o’zlashtirish.
   
2. 
   Mavzuga doir keys tuzish.
   

94

Nazariy o'quv mashg'ulotining o'qitish texnologiyasi 11-Mavzu: Aerob jarayonlar O'quv mashg'ulotining o'qitish texnologiyasi modeli

Vaqt 80	Ta’lim oluvchilar soni
O'quv mashg'ulot shakli va turi	Nazariy: to'liq o'quv mashg'uloti.
O'quv mashg'ulot rejasi	Oksidlovchi bijg‘ishlar. Sirka kislotali bijg‘ish jarayoni. Limon kislotali bijg‘ish jarayoni. Limon kislotasi ishlab chiqarishning usullari. Kletchatka va yog‘ochning aerob sharoitda parchalanishi. Chirish jarayonlari va uning tabiatdagi ahamiyati.
O'quv mashg'ulotining maqsadi mikrobiologiya fan tizimi haqida umumiy tushuncha
O' qitishnatijasi	Ushbu mavzuni o'zlashtirish natijasida o'quvchilar laboratoriya asbob uskunalarda foydalanish, mahsulotlarning sifatini baholash kabi kasbiy kompetensiyalarga ega bo'ladilar.
Pedagogikvazifalar: Oksidlovchi bijg‘ishlar tasnifini berish Sirka kislotali bijg‘ish jarayoni bilan tanishtirish Limon kislotasi ishlab chiqarishning usullarini tushuntirish	O'quv faoliyati natijalari: Oksidlovchi bijg‘ishlarni tasniflaydilar Sirka kislotali bijg‘ish jarayonini ko'rsatadilar Limon kislotasi ishlab chiqarishning usullarini aytib beradilar
O'qitish metodlari	Ma’ruza/ suhbat/ baxs/ fanga doir boshqalar.
O'qitish vositalari	Matnlar, yozuvlar taxtasi, slaytlar, proektor, kompyutr.
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Ogzaki nazorat: savol-javob.
Oquv faoliyatini faoliyatini tashkil etish shakli	Guruh shaklida
O'qitish sharoiti	Auditoriya xonasida
Qaytar aloqaning usul va vositalari	savol-javob, test, bajarilgan o’quv topshiriqlarni baholash.

95

O'quv mashg'ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqichlar va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O'qituvchi	Ta’lim oluvchi
1- O'quv mashg'ulotiga kirish (5 daqiqa)	Tashkiliy qisim: 1. O'quvchilarning davomati va darsga tayyorgarligini aniqlash	Mashg'ulotga tayyorlanadilar
II Asosiy bosqich (65daqiqa)	Tayanch bilimlarni faollashtirish; Uyga berilgan vazifalarni nazorat qiladi va o’tilgan mavzu bo'yicha savollar beriladi. Maqsad va vazifani belgilanishi; Mashg'ulotning nomi, rejasa, maqsad va o'qitish natijalari bilan tanishtirish. Mustaqil ishlash bo'yicha adabiyotlar bilan tanishtiradi; O'quv mashg'ulotida o'quv ishlarini baholash mezoni va ko'rsadkichlari bilan tanishtiradi.(1 -ilova) Ta’lim oluvchilar bilimini faollashtirish: Tezkor-so'rov, savol-javob, aqliy xujum, o'ylang va juftlikda fikir almashing va boshqa texnikalar orqali bilimlarini faollashtiradi. Yangi o'quv materialini mustahkamlash: Nazariy mashg'ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq, o'qitish jarayonini tashkil etish bo'yicha harakatlar tartibini bayon etadi. Asosiy holatlarni yozdiradi: Slaydlarni Pover Point tartibida namoish va sharhlash bilan bo'yicha asosiy nazariy holatlarni bayon qiladi. (2-ilova) Yangi o'quv materialini mustahkamlash: Mustahkamlash uchun savollar beriladi.(3-ilova), Jarayon kechik guruxlarda etilishini ma’lum qilinadi. Kichik guruhlarga bo'linadi, kichik guruhda ishlash qoidasi bilan tanishtiradi (4- ilova), har bir guruhga topshiriq beradi (5- ilova) va baholash me’zoni bilan tanishtiradi. Ishni bajarish yo'riqnomasini beradi: Guruhlarda ishlashni boshlashga ruxsat beradi. Har bir kichik guruh ishtirokchisi	Uy vazifasini taqdim etadilar. Savollarga javob beradilar. Mavzu nomini va rejasini yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar.Yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Topshiriqlarni yozib oladilar. Kichik guruhlarga bo'linadilar. Kichik guruhda ishlash qoidasi bilan tanishadilar. Har bir guruh o'z topshiriq varaqlari bo'yicha faoliyatini boshlaydi.

