O`zbekiston respublikasi oliy

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI


URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI


ANORGUL ATAJONOVA MUHABBAT JUMANIYOZOVA

“ONA TILI VA ADABIYOT”

Fanidan


MASHQ VA TESTLAR MAJMUASI


Toshkent-2018

SO‘Z BOSHI

Hozirda O‘zbekiston Respublikasida ta’lim-tarbiya sohasida juda katta islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, ona tilimizga bo‘lgan e’tibor yanada kuchaydi. O‘zbek tilining jamiyat a’zolari o‘rtasida qo‘llanish doirasi kengaydi. Bu esa ta’lim muassasalarida o‘zbek tilini o‘qitish metodikasini yanada takomillashtirish vazifasini qo‘ydi. Ta’limda oldin ko‘proq nazariy masalalar asosiy o‘rinni egallagan bo‘lsa, endilikda tildan amaliy foydalanish, uning o‘ziga xos xususiyatlarini mustaqil o‘rganish dolzarblik kasb etmoqda.

Mazkur uslubiy qo‘llanma umumta’lim maktablarining boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini tayyorlash Davlat standartlari dasturi talablari asosida tuzildi. Unda tilshunoslikning fonetika, grafika, orfoepiya, orfografiya leksikologiya hamda morfologiya bo‘limiga oid bo‘lgan nazariy bilimlar bo‘yicha amaliy mashq, test va topshiriqlar o‘z aksini topgan. Bu mashq va topshiriqlarni bajarish yo‘llari ham belgilangan bo‘lib, bunda talab qilingan shartlar asosida ularni bajarishda talabalarning ona tilidan olgan bilimlari yanada mustahkamlanadi hamda ularning o‘z ustida mustaqil ishlashi ta’minlanadi. Testlar ham mavzulashtirilgan tartibda bo‘lib, ular talabalarning o‘zlashtirish ko‘rsatkichlarini belgilash omillaridan biri hisoblanadi.

Mazkur uslubiy qo‘llanmada ta’lim va tarbiyaning uzviy bog‘liqlik tamoyili asosida mashqlar tarkibiga kiritilgan gaplar, xalq maqollari va hikmatli so‘zlar tarbiyaviy xarakterga ega bo‘lib, ular yosh avlodning ma’naviy tarbiyasida muhim o‘rin tutishiga diqqat qilindi.

Mashqlar majmuasida talabalarning o‘zbek tili grammatikasi qoidalarini puxta o‘zlashtirishlariga, mantiqiy tafakkurlari rivojlanishi hamda ularning yozma va og‘zaki nutqini o‘stirishga alohida e’tibor berildi.

Mazkur uslubiy qo‘llanmani tayyorlashda boshqa mualliflar tomonidan oliy o‘quv yurtlarida o‘zbek tili o‘qitish bo‘yicha nashr etilgan darslik va qo‘llanmalar, mashqlar to‘plami, shuningdek, o‘zbek tilshunosligidagi nazariy va o‘quv-uslubiy adabiyotlar asos qilib olindi.