O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta- maxsus ta‟lim vazir ligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti ro‟yxatga olindi

,
- mos holda, «issiq» issiqlik tashuvchining boshlang‘ich va oxirgi temperaturasi, 
0
S; 
,
-
mos holda, «sovuq» issiqlik tashuvchining boshlang‘ich va oxirgi temperaturasi, 
0
S; 
Q
sarf
- atrof muhitga sarf bo‘lgan issiqlik miqdori. 
Uzluksiz jarayonlar uchun issiqlik o‘tkazishning asosiy tenglamasi quyidagicha ifodalanadi: 
(8.2) 
bu yerda: K - issiqlik o‘tkazish koeffitsienti, Vt/( m
2
K); 
F - qurilmaning issiqlik almashinish yuzasi, m
2
; 
- issiq va sovuq muhit temperaturalarining o‘rtacha farqi, 
0
S. 

---

161 
Issiqlik o‘tkazish koeffitsienti issiqlikning bir muhitdan ikkinchi muhitga o‘tish tezligini 
belgilovchi koeffitsient bo‘lib, vaqt birligi ichida ajratuvchi devorning 1 m
2 
yuzasidan, muhitlar 
temperaturasi farqi 1 
0
S bo‘lganda o‘tkazilgan issiqlik miqdorini bildiradi. 
(8.2) formuladan ko‘rinib turibdiki Q va 
ning bir xil qiymatlarida K ning qiymati 
oshishi bilan qurilmaning o‘lchamlari, massasi, binobarin narxi kamayadi. 
Dumaloq shaklga ega bo‘lgan trubalar uchun issiqlik o‘tkazish koeffitsienti quyidagi formula 
yordamida aniqlanadi: 
(8.3) 
bu yerda: 
- issiq muhitdan isitish devoriga issiqlik berish koeffitsienti, Vt/(m
2
.K); 
- isitish devoridan sovuq muhitga issiqlik berish koeffitsienti, Vt/(m
2
.K);
devor materialining 
issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti Vt/(m K);
d
1
, d
2 
- issiq va sovuq muhitlar tomonidan trubaning diametri, m. 
Issiqlik berish koeffitsienti quyidagi ko‘rinishidagi kriterial tenglamadan aniqlanadi: 
(8.4) 
bu yerda: 
- Nusel‘t kriteriyasi 
- issiqlik berayotgan yoki issiqlikni qabul qilayotgan sirt uchun aniqlovchi geometrik 
o‘lcham, m; 
- issiqlik berayotgan yoki qabul qilayotgan muhitning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti, 
Vt/(m K); 
Hisoblash formulasi issiq va sovuq muhitlarning oqish rejimlariga asoslanib tanlanadi: 
- laminar rejimda (Re 2320) 
(8.5) 
- o‘tish rejimida 
(8.6) 
- turbulent rejimida 
(1.7) 
Prandtl kriteriyasi Pr suyuqliklarning fizik xossalarini xarakterlaydi: 
(8.8) 
bu yerda: - suyuqlikning hajmiy kengayish koeffitsienti, 1/K, 
- devor 
va suyuqlik temperaturalari farqi, 
,