96

	vazifani bajarish tartibini tushunganligini aniqlash maqsadida qaytar aloqa o'tkadi. Bajarish jarayonini kuzatadi, maslaxatlar beradi. Ishga ajratilgan vaqt tugaganini ma’lum qiladi, guruhlar taqdimotini tashkil etadi. Guruh a’zolariga diqqat bilan ishitishlarini va savolar berishlarini, shu bilan birga o'zaro bir-birlarini baholashlarini eslatadi. Javoblarni to'ldiradi va qisqacha xulosalar qiladi: Guruhlar ishini o'zaro baholashni o'tkazadi, mavzuning har bir qismi bo'yicha xulosalar qiladi, eng asosiylariga e’tibor qaratadi, berilayotgan ma’lumotlarni daftarga qayt etishlarini eslatadi. Mavzuning kasbiy faoliyatlaridagi ahamyatlari bilan bog'lab mavzuni yakunlaydi.	Har bir guruh sardorlari chiqib o'z ishlarini taqdim qilishlarini aytadi. Berilgan qo'shimcha savollarga javob beradilar. Guruh ish natijalarini o'zaro baholaydilar. Ma’lumotlarni daftarga qayd qiladilar.
III Yakuniybosqich (5 daqiqa)	Mashg'ulot yakuni: Faol ishtirok etgan o'quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi. Uyga vazifani berilishi: Kelgusi mashg'lotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo'riqnoma beradi. (6-ilova)	Baholari bilan tanishadilar. Topshiriqni yozib oladilar.

97

1-ILOVA

Mikrobiologiya” fanidan o’quvchilarning bilimini baholash mezoni.

T/r	Mezonlar	Baho
1	Olgan bilimlarini ishlab chiqarishda qo’llay oladigan,ushbu fanni boshqa fanlar bilan bog’lay oladigan,mustaqil ish va vazifalarini to’liq bajaradigan va yangilik kiritishga intilgan,har jixatdan boshqa o’quvchilarga o’rnak bo’ladigan	5
2	O’quv ko’rgazmali qurollardan foydalana oladigan,olgan bilimlarini xalq xo’jaligidagi o’rnini to’g’ri tushungan,mustaqil fikrlay oladigan,olgan bilimlarini tushuntirib bera oladigan	4
3	Darslarda 95 % gacha qatnashgan,ma’ruza matnni yozgan,o’quv qurollari to’liq bo’lgan,adabiyotlardan foydalanishni bilgan	3
4	Ta’lim standartlarida belgilangan bilim va ko’nikmalarni 55% dank am o’zlashtirgan o’quvchilar	2

Izoh: O’quv dasturining mantiqan tugallangan bo’limi bo’yicha o’quvchi albatta baholanadi va natijasi o’tish balidan 3 ball past bo’lganda qayta nazorat belgilanadi.

2-ILOVA

Slaydlarni namoyishi va mavzu bo'yicha asosiy nazariy holatlar

10-MAVZU. ANAEROB JARAYONLAR
REJA:

1. 
   Spirtli bijg‘ishjarayoni
   
2. 
   Sut kislotali bijg‘ish jarayoni
   
3. 
   Moy kislotali bijg‘ish jarayoni
   
4. 
   Propion kislotali bijg‘ish jarayoni.
   

Spirtli bijg‘ish jarayoni. Bijg‘ish jarayonlari xilma-xil mikroorganizmlar ishtirokida sodir boMadi va turli- tuman mahsulotlar sintezlanishini ta’minlaydi. Shunga ko‘ra, bijg‘ ish jarayonining nomi hosil bo‘lgan mahsulot yoki bijg‘ish jarayonida sarflanadigan moddaning nomi bilan ataladi.
Etil spirtli bijg'ish vino, pivo tayyorlashda va xamir oshirishda ularga o‘ziga xos ta’m berish uchun qadimdan foydalanib kclingan bo'lsada, uning biologik jarayon ekanligini Fransiyalik olim Lui Paster (1858) aniqlagan.
Anaerob sharoitda yashagan turush zamburug‘ larining nafas olishida sarflanadigan uglevodlar hisobiga etu spirt hosil boMadi. Bu jarayon etil spirtli bijg‘ish deb ataladi

Sut kislotali bijg'ish jarayonida quyidagi bakteriyalar qatnashadi:

1.