O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

yom oniashadi. « 0 ‘ta kuygan» deb ataluvchi bun dayoh ak ju d a sust
s o ‘nadi. Bundan tashqari, qotib qolgan qurilish qorishmasida ham
s o ‘nish jarayoni ro‘y berishi m um kin. B u esa m exanik z o ‘ri-
q ish larn in g paydo b o ‘lishiga va ayrim hollarda m aterialning
bu zilish iga olib kelishi m um kin. D em ak , kalsiy karbonatning
b a ta m o m parchalanishini ta ’m inlaydigan en g kam haroratda
kuydirilgan ohak eng yaxshi m ahsulot hisoblanadi.
Kuydirish harorati ohaktoshda gil aralashmalari va m agniy
karbonat b o r -y o ‘qligiga qarab tanlanadi. Ohak k o ‘p in ch a gil
aralashm alar tarkibida bo'ladigan nordon oksidlar S i 0 2, A120 3 va
F e 20 3 bilan reaksiyaga kirishganda kalsiy silikati, alyum inati va
ferriti tipidagi murakkab birikmalar hosil b o ‘ladi. Bu birikmalar
s o ‘nm aydi va so'ndirilgan ohakni tayyorlash vaqtida yirik donalar
k o ‘rinishidauchraydigan chiqindi hisoblanadi. Ohaktosh tarkibida
gil aralashma juda k o ‘p b o ‘lib, ular ohaktoshda tekis joylashm agan
hollarda ham ohaktosh o ‘ta kuyishi m um kin. CaO bilan kislota
oksidlari o ‘rtasidagi reaksiya tezligi esa harorat k o‘tarilishi bilan
ortad i. S h u n in g u c h u n ham gil aralashm alari k o ‘p bo 'lga n
ohaktosh s o f ohaktoshga qaraganda ancha past haroratda kuydirilishi
kerak. 9 0 0 — 1000°C xuddi ana shunday haroratdir.
M agniy karbonat borligi ham kuydirish haroratini tanlashga
ta ’sir qiladi. Chunki harorat 6 00 —700°C dan ortishi tufayli hosil
b o ‘lgan magneziya o ‘zining bog‘lovchilik xossalari va so ‘nuvchanlik
qobiliyatini yo'qota boradi. Shu sababli tarkibida k o‘p m iqdorda
m agniy karbonat b o ‘lgan ohaktoshlarni iloji boricha past haroratda
kuydirish kerak b o ‘ladi.