O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

VI davr. Xo‘jayin hujayrasidan virionlar uning qobig‘i orqali siqib chiqariladi yoki ular xo‘jayin hujayrasida hosil bo‘ladigan teshik orqali (bu holda xo‘jayin hujayrasi nobud bo‘ladi) chiqadi.
Virus va hujayraning o‘zaro ta’sir turlari
Birinchi turi — samarali infeksiya — xo‘jayin hujayrasida virion- laming yangidan hosil bo‘lishi bilan tavsiflanadi. Ikkinchi turi — abortiv infeksiya — nuklein kislotasi replikatsiyasining uzilishi bilan kechadi. Uchinchi turi — xo‘jayin hujayrasida DNK nuklein kislotasining yaratilishi bilan tavsiflanadi. Bunda xo‘jayin hujayrasi va virusning birgalikda yashash shakli (virogeniya) yuzaga keladi. Bunday holda virus va hujayra DNK replikatsiyasining sinxronligi ta’minlanadi. Faglarda esa bu jarayon lizogeniya deb yuritiladi.
Mikroskopik tekshirish. Ayrim virusli infeksiyalarda organizm hujayra sitoplazmasi yoki yadrosida maxsus hujayra ichidagi tanachalar, ya’ni kiritmalar (quturishda Babesh—Negri, chechakda Gvarniyer tanacha- lari) kuzatiladi va bu hol diagnostikada katta ahamiyatga ega. Virus bo‘laklari va tanacha — kiritmalarni sun’iy ravishda, maxsus usullarda ishlov berish yordamida kattalashtirib mikroskop immersion sistemasida o‘rganiladi. Mayda virionlar esa elektron mikroskop ostida kuzatiladi. Hujayra ichidagi kiritmalar haqida turlicha nuqtayi nazarlar mavjud. Ayrim olimlar ularni viruslarning to‘planishi natijasi desalar, boshqalari virusni hujayra ichiga kirishi natijasida hosil bo‘lgan reaksiya natijasidir, deb hisoblaydilar.