O‘zbеkiston rеspublikasi oliy

- rasm. Tezlik bo‘yicha manfiy teskari bog‘lanishli va tok bo‘yicha tutiluvchi TO‘ – D tizim funksional sxemasi

Tezlik bo‘yicha va tok bo‘yicha teskari bog‘lanishlarning birgalikda ishlashi natijasida 10.11 - rasmda ko‘rsatilgan mexanik xarakteristika shakllanadi. Bu xarakteristika ikki qismdan iborat:
1- yuqori bikirlikka ega bo‘lgan ishchi uchastka; 2- momentni cheklash uchastkasi.

10. - rasm. Tezlik bo‘yicha manfiy teskari bog‘lanishli va tok tutilishli TO’ – D tizimining mexanik xarakteristikalari

Hali tok bo‘yicha teskari bog‘lanishli ta’sir qilmaydigan ishchi uchastkada mexanik xarakteristikalar (9.6) tenglamalari bilan ifodalanadi. I_ya>I_tut bo‘lganda elektr yuritmaning ishi quyidagi tenglamalar bilan ifodalanadi.
^Ub^{= u}tez.v^-utez.ta ^{– u}tut ^{= u}tez.v ^{– k}tez^{ω- (I}ya ^{– I}tut^)kT


(10.5)
E_d = Cω+ I_yaR_yaz
M = CI_ya

Bu tenglamalar tizimini ω ga nisbatan echib, ikkinchi uchastka uchun mexanik xarakteristika tenglamasini hosil qilamiz:

(10.6)
(9.8) tenglamaning birinchi ikki hadi ikkinchi uchastka uchun mexanik xarakteristika ideal erkin tezligini beradi
ω₀₂ = ω₀₁ + Δω₀₂

ikkinchi uchastkadagi mexanik xarakteristika bikirligi

bo‘ladi.
Motor yopiq konturli boshqaruv tizimida ishlaganda o‘zgartirgichning elektr yurituvchi kuchi U_d doimiy bo‘lib qololmaydi va quyidagi tenglama bo‘yicha o‘zgaradi
U_d = C·ω + M.
Mexanik xarakteristikaning ishchi uchastkasida tezlik deyarli o‘zgarmaydi. Motor validagi yuklama ortishi bilan U_d oshib boradi. Ikkinchi uchastkaga o‘tish bilan va yuklamaning ortib borishi bilan tezlik nolgacha pasayadi va to‘xtatish rejimi boshlanadi. Shuningdek, U_d quyidagi qiymatgacha kamayadi:
.


Shunday qilib, kerakli mexanik xarakteristikaning shakllantirish uchun o‘zgartirgich quyidagi ifodaga ko‘ra E_d zahirasiga ega bo‘lishi kerak.
U_d.max = C·ω_n +I_tut · .
Bu holatda yuqoridagi mexanik xarakteristika bikirligi (β_yopiq.1) doimiy bo‘lib qoladi.

6.